Από τον Γιώργο Σαρικλάκη Οικονομολόγο
Δημόσια διαβούλευση Μελέτη Οργάνωσης Χερσαία Ζώνης Λιμένος Ιεράπετρας
Φίλοι Κύριοι,
Αναφερόμενος στην πρόταση σας στο θέμα μας, σας καταθέτω την παρακάτω άποψη μου, στηριζόμενη στην αποδοχή ότι η όποια επένδυση, Ιδιωτική η Δημόσια, μελετάται σχεδιάζεται και υλοποιείται με μακροχρόνια προοπτική, επιδιώκοντας συγκεκριμένα αποτελέσματα και στόχους, όπως αύξησης της ανταγωνιστικότητας, ανάπτυξης της τοπικής οικονομίας, βελτίωση της ευημερίας των Πολιτών, των συνθηκών διαβίωσης και της Εθνικής Οικονομίας γενικότερα.
Α- OIKONOMIA ΤΗΣ ΙΕΡΑΠΕΤΡΑΣ
Η Ιεράπετρα είναι σήμερα η 4η πολυπληθέστερη πόλις της Κρήτης και η 1η σε πληθυσμό και οικονομία στο Νότιο Κρητικό πέλαγος. Η ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Κρήτης και κυρίως της Ιεράπετρας είναι Αγροτική με Θερμοκήπιακές καλλιέργειες κυρίως τους χειμερινούς μήνες, ελαιώνες και μικρή παραγωγή ποικίλων εδώδιμων, ανεπαρκή να καλύψουν τις τοπικές ανάγκες, με σημαντικές όμως προοπτικές ανάπτυξης και επέκτασης των καλλιεργειών.
Η Ιεράπετρα διαθέτει επίσης σημαντικές μεσαίες Βιομηχανίες παραγωγής ποικιλίας προϊόντων ελαφριάς βιομηχανίας, επεξεργασίας σιδήρου και ξυλείας. Εργοστάσια μεταλλικών και ξύλινων κτηριακών και θερμοκηπιακών κατασκευών. Βιοτεχνίες επεξεργασίας αγροτικών προϊόντων και παραγωγής παραδοσιακών εδεσμάτων. Διαθέτει επίσης συσκευαστήρια νωπών κηπευτικών προϊόντων, συσκευαστήρια τυποποίησης και εξαγωγής ελαιολάδου, με περιορισμένη εξαγωγική δραστηριότητα. Αναπτυγμένη παραγωγή γιδοπροβάτων, τυροκομεία, παραγωγή μελιού, όπως επίσης και αλιευτική δραστηριότητα σημαντικά όμως αποδυναμωμένη μετά την τελευταία απόσυρση και καταστροφή των αλιευτικών επαγγελματικών σκαφών, τα οποία μαζί με τα ερασιτεχνικά σκάφη αλιείας και αναψυχής, καλύπτουν ελάχιστα την δυναμικότητα του υπάρχοντος λιμανιού – αλιευτικού καταφυγίου. Υπάρχουν επίσης πολλές άλλες παραγωγικές μονάδες του πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα.
Ο Τριτογενής τομέας παραγωγής στην Ιεράπετρα, Τουρισμός, ξενοδοχειακές υπηρεσίες κλπ παροχής υπηρεσιών, αποτελούν μικρό τμήμα της τοπικής οικονομίας με πολύ μικρό αριθμό κλινών και αναγνωρισημότητα, σε σύγκριση με τα μεγάλα τουριστικά κέντρα της υπόλοιπης Κρήτης, είναι δε σχεδόν ανύπαρκτος για τις Ελληνικές και Διεθνείς αγορές, με ελάχιστη στήριξη τόσο από την τοπική αυτοδιοίκηση όσο και από τα ευρύτερα διοικητικά κέντρα του Δημόσιου τομέα. Αγωνίζεται ασμένως για την επιβίωση του όπως άλλωστε συμβαίνει για όλους τους παραγωγικούς κλάδους της οικονομίας της ευρύτερης περιοχής της Ιεράπετρας.
