Στην τελική ευθεία της μπαίνει η εξάμηνη προσπάθεια της ελληνικής και της σκοπιανής κυβέρνησης να ολοκληρώσουν μια συμφωνία για το «Μακεδονικό» και να κλείσουν μια σχεδόν 30ετή αντιπαλότητα των δύο χωρών.
Όπως όλα δείχνουν, ο πρώτος αυτός κύκλος θα κλείσει χωρίς να ολοκληρωθεί η εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης και παρά το γεγονός ότι περνούν και οι δύο εβδομάδες που είχε πει ο επίτροπος Χαν ότι θα χρειαστούν για να κλείσει η συμφωνία.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι διαφορές παραμένουν αγεφύρωτες και παρά την προσπάθεια που έγινε τις τελευταίες ημέρες να πέσουν οι τόνοι, δεν πρόκειται να υπάρξει συμφωνία. Κάτι που σημαίνει βεβαίως ότι στη σύνοδο του ΝΑΤΟ τον Ιούλιο δεν θα υπάρξουν εξελίξεις, ούτε βεβαίως μπορούν να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για την ενταξιακή πορεία των Σκοπίων.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν χαρακτηριστικά «η προσπάθεια έγινε, το ματς ολοκληρώνεται, το σκορ θα γραφτεί σε… τρίτο ημίχρονο». Πράγμα που σημαίνει ότι ναι μεν χάνεται ο στόχος του Ιουλίου αλλά οδηγούμαστε σε παράταση της διαδικασίας, ίσως σε ένα ακόμη εξάμηνο προσπαθειών, διαβουλεύσεων σε ανώτερο και ανώτατο επίπεδο και κυρίως επικοινωνιακή διαχείριση των δεδομένων ώστε να πειστεί η κοινή γνώμη και των δύο χωρών.
Τσίπρας με Ζάεφ
Κρίσιμη ημερομηνία και τελευταία ευκαιρία για λύση ή έστω ένα προσύμφωνο λύσης για το ονοματολογικό, είναι η 17η Μαίου. Την επόμενη εβδομάδα Αλέξης Τσίπρας και Ζόραν Ζάεφ θα συναντηθούν στη Σόφια όπου θα γίνει η Σύνοδος Κορυφής ΕΕ – Δυτικών Βαλκανίων. Εκεί θα έχουν την ευκαιρία να σταθμίσουν τις εξελίξεις και να διερευνήσουν την πιθανότητα εξεύρεσης πολιτικής απόφασης που θα αίρει το αδιέξοδο.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε επίσης ότι στις 12 Μαίου θα υπάρξει νέα συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών με τον Μάθιου Νίμιτς στο Σούνιο. Μια συνάντηση που όμως δεν μπορεί να έχει απτά αποτελέσματα, άλλωστε οι διαφορές είναι ακόμη αγεφύρωτες και ο χρόνος ελάχιστος. Όπως αποκάλυψε πρόσφατα ο Ζόραν Ζάεφ, «μια οριστική απόφαση για την αλλαγή της ονομασίας (σ.σ.: στο Σύνταγμα) θα συνδεθεί με μία ψηφοφορία από τη «Μακεδονία», από τον λαό της, για την εκχώρηση μέρους της κυριαρχίας της στην Ευρωπαϊκή Ένωση όταν γίνει μέλος της – κάτι που θέλουμε να δούμε». Πρόσθεσε μάλιστα πως «είμαι πεπεισμένος ότι με δημιουργικότητα μπορεί να βρεθεί μια λύση». Στο τέλος όμως, ακόμα και αν οι δύο πρωθυπουργοί και οι υπουργοί των Εξωτερικών φθάσουν σε συμφωνία, «είναι οι θεσμοί και οι λαοί των δύο χωρών που θα έχουν τον τελευταίο λόγο και θα λάβουν τις οριστικές αποφάσεις».
Αυτό σημαίνει ότι θα γίνει έτσι κι αλλιώς δημοψήφισμα στα Σκόπια, κάτι που όπως είπε ο Νίκος Κοτζιάς θα καθυστερήσει τουλάχιστον δύο μήνες τη συμφωνία. Επομένως, ούτε στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ μπορεί να υπάρξει απόφαση για ένταξη των Σκοπίων στην Ατλαντική Συμμαχία.
Οι διαφορές
Ωστόσο, λίγες ημέρες νωρίτερα, στις 28 και 29 Ιουνίου διεξάγεται η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ και εκεί ενδεχομένως να πέσει στο τραπέζι η πρόταση για την χορήγηση ημερομηνίας ένταξης των Σκοπίων. Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να αποφασίσει αν θα συναινέσει στις πιέσεις που θα ασκηθούν, καθώς η Κομισιόν επιθυμεί τη διεύρυνση στα Βαλκάνια ώστε να προλάβει την Τουρκία αλλά και τη Ρωσία.
Ή θα ασκήσει βέτο υποστηρίζοντας ότι αφού δεν υπάρχει συμφωνία για το όνομα, η εκκρεμότητα πρέπει να παραμείνει.
Αναφορικά με τις διαφορές που δεν γεφυρώνονται, κατ’ αρχάς η ελληνική κυβέρνηση έχει προσχωρήσει στη λογική «εμείς δε βιαζόμαστε, τα Σκόπια πρέπει να κάνουν κίνηση».
Και κατά δεύτερον η Αθήνα έχει ξεκαθαρίσει ότι η erga omnes εφαρμογή της νέας ονομασίας πρέπει να διασφαλιστεί με αλλαγή του Συντάγματος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι φαίνεται να έχει επιλεγεί το όνομα και είναι το «Gorna Makedonija» στα σλαβικά, όχι όμως αμετάφραστο.
Η κυβέρνηση Ζάεφ επιμένει στη λογική της ενδιάμεσης λύσης. Δηλαδή να προστεθεί στο σκοπιανό Σύνταγμα μια παράγραφος που θα εγγυάται τη χρήση του νέου ονόματος παντού, αλλά οριστική και πλήρης εφαρμογή του νέου ονόματος να υπάρξει όταν θα πρέπει η χώρα να ενταχθεί στην ΕΕ.
Τέλος, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει μια είδηση που προέρχεται από την εφημερίδα «24 ώρες». Σύμφωνα με τα στοιχεία, σχεδόν 98.000 Σκοπιανοί απέκτησαν βουλγαρική ιθαγένεια στο διάστημα της τελευταίας 17ετίας
Το 5% του πληθυσμού της πΓΔΜ έχει βουλγαρικά δελτία ταυτότητας. Παράλληλα επισημαίνεται ότι ο αριθμός των Σκοπιανών που απέκτησαν βουλγαρική ιθαγένεια αυξήθηκε μετά την υπογραφή της συμφωνίας καλής γειτονίας με τη Βουλγαρία τον Αύγουστο 2017, διευκρινίζοντας ότι 8.335 πολίτες της πΓΔΜ απέκτησαν βουλγαρικά δελτία ταυτότητας το 2017.
in.gr