Νέα περίοδος χάριτος στην Άγκυρα ● Πέρασε ξανά η ήπια γραμμή προς την Τουρκία, με την Ε.Ε. να περιμένει τον Τζο Μπάιντεν για να αποφασίσει
● Τι αναφέρει το κείμενο συμπερασμάτων ● Στόχος ήταν να... αλλάξει το αρχικό κείμενο λένε κυβερνητικές πηγές.
Μετά από πολλές ώρες διαπραγματεύσεων οι ηγέτες των «27» κατέληξαν σε συμφωνία για το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας με βάση το τρίτο προσχέδιο συμπερασμάτων που προτάθηκε.
Σε αυτό υιοθετείται μεν πιο σκληρή γλώσσα απέναντι στην Άγκυρα, όμως οι αποφάσεις περί κυρώσεων, εφόσον αυτές αποφασιστούν, μεταφέρονται για τον Μάρτιο, μετά από τέσσερις μήνες, δίνοντας νέα περίοδο χάριτος στην Τουρκία για να συμμορφωθεί. Είναι σαφές ότι και σε αυτό το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πέρασε η προσέγγιση της πιο ήπιας γραμμής απέναντι στην Άγκυρα, μια προσέγγιση που προέκρινε όχι μόνο η Γερμανία, αλλά και κράτη όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Ουγγαρία κ.α..
At #EUCO conclusions were adopted on Eastern Mediterranean pic.twitter.com/y7djq3BWRd
— Barend Leyts (@BarendLeyts) December 11, 2020
Τι προβλέπει το κείμενο συμπερασμάτων
Στο τελικό κείμενο των «27» η Ε.Ε. … διαπιστώνει ότι οι προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και την κυπριακή ΑΟΖ, ενώ καταγράφει την αποχώρηση του Oruc Reis και δηλώνει ότι «επιμένει στη συνέχιση της αποκλιμάκωσης για την επανέναρξη και στην ομαλή συνέχιση των απευθείας διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας».
Αναφορικά με το ζήτημα των κυρώσεων επισημαίνεται ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «καλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την [Ευρωπαϊκή] Επιτροπή να καταθέσουν έκθεση αναφορικά με την πολιτική, οικονομική και εμπορική σχέση της ΕΕ και της Τουρκίας και αναφορικά με μέσα και επιλογές για το πώς θα προχωρήσει, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης του πεδίου εφαρμογής της παραπάνω απόφασης για να μελετηθεί το αργότερο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου του 2021».
Ουσιαστικά, οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν έκαναν σχεδόν κανένα βήμα προς την επιβολή κυρώσεων, παραπέμποντας τις όποιες εξελίξεις στην άνοιξη, με το βλέμμα και στις ΗΠΑ, καθώς μέχρι τότε θα έχει διαφανεί η στάση που θα κρατήσει ο Τζο Μπάιντεν και η κυβέρνησή του απέναντι στον Ταγίπ Ερντογάν. Αυτό άλλωστε διαφαίνεται στην τελευταία παράγραφο όπου γίνεται σαφείς αναφορά στις ΗΠΑ.
Ελαφρώς πιο σκληρή γλώσσα υιοθετεί για τα ζητήματα της Κύπρου καταδικάζοντας «τα μονομερή βήματα της Τουρκίας στα Βαρώσια και καλεί να υπάρξει πλήρης σεβασμός των Αποφάσεων 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών».
Παράλληλα ασκεί κριτική στην Άγκυρα για το μεταναστευτικό επισημαίνοντας ότι η Ε.Ε. «καλεί την Τουρκία για υπεύθυνη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών και να εντείνει τις προσπάθειές της για την καταπολέμηση των μεταναστευτικών δικτύων μεταναστών».
Ζητεί ακόμη από τον Ύπατο Εκπρόσωπο να προχωρήσει ως προς την πρόταση για την πολυμερή Διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο.
Παράλληλα, «η ΕΕ θα επιδιώξει να συνεργαστεί, σε ζητήματα σχετικά με την Τουρκία και την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, με τις ΗΠΑ».