Χαρακτηριστικό του συνόλου των παραπάνω παραγωγικών μονάδων είναι η δυσκολία πρόσβασης στις μεγάλες Ελληνικές και Διεθνείς αγορές, το μικρό μέγεθος, η χαμηλή ανταγωνιστικότητα, η δυσκολία εύρεσης ειδικευμένου εργατικού δυναμικού, συνέπεια της απομόνωσης και των περιορισμένων επιλογών συνθηκών ζωής που προσφέρει σε σύγκριση με τα πολυπληθέστερα ανεπτυγμένα κέντρα της Κρήτης και της Ελλάδας γενικότερα.
Β- ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΙΕΡΑΠΕΤΡΑΣ- ΕΓΓΕΙΟΣ ΠΡΟΣΟΔΟΣ
Τα αίτια της αναπτυξιακής μας καθυστέρησης είναι εύκολα αναγνωρίσιμα από όποιο μόνιμο κάτοικο η επισκέπτη της ευρύτερης περιοχής της Νοτιοανατολικής Κρήτης και μπορούμε εν συντομία και με ακρίβεια να τα προσδιορίσομε στην έλλειψη ανεκτών δρόμων πρόσβασης, ανύπαρκτος όποιας ακτοπλοΐας θαλάσσιας σύνδεσης και προβληματική-ανεπαρκή αεροπορική επικοινωνία, με συνέπεια να παραμένει ανεκμετάλλευτη η άριστη πλεονεκτική Γεωγραφική μας θέση, η δυναμική της έγγειου προσόδου. Αντιμετωπίζομε πλήρη απομόνωση και σοβαρή έλλειψη πρόσβασης επικοινωνία με τα μεγάλα Διεθνή κέντρα διάθεσης της παραγωγής, των εμπορευμάτων μας, όπως στις από αρχαιοτάτων χρόνων παραδοσιακές ΝΟΤΙΕΣ αγορές μας της Αιγύπτου - Αφρικανική Ήπειρος, Εγγύς Μέση Ανατολή. Νότια Ευρώπη, με συνέπεια την πλήρη απουσία από τις μεγάλες νοτιοανατολικές αγορές των άριστων ποιοτικών προϊόντων που παράγει η Ιεράπετρα και γενικότερα η Κρήτη. Θα εξετάσω το συγκεκριμένο θέμα, επειδή υποθέτω, αυτό ακριβώς επιδιώκει να βελτιώσει το σχεδιαζόμενο νέο ΛΙΜΕΝΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΙΕΡΑΠΕΤΡΑΣ.
Γ- ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ
Η Ιεράπετρα, η νοτιότερα πόλη της σημερινής Ευρώπης, με τις διάφορες ονομασίες της Κύρβα, Κορύβα, Κάμιρος, Πύτνα. Ιεράπυτνα, Γεράπετρα, αποτελούσε μεγάλο παραγωγικό, εξαγωγικό, διαμετακομιστικό κέντρο παραγωγής και Διεθνούς εμπορίου από τούς Μινωικούς, Ρωμαϊκούς και Ελληνιστικούς χρόνους μέχρι το πρόσφατο παρελθόν. Τα Εμπορικά πλοία των Κρητικών και ο Παγκόσμιος τότε Εμπορικός στόλος, με τα μικρά κωπήλατα η με πανιά πλοία, έπλεαν την Μεσόγειο θάλασσα από άκρον σε άκρον με σημαντικότατο κέντρο την Ιεράπετρα, μεταφέροντας τα προϊόντα μας και διεξάγοντας εμπόριο με όλα τα κράτη της Μέσης Ανατολής, της Αφρικανικής Ηπείρου, της Νοτίου Ευρώπης και φυσικά με τα Νησιά της Μεσογείου και την κεντρική Ελλάδα. Αξίζει να υπενθυμίσομε το τελευταίο Γεραπετρίτικο σκάφος της Οικογενείας Φιλανδαράκη, που μέχρι την δεκαετία του1960 περιέπλεε όλες τις ακτές της Μεσογείου μεταφέροντας και διεξάγοντας εισαγωγικό-εξαγωγικό εμπόριο. Γιατί είμαστε απόλυτα απομονωμένοι σήμερα με παντελή απουσία μας, ανύπαρκτοι παρά την τεράστια ανάπτυξη της τεχνολογίας και των επικοινωνιών ?
