Σκληρό παζάρι για χρέος και πλεονάσματα

Η αμερικανική πλευρά κράτησε επιθετική στάση στο θέμα του χρέους και ο υπουργός Οικονομικών Τζακ Λιου έκανε αυστηρές δηλώσεις για την ανάγκη να υλοποιηθούν οι υποσχέσεις των Ευρωπαίων προς την Ελλάδα.
 

Το κλίμα ήταν πολεμικό πριν ακόμα ξεκινήσει η σύνοδος, καθώς κυκλοφορούσαν πληροφορίες ότι ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Σόιμπλε θα αντιστεκόταν σε σοβαρή συζήτηση του θέματος της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, όπως έχουν υποσχεθεί επανειλημμένα οι Ευρωπαίοι στις ελληνικές κυβερνήσεις, του Αλ. Τσίπρα και προηγουμένως και του Αντ. Σαμαρά.
 

Ο Β. Σόιμπλε είχε ενημερώσει Ευρωπαίους ομολόγους του για τις θέσεις του με την υπόμνηση ότι, έτσι κι αλλιώς, πριν από τις γερμανικές εκλογές δεν θα επέτρεπε καμία συζήτηση, πόσω μάλλον απόφαση. Ετσι, επέλεξε τους χώρους του ΔΝΤ για να δημοσιοποιήσει την θέση του και να τοποθετηθεί επίσημα για την ελάφρυνση. Στο μεταξύ γνώριζε από τις συζητήσεις με την αμερικανική πλευρά ότι ο Αμερικανός ομόλογός του, Τζακ Λιου, θα επιχειρούσε ακόμα μια προσπάθεια για να επιτύχει την έναρξη των συζητήσεων, όπως είχε υποσχεθεί ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα στον Ελληνα πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, στη Βαρσοβία. Ετσι για να προκαταλάβει τετελεσμένα, καθώς το σύνολο του διεθνούς Τύπου τον θεωρεί υπεύθυνο για το θέμα, εκμεταλλεύτηκε την ερώτηση του CNN, σε ειδικό ντιμπέιτ με τη γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, για να «χτυπήσει».
 

Η γερμανική σχολή, της οποίας ηγείται ο κ. Σόιμπλε, πιστεύει ότι το ελληνικό χρέος δεν χρειάζεται ελάφρυνση τα επόμενα δέκα χρόνια. Η τοποθέτηση αυτή τινάζει στον αέρα κάθε προσπάθεια να εξέλθει η Ελλάδα της κρίσης και τορπιλίζει και την κυβέρνηση Τσίπρα, η οποία ήλπιζε ότι θα μπορούσε να ξεκινήσει μία πιο φιλολαϊκή πολιτική.
 

Σύμφωνα με ενημερωμένη πηγή εκτός Ταμείου, θα είναι ένα θαύμα εάν ο Γερμανός υπουργός επιτρέψει να συζητηθεί το θέμα. Ακόμα και αν συμμετέχει σε συναντήσεις, θα το κάνει για να εξηγήσει τους λόγους για τους οποίους η Γερμανία δεν θα διαπραγματευθεί το χρέος.
 

Η αμερικανική κυβέρνηση διαφωνεί κάθετα και οριζόντια με τον κ. Σόιμπλε, όπως διαφωνούν και τα στελέχη του Ταμείου που ασχολούνται με την Ελλάδα. Οι διαφορές ήταν πάντα μεγάλες, αλλά πλέον είναι αγεφύρωτες τόνισε η πηγή, η οποία μας είπε ότι μέχρι το βράδυ της Παρασκευής δεν είχαν συναντηθεί τα μέλη του Washington Group στην ίδια αίθουσα για να ασχοληθούν με την ελάφρυνση. Σύμφωνα με την πηγή, υπήρξαν μεμονωμένες επαφές στη διάρκεια της συνόδου μεταξύ υπουργών χωρών-μελών της Ευρωζώνης και των αξιωματούχων του Ταμείου. Για να ληφθούν αποφάσεις, τόνισε η πηγή, πρέπει να βρεθούν όλοι στο ίδιο δωμάτιο.
 

Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε επιμένει στη θεωρία του ότι η ελάφρυνση δεν συζητείται επειδή η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις, ενώ χρησιμοποιεί ως επιχείρημα κάποιες κουβέντες που του είχαν πει ο Γιάνης Βαρουφάκης και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ότι δηλαδή ακόμα και αν διαγραφόταν το ελληνικό χρέος, μέσα σε 2-3 χρόνια η Ελλάδα θα βρισκόταν στην ίδια δυσάρεστη θέση. Πιστεύει δε ότι μέσω του θέματος αυτού η κυβέρνηση παραπλανεί τον λαό για καθαρά κομματικούς λόγους. Η κ. Λαγκάρντ είχε την ευκαιρία να εκφράσει τη θέση και τα παράπονά της στον κ. Σόιμπλε, στη διάρκεια της συνόδου και το μήνυμα που του έστειλε συμπυκνώνεται στους δύο πυλώνες που εισήγαγε τον περασμένο Ιανουάριο ως θέση του ΔΝΤ: το χρέος πρέπει να είναι βιώσιμο, και αυτό θα συμβεί μόνο με την ελάφρυνσή του. Ταυτόχρονα, η Ελλάδα έχει να υλοποιήσει τις δικές της υποχρεώσεις. Ομως, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι οι άνθρωποι του ΔΝΤ είναι βέβαιοι πως η ελάφρυνση θα άλλαζε εντελώς το κλίμα για την Ελλάδα. Γι’ αυτόν το λόγο θα συνεχίσει να την απαιτεί και δεν πρόκειται να επιδείξει καμία ευελιξία στο θέμα αυτό, όπως κακώς είχε πράξει τον Μάιο του 2010, όταν θυσίασε την αναδιάρθρωση παραβαίνοντας το Καταστατικό του ΔΝΤ.
 

Η κ. Λαγκάρντ ανακοίνωσε και τις προϋποθέσεις για να λάβει μέρος το Ταμείο στο ελληνικό πρόγραμμα, ως μέσο πίεσης προς τους Ευρωπαίους: «Οι προϋποθέσεις για να συμμετάσχουμε δεν έχουν αλλάξει, πιστεύουμε ότι πρέπει να γίνουν πολύ σημαντικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και επίσης πιστεύουμε ότι το χρέος πρέπει να είναι βιώσιμο στο μέλλον. Εχουμε δείξει ευελιξία στο παρελθόν προκειμένου να αξιολογήσουμε τη βιωσιμότητα του χρέους αλλά ξεκάθαρα πιστεύουμε ότι όπως είναι το χρέος, δεν είναι βιώσιμο».
 

Οι όροι

Από την πλευρά του, ο διευθυντής του Ευρωπαϊκού Τμήματος του ΔΝΤ, Πολ Τόμσεν, έθεσε τους όρους για την παραμονή του Tαμείου στο ελληνικό πρόγραμμα, θέτοντας μία επιπλέον παράμετρο.

Ο κ. Τόμσεν ήταν σαφής ότι το ΔΝΤ επιθυμεί χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα και ξεκαθάρισε ότι θα υποστήριζε ένα πρόγραμμα εάν (τα πλεονάσματα) μειώνονταν μεσοπρόθεσμα στο 1,5% του ΑΕΠ.

«Μπορούμε να υποστηρίξουμε ένα πρόγραμμα που θα προβλέπει πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 1,5%. Εάν οι Ευρωπαίοι θέλουν πιο φιλόδοξους στόχους, πρέπει να δούμε πώς θα βγουν οι αριθμοί», δήλωσε. Απαντώντας σε ερώτηση εάν ένα πιθανό πρόγραμμα του Ταμείου για την Ελλάδα θα ολοκληρωνόταν ταυτόχρονα με αυτό του ESM, δηλαδή τον Αύγουστο του 2018, ο Π. Τόμσεν δήλωσε ότι εάν το ΔΣ αποφάσιζε κάτι τέτοιο, θα μπορούσε να γίνει για τους τελευταίους 18 μήνες που απέμειναν. Δήλωσε ότι «αυτό είναι κάτι που θα εξεταστεί».
 

