Κ. Συνολάκης στον Ηχώ 99,8: «Η Ιεράπετρα βρίσκεται πάνω σε ενεργά ρήγματα που δεν γνωρίζουμε – Πρέπει να γίνει χαρτογράφηση και ενημέρωση του πληθυσμού»
Για την ανάγκη αντισεισμικής προετοιμασίας, την άγνοια γύρω από τα ενεργά ρήγματα στην ευρύτερη περιοχή της Ιεράπετρας και την απουσία βασικών μέτρων πρόληψης, μίλησε ο καθηγητής Φυσικών Καταστροφών Κώστας Συνολάκης στην πρωινή εκπομπή του Ηχώ 99,8, «Καλημέρα Λασίθι». Ο κ. Συνολάκης, που είναι τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή, προειδοποίησε πως η περιοχή της νότιας Κρήτης έχει υψηλή σεισμικότητα και επικίνδυνα άγνωστα γεωλογικά χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι «είναι ζήτημα χρόνου να έχουμε μεγαλύτερο σεισμό».
Έρχεται παλιρροιογράφος στη Χρυσή – Μέχρι τον Αύγουστο η εγκατάστασή του
Ο καθηγητής γνωστοποίησε ότι έχει ήδη ξεκινήσει συνεργασία του Αστεροσκοπείου Αθηνών με εξειδικευμένη εταιρεία, ώστε να εγκατασταθούν παλιρροιογράφος και σεισμικά καταγραφικά όργανα στη νήσο Χρυσή. Όπως ανέφερε, από την τελευταία συνεννόηση με τον Δήμο Ιεράπετρας, έχει ήδη περάσει ένας μήνας και η εγκατάσταση αναμένεται μέχρι τον Αύγουστο.
«Μέσα στο καλοκαίρι, θα έχουμε εικόνα από την περιοχή. Είναι κρίσιμο να γνωρίζουμε τι γίνεται εκεί», τόνισε.
«Δεν ξέρουμε καν τι υπάρχει στα 30 χιλιόμετρα νότια της Ιεράπετρας»
Ο κ. Συνολάκης έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στο γεωλογικό κενό γνώσης που υπάρχει στην περιοχή της Ιεράπετρας και γύρω από τη νήσο Χρυσή.
«Δεν έχει γίνει χαρτογράφηση ρηγμάτων στο υπέδαφος, σε απόσταση μόλις 30 χιλιομέτρων από την ακτή. Αυτό είναι ασύλληπτο. Ξέρουμε την επιφάνεια της Αφροδίτης με μεγαλύτερη ακρίβεια από τους βυθούς μας. Και όμως, η περιοχή γύρω από τη Χρυσή –που μπορεί να έχει ενεργά ρήγματα– παραμένει γεωλογικά ανεξερεύνητη».
Πρόσθεσε ότι πολλές πετρελαϊκές εταιρείες έχουν ήδη πραγματοποιήσει έρευνες για άλλους σκοπούς, όμως τα δεδομένα τους δεν είναι προσβάσιμα στο επιστημονικό κοινό, καθώς θεωρούνται «εμπορικά απόρρητα».
«Η Ιεράπετρα έχει έντονο ανάγλυφο – Οι πολίτες πρέπει να γνωρίζουν πού να καταφύγουν»
Αναφερόμενος στην τοπογραφία της Ιεράπετρας, ο καθηγητής παρατήρησε πως η ύπαρξη λόφων και ψηλών σημείων κοντά στον οικιστικό ιστό είναι ένα πλεονέκτημα, το οποίο όμως παραμένει αναξιοποίητο.
«Δεν χρειάζεται να φύγεις χιλιόμετρα μακριά για να καταφύγεις σε ασφαλές σημείο. Το ανάγλυφο της περιοχής σου δίνει δυνατότητα γρήγορης αντίδρασης. Αρκεί να έχεις εκπαίδευση και οδηγίες», υπογράμμισε.
Παραδείγματα από άλλες περιοχές, όπως η Σαντορίνη, όπου έχουν ήδη τοποθετηθεί πινακίδες διαφυγής, πρέπει, όπως είπε, να ακολουθηθούν και στην Κρήτη:
«Αυτό ενισχύει το αίσθημα ασφάλειας. Δεν προκαλεί φόβο, αλλά καθοδηγεί. Μπορεί να γίνει ρουτίνα, και αυτό είναι καλό».