Είναι πέραν όποιας αμφιβολίας ότι η Ιεράπετρα ευρίσκεται στο πλησιέστερο σημείο με την μικρότερη απόσταση από τα μεγάλα εμπορικά Λιμάνια των ακτών της Αφρικής που εξυπηρετούν μια ολόκληρη Ήπειρο την Αφρικανική Ήπειρο. Αποτελούσαν πάντοτε τα προσφιλή λιμάνια και προορισμούς των Γεραπετριτών και του συνόλου των Κρητικών, που μέχρι σήμερα τα σκάφη τους αλιεύουν στις Αφρικανικές θάλασσες, πλεονεκτήματα που πάντοτε αξιοποιούσαν οι κάτοικοι της Ιεράπετρας, εκμεταλλευόμενοι την ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΣΗ της Ιεράπετρας και το ανταγωνιστικό πλεονεκτήματα της ΕΓΓΕΙΟΥ ΠΡΟΣΟΔΟΥ. Συνηθισμένη συζήτηση των αλιέων μας μέχρι πρόσφατα να εξιστορούν αλιευτικές επιτυχίες στη Μάσα-Μαστρούχα ( Μέρσα Μάτρουχ, παραθαλάσσια πόλις στα δυτικά της Αιγύπτου, σύνορα με Λιβύη ) και στις ακτές της Λιβύης.
Δ- ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ.
Οι μέχρι σήμερα νεώτερες συγκυρίες παράβλεψαν, απαγορεύουν επί το ορθότερο, την προσιτή επικοινωνία με τις παραδοσιακές γειτονικές αγορές του Μεσηριού (Αιγύπτου –Αλεξάνδρειας ) και γενικότερα των χωρών της Βορείου Αφρικής, πύλες εισόδου στην Αφρικανική Ήπειρο, όπως επίσης και στις αγορές της Εγγύς Ανατολής, μη αξιοποιώντας το μέγιστο πλεονέκτημα της Ιεράπετρας, την ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΤΗΣ ΘΕΣΗ (ΕΓΓΕΙΟΣ ΠΡΟΣΟΔΟΣ), αν και ο θαλάσσιος δρόμος Ιεράπετρας Αλεξάνδρειας είναι ελάχιστα μακρύτερος της απόστασης Ηρακλείου Πειραιά, είναι ανέφικτη όποια επικοινωνία και οι ΑΜΕΣΕΣ ΟΛΙΓΟΩΡΟΥ η ΜΟΝΟΗΜΕΡΕΣ επισκέψεις,
Αδυνατούμε να επισκεφθούμε τις παραδοσιακές γειτονικές χώρες αγορές της Νότιου Μεσογείου, χωρίς δυνατότητα απευθείας επικοινωνίας, μέσω ακτοπλοϊκής η αεροπορικής σύνδεσης, τόσο για επιχειρηματικά ταξίδια, όσο και για απευθείας τακτικές εμπορευματικές μεταφορές ( Ferry Boat ), πιθανές μόνο μέσω λιμανιών της κεντρικής Ελλάδας που καθίστανται χρονοβόρες με υψηλό μεταφορικό κόστος, διαμορφώνοντας τιμές πώλησης των εμπορευμάτων μας, μη ανταγωνιστικές και αδύνατες για τα ευπαθή προϊόντα μας.
Μία επίσης προσεχτική εξέταση της εξέλιξης της ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ θα πείσει τον όποιο επιφυλακτικό ότι ο ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ μειώνεται όλο και περισσότερο και γιγαντώνεται ο ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑΣ με τεράστια κρουαζιερόπλοια πολλών χιλιάδων επιβατών. Είναι βέβαιο ότι τα ΠΛΕΟΥΜΕΝΑ ΚΙΝΗΤΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ θα έχουν την ραγδαία προτίμηση των τουριστών στο εγγύς μέλλον, επειδή θα είναι ανταγωνιστικότερα των θέρετρων ξενοδοχείων, θα επιλέγουν ΕΚΛΕΚΤΟ ΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟ προσωπικό από την παγκόσμια αγορά χωρίς εθνικούς περιορισμούς, θα αξιοποιούν την δυνατότητα επιλογής της ευνοϊκότερης σημαίας και πολλά άλλα πλεονεκτήματα που θα είναι απροσπέλαστα για τα Εθνικά θέρετρα ξενοδοχεία. Είναι ηλίου φαεινότερο οι προσπάθειες και επιδιώξεις όλων των παραθαλάσσιων περιοχών να αναπτύξουν προοπτικές προσέγγισης κρουαζιερόπλοιων. Είναι σοβαρή παράλειψη της μελέτης να αγνοεί τα νέα δεδομένα των Διεθνών τουριστικών εξελίξεων.
