Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην παραγωγή τροφής και τη ζωή μας γενικότερα
Αναλύει στην «Ιεραπετρίτικη Γη» ο Παναγιώτης Σαρρής, καθηγητής στο τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και ερευνητής στο ΙΤΕ
Με επίκεντρο την κλιματική αλλαγή και κρίση και τη βιοποικιλότητα, ο κ. Παναγιώτης Σαρρής, καθηγητής στο τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και ερευνητής στο ΙΤΕ βρέθηκε σήμερα καλεσμένος στην αγροτική εκπομπή του Ηχώ 99,8 «Ιεραπετρίτικη Γη».
Όπως εξήγησε αρχικά, η κλιματική κρίση έχει περισσότερο ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα. Από την άλλη, η φύση ήταν, είναι και θα είναι, εδώ. Αλλάζει στην πορεία των χρόνων και προσπαθεί να προσαρμοστεί. Για τη φύση λοιπόν είναι μια αλλαγή. Η Κρήτη έχει ένα συγκριτικό πλεονέκτημα καθώς έχει πολλά διαφορετικά μικροκλίματα για αυτό και η βιοποικιλότητα διαφέρει από περιοχή σε περιοχή. Φαίνεται πάντως ότι οδεύουμε προς ερημοποίηση. Είναι ενδεικτικό ότι κατά καιρούς διανύουμε περιόδους ανομβρίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε πολλούς τομείς και βέβαια και για τον πρωτογενή τομέα. Δεν μπορούμε να σταματήσουμε την ερημοποίηση, μπορούμε όμως να αξιοποιήσουμε «εργαλεία» για να την περιορίσουμε ή να την αντιμετωπίσουμε. Όπως κάνουν η Κύπρος και το Ισραήλ. Η πολιτεία, η τοπική αυτοδιοίκηση μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά σε αυτή την κατεύθυνση. Το νερό, το γλυκό, το πόσιμο νερό, λιγοστεύει. Με αποτέλεσμα να μειώνεται η βιοποικιλότητα γύρω μας με συνέπειες στη βιολογική μας αλυσίδα. Λύση για την έλλειψη νερού δεν είναι μόνο να αξιοποιήσουμε το επιφανειακό νερό, ή το νερό από τους ταμιευτήρες. Λύση θα μπορούσε να είναι τα έργα υποδομών, φράγματα κ.α. Ως έσχατη λύση θα μπορούσε να είναι η θάλασσα, να είναι η αφαλάτωση.
Επίσης τα μικρά μικροβια που π.χ. υπάρχουν σε μια χειμαδιά, μπορούν να σώσουν τη βιοποικιλότητα. Γιατί δημιουργούν τις συνθήκες να τραφούν οργανισμοί από τους οποίους τρέφονται άλλοι οργανισμοί κ.ο.κ. Αυτή η αλυσίδα δεν πρέπει να σπάσει. Μια ανεμογεννήτρια π.χ. μπορεί αποτελέσει αιτία να σπάσει η αλυσίδα και αυτό δεν το θέλουμε.
Από την άλλη παρατηρούμε την εμφάνιση νέων παθογόνων ή παθογόνα (βακτήρια, έντομα, μύκητες κ.α. ) που έχουν αναπτύξει ανθεκτικότητα απέναντι σε φυτοφάρμακα. Ωστόσο για τα βακτήρια πχ Xylella στην ελιά, Clavibacter στην τομάτα δεν υπάρχει τρόπος αντιμετώπισης. H καταπολέμηση γίνεται με ξερίζωμα καλλιεργειών και κάψιμο. Επίσης βλέπουμε την εμφάνιση νέων ασθενειών στα ζώα.
Βέβαια η φύση έχει τους δικούς της μηχανισμούς επιβίωσης. Σε ότι μας αφορά, με τους συνεργάτες μου, πήγαμε σε αντίξοα περιβάλλοντα π.χ. Νήσος Χρυσή, συλλέξαμε άγρια είδη φυτών, μελετήσαμε τα μικρόβια που ζουν σε αυτούς τους οργανισμούς και τα συμπεράσματα είναι εκπληκτικά με αναφορές από την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα. Κάτι ανάλογο έγινε στο σπήλαιο Γουργούθακα, σε βάθος 1200 μέτρων. Εκεί εντοπίστηκαν μικρόβια με αντικαρκινική δράση όπως προέκυψε μετά από μελέτη, ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Σαρρής.
Κλείνοντας τόνισε ότι η πολιτεία, η αυτοδιοίκηση, απέναντι σε όλα αυτά που συμβαίνουν στο φυσικό μας περιβάλλον, θα πρέπει να είναι σε επαγρύπνηση, με στρατηγική και μελέτη, ώστε, όπως προαναφέρθηκε, να αξιοποιηθούν τα διαθέσιμα «εργαλεία» για να προλάβουμε τα χειρότερα.