Στο κείμενο, φυσικά, υπάρχουν και ορισμένα «καρότα» προς την Τουρκία, καθώς επισημαίνει ότι «η προσφορά για μία θετική ατζέντα ανάμεσα σε Ε.Ε. και Τουρκία παραμένει στο τραπέζι» με την υπόσχεση ότι οι συζητήσεις μπορούν να επεκταθούν στα πεδία της οικονομίας, του εμπορίου, επαφές ατόμων, υψηλού επιπέδου διάλογο και συνεχή συνεργασία στα θέματα της μετανάστευσης».
Ταυτόχρονα, «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τη σημασία που έχει να διατηρηθούν ανοιχτοί δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας. Η ΕΕ είναι επίσης έτοιμη να συνεχίσει να χορηγεί οικονομική βοήθεια στους Σύρους πρόσφυγες και τις κοινότητες που φιλοξενούνται στην Τουρκία» και «η συνεργασία» με την κυβέρνηση στην Άγκυρα «για την υπεύθυνη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών προς τα κράτη-μέλη» και «τη μάχη εναντίον των δικτύων διακινητών μεταναστών».
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο κείμενο δεν υπάρχει παντελώς καμία αναφορά στο ζήτημα του εμπάργκο όπλων προς την Τουρκία, ένα από τα επικοινωνιακά πυροτεχνήματα που έχει χρησιμοποιήσει εδώ και εβδομάδες ο πρωθυπουργός.
Στόχος ήταν... να αλλάξει το αρχικό κείμενο
Κυβερνητικές πηγές, πάντως, σχολίαζαν αργά τη νύχτα ότι πρόκειται για σαφή και ισχυρή προειδοποίηση προς την Τουρκία, ενώ οι αλλαγές που έγιναν στο κείμενο συμπερασμάτων χαρακτηρίζονται ως «διακριτές» και δείχνουν ότι «η Ευρώπη κάνει ένα βήμα τη φορά».
«Ακόμα ένα βήμα που αποτελεί μια ισχυρή προειδοποίηση προς την Τουρκία ν' αλλάξει συμπεριφορά», όπως εμφανίζονται να ζήτησαν αρκετές χώρες κατά τη συζήτηση που προηγήθηκε, επιβεβαιώνοντας την αρχική εκτίμηση της Αθήνας ότι οι ελληνικές θέσεις έχουν καταστεί και ευρωπαϊκές» ανέφεραν οι ίδιες πηγές.
Σημειώνουν, παράλληλα, ότι η Ε.Ε. αποφάσισε κυρώσεις «διευρύνοντας τη λίστα των προσώπων και οντοτήτων που εμπλέκονται στις παράνομες γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο».
Τέλος, επιβεβαιώνοντας το μικρό καλάθι που κρατούσε η ελληνική πλευρά, παρά τους λεονταρισμούς για εσωτερική κατανάλωση, οι ίδιες πηγές σχολίαζαν πως «στόχος ήταν να βελτιωθεί το αρχικό κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου - όπερ και εγένετο. Η τάση αυτή εκ μέρους συγκεκριμένων κρατών αποτυπώθηκε, άλλωστε, σε σημεία του τελικού κειμένου που το εξισορροπούν (π.χ. με τις αναφορές στην ανάγκη της διατήρησης των ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας ΕΕ-Τουρκίας). Παράλληλα, η επισήμανση πως η Τουρκία πρέπει να συνεργαστεί με την Ευρώπη για το μεταναστευτικό ερμηνεύεται ως απόρροια και της παρέμβασης του κ. Μητσοτάκη, ο οποίος, αναδεικνύοντας πτυχές της παραβατικής συμπεριφοράς της Τουρκίας, μίλησε για την προσπάθειά της να εργαλειοποιήσει το μεταναστευτικό».
Χαρακτηριστικά, άλλωστε, είναι η δήλωση που φέρεται –σύμφωνα με διπλωματικές πηγές– να έκανε ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, λέγοντας ότι «είναι τουλάχιστον παράδοξο τη στιγμή που οι Ηνωμένες Πολιτείες ετοιμάζονται να επιβάλουν κυρώσεις στην Τουρκία, η οποία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, η Ευρώπη να εξακολουθεί να βουλιάζει σε "εάν και αλλά"».
efsyn.gr