Ένας νέος επίσης παράγων που παραβλέπει η μελέτη είναι οι πρόσφατες εξελίξεις στην ανίχνευση και ανόρυξη υδρογονανθράκων στην ανατολική Μεσόγειο , νότια της Ιεράπετρας και τα έργα εγκατάστασης αξιοποίησης του εγκεκριμένου αγωγού East med με ενδιάμεσο σταθμό την Νοτιοανατολική Κρήτη. Τα εν λόγω έργα θα απαιτήσουν την χρήση ικανών λιμενικών εγκαταστάσεων και τον ελλιμενισμό πολύ μεγαλύτερων πλοίων των προβλεπομένων στη μελέτη σας, ενός μόνο σκάφους αναψυχής των 80 μέτρων. Υπενθυμίζω επίσης ότι οι υδρογονάνθρακες αποτελούν την πρώτη ύλη για την παραγωγή περίπου 6000 τελικών προϊόντων καθημερινής χρήσης, πολλά εκ των οποίων θα παράγονται από νέες επιχειρήσεις εντός της Κρήτης και ανάλογες παραγωγικές μονάδες εκτός Κρήτης θα προμηθεύονται την πρώτη η ημικατεργασμένη ύλη με κατάλληλα πλοία από την Κρήτη. Διοικητικές περιφέρειες, κυρίως της Πελοποννήσου, έχουν ήδη ξεκινήσει η ολοκληρώσει Λιμενικές εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης για την προσέλκυση ανάλογων επενδύσεων .
Σημειώνομε επίσης ότι Νοτίως της Κρήτης διέρχονται τα Εμπορικά Πλοία εισερχόμενα η εξερχόμενα της διώρυγας του Σουέζ και του Γιβραλτάρ με σημαντικές ανάγκες κάποιου ενδιάμεσου σταθμού εφοδιασμού εξυπηρέτησης κλπ που μέχρι σήμερα δεν διατίθεται στην πορεία τους.
Ε- ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Ο αναφερόμενος σχεδιασμός ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΛΙΜΕΝΟΣ ΙΕΡΑΠΕΤΡΑΣ θα μπορούσε ΙΣΩΣ να βοηθήσει κάποιο πολύ μικρό νησί του Αιγαίου μικρής έκτασης που στοχεύει αποκλειστικά στην Τουριστική Οικονομία και το οποίο δεν έχει δυνατότητες - προοπτικές να αναπτύξει άλλες μορφές οικονομίας. Όμως με σύντομες επισκέψεις και έρευνα σας, σε νησιά που διαθέτουν ανάλογες της εξεταζόμενης μελέτης λιμενικές εγκαταστάσεις, θα διαπιστώσετε, ανεκμετάλλευτες παρόμοιες επενδύσεις, άδειες Μαρίνες, την εγκατάλειψη και έλλειψη ελλιμενισμού σκαφών αναψυχής, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων μέτριας αξιοποίησης.
Είναι γνωστό επίσης ότι υπηρεσίες αρίστης ποιότητας, ανάλογες των υπηρεσιών που στοχεύει η εν λόγω μελέτη, θα μπορούσε να προσφέρει, με κάποιες βελτιώσεις το υπάρχον λιμάνι ( Αλιευτικό καταφύγιο ) του οποίου η δυναμικότητα παραμένει ανεκμετάλλευτη μετά την απόσυρση και καταστροφή μεγάλου αριθμού των ενεργών αλιευτικών σκαφών.