Απαντώντας σε ερώτηση για τις δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας ο οποίος είπε ότι η συζήτηση για το χρέος παραπλανά τον ελληνικό λαό και ότι η Ελλάδα δεν έχει πρόβλημα χρέους για τα επόμενα χρόνια, ο κ. Τόμσεν διαφώνησε και τόνισε ότι το Ταμείο πιστεύει ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο.

Σε ερώτηση του «Εθνους» για τις πληροφορίες ότι έστειλε εσωτερικό έγγραφο στην Κριστίν Λαγκάρντ με το οποίο ζητά την αποχώρηση του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα, είπε: «Δεν επικοινωνούμε με εσωτερικά έγγραφα. Μέσα στο Ταμείο υπάρχει κοινή γραμμή για το πώς πρέπει να αντιμετωπιστεί το ελληνικό ζήτημα». Σε άλλο ερώτημα για το Ασφαλιστικό και τα μέτρα που ζητά το Ταμείο, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Τμήματος υποστήριξε ότι τα ελλείμματα είναι στο 10% του ΑΕΠ ετησίως. «Πρέπει να υπάρξει ένα σύστημα που θα βοηθά τους αδύναμους», τόνισε.

Αναφορικά με τη δεύτερη αξιολόγηση, ανέφερε πως θα επισκεφθεί σύντομα την Ελλάδα μία ομάδα του Ταμείου, εκφράζοντας την ελπίδα ότι θα ολοκληρωθεί γρήγορα.
 

Πάντως, η αμερικανική πλευρά πνέει μένεα εναντίον των Γερμανών, καθώς πέραν του γεγονότος ότι δεν μπόρεσαν να κάνουν οτιδήποτε για το θέμα του χρέους, αποκαλύπτεται ότι η επιρροή τους στο Βερολίνο είναι μηδενική. Σε όλες τις επαφές του στην έδρα του ΔΝΤ, ο Τζακ Λιου ήταν κατηγορηματικός για την αδικία που συντελείται εναντίον της Ελλάδας στο θέμα του χρέους.
 

Στον πρόεδρο του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, τόνισε ότι έφτασε η στιγμή κατά την οποία οι Ευρωπαίοι εταίροι της Ελλάδας πρέπει να υλοποιήσουν τη δέσμευσή τους και να θέσουν το χρέος της σε βιώσιμη πορεία.Ο Λευκός Οίκος ζητά ουσιαστική ελάφρυνση του χρέους, η οποία θα πρέπει να υποστηρίζεται από αξιόπιστη ανάπτυξη και δημοσιονομικές προσαρμογές που είναι ζωτικής σημασίας για τη μακροπρόθεσμη οικονομική κατάσταση της Ελλάδας.
 

Πρωταγωνιστές

Η αμερικανική πλευρά δεν εργάζεται μόνο με τους Γερμανούς για το ελληνικό ζήτημα, αλλά με όλους τους πρωταγωνιστές της κρίσης χρέους. Ο κ. Λιου είχε την ευκαιρία να συναντηθεί επίσημα και ανεπίσημα και με άλλους Ευρωπαίους ομολόγους του πέραν των κ. Σόιμπλε και Ντάισελμπλουμ. Με τον επίτροπο Μοσκοβισί η συζήτηση εστιάστηκε στο χρέος και στις μεταρρυθμίσεις. Το βράδυ της Παρασκευής ο κ. Λιου επανήλθε με νέα δήλωση: «Καταρχήν θέλω να παρατηρήσω ότι είναι η πρώτη ετήσια Σύνοδος του ΔΝΤ εδώ και καιρό που δεν αντιμετωπίζουμε κάτι που περιγράφεται ως ελληνική κρίση και αυτό είναι καλό. Η Ελλάδα εφαρμόζει τα μέτρα που έχουν συμφωνηθεί και όλα τα μέρη συζητούν πώς θα προχωρήσουν μπροστά και πώς θα εφαρμόσουν τη συμφωνία του Μαΐου».
 