«Τα σχολεία και τα δημόσια κτίρια δεν έχουν ελεγχθεί όπως πρέπει»
Ο κ. Συνολάκης προειδοποίησε ότι πολλά σχολεία και κτίρια δημόσιας χρήσης βρίσκονται σε επισφαλή σημεία, ακόμη και "πάνω στο κύμα", χωρίς να έχουν περάσει από τεχνικό έλεγχο ή να έχουν εντοπιστεί οι οικοδομικές άδειες.
«Η οικοδομική άδεια πρέπει να υπάρχει και να εξεταστεί. Δεν είναι μόνο θέμα μελέτης· πρέπει να δούμε αν έχει εφαρμοστεί σωστά. Ειδικά στα σχολεία και τα νοσοκομεία».
Τόνισε επίσης τη διαθεσιμότητα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, το οποίο έχει δηλώσει την πρόθεση να συμμετάσχει με 200 μηχανικούς στην καταγραφή και τον έλεγχο των δημόσιων κτιρίων, εφόσον υπάρξει ενεργοποίηση του Υπουργείου Παιδείας, των Δήμων ή της Περιφέρειας.
«Η Κρήτη βρίσκεται στα όρια δύο τεκτονικών πλακών – Κάθε μικρός σεισμός είναι ένα καμπανάκι»
Αναλύοντας τη σεισμική δραστηριότητα στην Κρήτη, ο καθηγητής τόνισε ότι βρισκόμαστε σε ένα «τεκτονικό τσαλάκωμα»:
«Η αφρικανική πλάκα υποβυθίζεται κάτω από την πλάκα του Αιγαίου. Δεν γλιστρούν ομαλά. Υπάρχει τριβή. Αυτό προκαλεί σεισμούς, μικρούς και μεγάλους. Οι μικροσεισμοί που βλέπουμε είναι τα πρώτα σημάδια ενέργειας που απελευθερώνεται. Όμως κάποια στιγμή, μπορεί να ενεργοποιηθεί μεγαλύτερο ρήγμα. Είναι στατιστικά βέβαιο ότι θα ξαναγίνει μεγάλος σεισμός. Ελπίζουμε σε 50 ή 70 χρόνια. Αλλά δεν μπορούμε να βασιζόμαστε στην ελπίδα».
«Δεν έχουμε επεξεργαστεί τα στατιστικά – Βλέπουμε έξαρση, αλλά δεν μπορούμε να προβλέψουμε τίποτα»
Στην ερώτηση γιατί τους τελευταίους μήνες παρατηρείται έξαρση σεισμικότητας σε περιοχές όπως η Ρόδος, η Τουρκία, αλλά και η νότια Κρήτη, ο κ. Συνολάκης απάντησε:
«Δεν έχει γίνει ακόμα στατιστική ανάλυση για να δούμε αν είναι στατιστική απόκλιση ή όχι. Δεν μπορούμε να απαντήσουμε με βεβαιότητα χωρίς να συγκρίνουμε με τα τελευταία 20 ή 30 χρόνια. Ίσως είναι μια περίοδος έξαρσης. Ίσως όχι. Αλλά αυτή η ανάλυση δεν έχει γίνει, και πρέπει να γίνει».
Εξίσου σημαντική είναι και η μελέτη του βαθμού καταστροφικότητας των σεισμών, καθώς αυτή δείχνει αν οι υποδομές μας γίνονται καλύτερες και πιο ανθεκτικές με τον καιρό.
«Δεν είναι πολυτέλεια, είναι ευθύνη» – Κάλεσμα προς Δήμους και Περιφέρεια
Ο καθηγητής έκλεισε με κάλεσμα προς τις τοπικές αρχές:
«Είναι αδιανόητο να μιλάμε για αποστολές στον Άρη και να μην έχουμε χαρτογραφήσει τα 30 χιλιόμετρα νότια από την Ιεράπετρα. Αυτό μπορεί να γίνει σε 1-2 χρόνια με ένα πλοίο συνεχούς καταγραφής. Δεν μιλάμε για δαπάνες δεκάδων εκατομμυρίων. Μιλάμε για απόφαση».
Παράλληλα, επανέλαβε την ανάγκη συστηματικής εκπαίδευσης του πληθυσμού, ιδιαίτερα εν όψει της τουριστικής περιόδου:
«Δεν μπορείς να περιμένεις ότι ο τουρίστας από τη Φινλανδία ή τη Σουηδία θα ξέρει τι να κάνει. Οι Κρητικοί πρέπει να γίνουν το παράδειγμα. Και αυτό ξεκινά από ενημέρωση και εκπαίδευση».