Η ελλιπής αξιοποίηση ανάλογων λιμενικών έργων οφείλεται κυρίως στη μειωμένου ενδιαφέροντος χρήσης από Ιδιώτες, μειωμένα έσοδα και απογοητευτικές αποκλίσεις από τους αρχικούς στόχους σχεδιασμού και κινήτρων επένδυσης με ελάχιστη η μηδενική συνεισφορά στην ανάπτυξη του Τουρισμού και της όποιας μορφής Τοπικής Οικονομίας.
Σημαντικό λάθος η παράβλεψη της πραγματικότητας ότι Λιμενικές εγκαταστάσεις σχεδιασμένες να εξυπηρετήσουν ακτοπλοΐα και άλλες μορφές φορτοεκφόρτωσης εμπορευμάτων δεν αποκλείουν τον Ελλιμενισμό και φιλοξενία σκαφών αναψυχής.
ΣΤ- Συμπερασματικά η υπό διαβούλευση μελέτη παραβλέπει και δεν αξιοποιεί - ικανοποιεί:
Τούς σημερινούς ισχυρούς πολιτικοοικονομικούς συσχετισμούς που ανέπτυξαν η εκμετάλλευση των ΑΟΖ, οι εξελίξεις αξιοποίησης και εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων της Ανατολική Μεσόγειου, οι σχέσεις εμπιστοσύνης και συνεργασίας με την Αίγυπτο που θα δυναμώσουν ακόμα περισσότερο στο εγγύς μέλλον με στενότερες συνεργασίας σε όλα τα επίπεδα.
Την ΜΕΓΙΣΤΗ ΑΝΑΓΚΗ να αναπτύξει η Ιεράπετρα και η Κρήτη γενικότερα, ακτοπλοϊκή σύνδεση με την Αλεξάνδρεια αρχικά και τα μεγάλα λιμάνια των Αφρικανικών ακτών, εμπορικά κέντρα της Μεσογείου για την ανάπτυξη των εξαγωγών και την διάθεση των προϊόντων της Ελαφριάς Γεραπετρίτικης και του συνόλου της Κρητικής Βιομηχανίας και Αγροτικής Οικονομίας που ζητούν οι εν λόγο αγορές.
Tο μέλλον και τις προοπτικές των Κρουαζιερόπλοιων, καθοριστικός παράγων για τον μελλοντικό τουρισμό, με σημαντική παράλειψη η μη πρόβλεψη ελλιμενισμού τουλάχιστο ενός κρουαζιερόπλοιου. Περισσότερα θα μπορούσαν να εξυπηρετηθούν αρχικά αρόδο.
Δεν προβλέπει και παραβλέπει σημαντικές απαραίτητες στο εγγύς μέλλον λιμενικές υπηρεσίες για την ανόρυξη μεταφορά και αξιοποίηση των υδρογονανθράκων νοτίως της Ιεράπετρας και γενικότερα νοτίως της Κρήτης και της Ανατολικής Μεσογείου. Ανάλογες λιμενικές υπηρεσίες θα απαιτηθούν και για τον αγωγό East med.
Εγκαταστάσεις πρώτης ανάγκης τροφοδοσίας εξυπηρέτησης εμπορικών και λοιπών πλοίων διερχόμενων νοτίως της Κρήτης εισερχόμενων-εξερχόμενων της διώρυγας του Σουέζ.
Δεν αξιοποιεί και δεν διευκολύνει την προσέγγιση ελλιμενισμό φορτοεκφόρτωσης μικρών και μεσαίων εμπορικών πλοίων γενικού φορτίου και εμπορευματοκιβωτίων.