«Αυτό που είπα χθες», συνέχισε, «αντικατοπτρίζει την άποψή μου και εκφράζει αυτό το οποίο λέω αυτές τις μέρες αλλά και σταθερά εδώ και καιρό είναι ότι, εκτός από την τήρηση των δεσμεύσεων από την πλευρά της Ελλάδας και την εφαρμογή σκληρών μέτρων, υπάρχει επίσης η ανάγκη μείωσης του χρέους. Νομίζω ότι όσο πιο γρήγορα αυτό πάρει σάρκα και οστά τόσο το καλύτερο. Σε καμία περίπτωση δεν θεωρώ ότι υπάρχει πισωγύρισμα.
 

Τόνιζα και τονίζω πόσο σημαντικό είναι να υπάρχει ένα σχέδιο για το μέλλον. Είναι μεγάλη πρόοδος το γεγονός ότι η Ελλάδα εφαρμόζει τα μέτρα, κάποια από τα οποία είναι σκληρά, και πρέπει να τα ολοκληρώσουν. Καθώς προχωρά η αξιολόγηση, πρέπει να ολοκληρωθεί εγκαίρως και πρέπει να αποφύγουμε να βρεθούμε σε μια στιγμή που θα περιγράφεται ξανά ως ελληνική κρίση. Και τελικά η ελάφρυνση του χρέους πρέπει να είναι μέρος της λύσης και όσο πιο σύντομα είναι ξεκάθαροι οι όροι της τόσο το καλύτερο», τόνισε ο Αμερικανός υπουργός.
 

Η θέση του Γάλλου επιτρόπου είναι γνωστή, ότι πρέπει να προηγηθεί η πλήρης εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων της ελάφρυνσης του χρέους. Βεβαίως αυτό που ενοχλεί πρωτίστως τους Αμερικανούς είναι ότι οι Ευρωπαίοι και ειδικά οι Γερμανοί ομιλούν με γενικότητες και δεν δίνουν ποτέ μια καθαρή απάντηση. Είναι χαρακτηριστικό ότι όταν ζητήθηκε από τον κ. Μοσκοβισί να περιγράψει τη διαδικασία για να φτάσουμε στην ελάφρυνση του χρέους, είπε:

«Θα έχουμε συζητήσεις όταν συναντηθούμε με Τσακαλώτο και Λαγκάρντ. Ας εργαστούμε βήμα, βήμα, πρώτα τα προαπαιτούμενα, η δεύτερη αξιολόγηση, η επιτυχία του προγράμματος, τα βήματα ανάκτησης της εμπιστοσύνης και αυτά θα διαμορφώσουν ένα πιο ευνοϊκό πλαίσιο για να αντιμετωπίσουμε το θέμα του χρέους, με το ΔΝΤ μέσα». Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Βάλντις Ντομπρόβσκις, έθεσε το θέμα με διαφορετικό τρόπο κατά τις επαφές του στο ΔΝΤ. Ηταν ξεκάθαρος ότι δεν συμφωνεί με τις θέσεις του Ταμείου και χαρακτήρισε απαισιόδοξες τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ χωρίς να επιβεβαιώνονται από τα γεγονότα, όπως είπε στους συνομιλητές του.
 

Δεν έχει δικαιωθεί, τόνισε, η υπερβολική απαισιοδοξία του ΔΝΤ, αποδεχόμενος βεβαίως ότι πολλοί ανησυχούν για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Και εξήγησε ότι αν κοιτάξει κανείς αναδρομικά, η ανάλυση της Κομισιόν φαίνεται να είναι πιο κοντά στα αποτελέσματα σε σύγκριση με αυτή του ΔΝΤ. «Η τελευταία φορά», είπε (που ασχολήθηκαν με το χρέος) «ήταν τον Μάιο και συμφωνήθηκε να υπάρξουν βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα για να βελτιώσουν τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, αλλά αποκλείοντας το ''κούρεμα" της ονομαστικής αξίας».
 

ΧΩΡΙΣ... ΠΕΡΙΘΩΡΙΑ

Με τις δηλώσεις του στο «ντιμπέιτ» του CNN, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δεν αφήνει περιθώρια για παρερμηνεία των προθέσεών του, ενώ γνωρίζει ότι με τη στάση του εκνευρίζει τους Αμερικανούς και την Κριστίν Λαγκάρντ.
 

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ: ΜΙΧΑΛΗΣ ΙΓΝΑΤΙΟΥ
ethnos.gr