Εν κατακλείδι, παρά την καλή πρόθεση και αξιέπαινη πρωτοβουλία του Δήμου και του Λιμενικού Ταμείου της Ιεράπετρας, ο σχεδιασμός και μελέτη του νέου λιμενικού έργου, δεν υπηρετεί τις σημερινές και μελλοντικές ανάγκες της ευρύτερης Νοτιοανατολικής Κρήτης αλλά και το σύνολον των κατοίκων, επισκεπτών της Κρήτης και της Κρητικής Οικονομίας, επειδή δεν ανοίγει και πάλι την ΝΟΤΙΑ ΠΥΛΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ, δίδοντας την ευκαιρία ανάπτυξης της Κρητικής και τοπικής επιχειρηματικότητας, της Κρητικής και Τοπικής οικονομίας, ημερήσιες η σύντομες απλές και επιχειρηματικές επισκέψεις στις γειτονικές χώρες και ανάπτυξη φιλίας, εμπορικών συναλλαγών με μακροχρόνιες συνεργασίες, ανάπτυξη εισερχομένου εξερχομένου και διαμετακομιστικού τουρισμού, υποδοχή εξυπηρέτηση ποιοτικού Τουρισμού, ανάλογο των τουριστικών ανταλλαγών όπως π.χ. της Νήσου Ρόδου με την γειτονική της Τουρκία. Εκτιμάται ότι το 10% των 100 εκατομμυρίων περίπου κατοίκων της Αιγύπτου, 10 εκατομμύρια Αιγύπτιοι. ανήκουν στις πολύ εύπορους μελλοντικούς επισκέπτες μας, με διεθνή επιχειρηματική δραστηριότητα σε όλα τα μεγάλα Διεθνή οικονομικά κέντρα. Σημειώνω επίσης ότι η Πρωτεύουσα της Αιγύπτου Κάϊρο με την Αλεξάνδρεια έχουν πληθυσμό περίπου 25 000 000. Δηλαδή 2,5 τον πληθυσμό της Ελλάδας.
Ευχαριστώ για την προσοχή σας και είμαι πάντοτε στη διάθεση σας.
Με εκτίμηση
Γεώργιος Ε. Σαρικλάκης
Προσωπικό Τήλε. +30 2842 028282
Κινητό……........... +30 6937 363941
georgesariklakis@gmail.com
______________________________________________________________
Υ.Γ. 1 : Πιθανοί ισχυρισμοί οικολογικών οργανώσεων για την μόλυνση των θαλασσών παραλιών και του περιβάλλοντος αποδεικνύονται άκοπα αβάσιμες με μια σύντομη εξέταση του μεγαλύτερου Λιμανιού της Ελλάδας, του Πειραιά.
Οι καθαρότερες και ωραιότερες ακτές κολύμβησης της Αττικής ευρίσκονται ολίγες εκατοντάδες μέτρα από το Λιμάνι του Πειραιά.
Υ.Γ. 2: Η Αίγυπτος σήμερα καλύπτει όλες τις ανάγκες της με ίδια παραγωγή υδρογονανθράκων, κοίτασμα μεθανίου ΖΟΡ και εξάγει επίσης. Διαθέτει αξιόλογη παραδοσιακή και ψηφιακή βιομηχανία, παράγει κινητά τηλεφωνά και προϊόντα τελευταίας σύγχρονης τεχνολογίας. Έχει πληθυσμό 100.000.000 με ένα ποσοστό 10%, δηλαδή 10 000 000 ανθρώπων ( Μία Ελλάδα ) πολύ υψηλού εισοδήματος ικανών να δώσουν 12μηνη πληρότητα σε όλα τα ξενοδοχεία της Κρήτης χωρίς να καλυφτεί η συνολική ζήτηση διανυκτερεύσεων.
Υ.Γ. 3: Ο Αιγύπτιος επενδυτής κ. Hamed El Chiaty απέκτησε πρόσφατα και ελέγχει το 5,1% του κορυφαίου Tour operator της Ευρώπης TUI. Ο Αιγύπτιος επενδυτής κ. Samih Sawiris ενδιαφέρεται να αποκτήσει και ολοκληρώνει την αγορά του τρίτου μεγαλύτερου Tour operator της Γερμανίας FTI. Τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα πολυκαταστήματα του Λονδίνου ελέγχονται από Αιγύπτιους Επιχειρηματίες.
Υ.Γ. 4: Παραδοσιακά η Αίγυπτος είναι χώρα με κατοίκους πολύ φιλικά προσκείμενους στους Έλληνες με ιδιαίτερη εκτίμηση και σεβασμό στους Κρητικούς.
ΓΣ
