Ν.Δασκαλάκης : Κύριε πρωθυπουργέ, τολμήστε έστω και στο παρά πέντε
Ανοιχτή επιστολή Νίκου Δασκαλάκη, Προέδρου Ε.Α.Σ. Ιεράπετρας στον Αλέξη Τσίπρα, ενόψει ΔΕΘ
10.09.2016, 10:00
Ο χρόνος μετράει αντίστροφα
Η ΔΕΘ είναι κάθε χρόνο ο τόπος των εξαγγελιών, των υποσχέσεων, των σχεδίων επί χάρτου. Μόνο που, ανάμεσα στις εξαγγελίες και στην πραγματικότητα, σημειώνεται συνήθως, αν όχι πάντα, ένα χάσμα. Θέλετε ένα παράδειγμα; Πόσες φορές και από πόσους πρωθυπουργούς δεν εξαγγέλθηκε το μετρό της Θεσσαλονίκης, που έχει στοιχειώσει;
Έτσι πορεύεται για δεκαετίες η χώρα, με εξαγγελίες που δεν υλοποιούνται. Η κρίση, όμως, που έφερε τα πάνω κάτω, έθεσε οριστικά τέρμα και σε αυτή την παθογένεια. Όχι γιατί οι πολιτικοί μας έπαψαν να φλερτάρουν με εξαγγελίες και υποσχέσεις, αλλά γιατί εμείς, οι πολίτες, έχουμε πάψει να τους πιστεύουμε. Ακόμα και να τους ακούμε.
Έτσι, από τον Αλέξη Τσίπρα, που εκλέχτηκε για να αλλάξει εκείνα που μας οδήγησαν στο χείλος του γκρεμού, ο αγροτικός κόσμος δεν περιμένει εξαγγελίες και ΘΑ. Περιμένει συγκεκριμένα μέτρα, κοστολογημένα, ρεαλιστικά, ριζικά, καινοτόμα. Γιατί οι εξαγγελίες δεν μετράνε πια. Ενώ ο χρόνος μετράει αντίστροφα για την αγροτική οικονομία.
Ο πρωθυπουργός πρέπει να καταλάβει ότι δεν υπάρχει περιθώριο. Ούτε υπομονή. Και τα μεγάλα προβλήματα της παραγωγής, της εξωστρέφειας, της διάθεσης των αγροτικών προϊόντων, της συμπίεσης του Νότου από τον Βορρά, δεν λύνονται με ελεημοσύνες και επιδοτήσεις. Αυτά είναι ασπιρίνες για έναν βαριά ασθενή.
Χρειάζεται έμπνευση, τόλμη, στήριξη στις ζωντανές και πρωτοπόρες δυνάμεις του αγροτικού χώρου, δουλειά και συνέπεια. Χρειάζεται μια στιβαρή πολιτική, που ξέρει πού θέλει να πάει και πώς να πάει. Διαφορετικά, οι εξαγγελίες δεν δίνουν καμιά σοδειά…
Κύριε πρωθυπουργέ,
Αν υπάρχει ένα κοινότυπο συµπέρασµα όλων των πολιτικών και των πολιτικολογούντων, των δηµοσιολόγων και των δηµοσιολογούντων, των οικονοµολόγων και των οικονοµολογούντων σήµερα είναι ότι ο πρωτογενής τοµέας στην Ελλάδα πρέπει να γίνει η ατµοµηχανή της ανάπτυξης, στην προσπάθεια της οικονοµικής επανεκκίνησης. Μόνο που η ατµοµηχανή έχει ξεµείνει από καύσιµα, ο οδηγός δεν είναι σίγουρος ποια πορεία πρέπει να ακολουθήσει και το προσωπικό αναρωτιέται ποιος πρέπει να κάνει τι. Για τους επιβάτες, δεν συζητάµε. Αν δεν αλλάξει κάτι, θα χρειαστεί να κατεβούν να σπρώξουν.
Η πολυπόθητη ανάπτυξη, όµως, µπορεί να µας έρθει υπό τρεις βασικές προϋποθέσεις: η πρώτη είναι οι ισχυροί και αξιόπιστοι θεσµοί, η δεύτερη είναι το στρατηγικό σχέδιο και η τρίτη η εξεύρεση κεφαλαίων.
Αναρωτιέµαι αν, ως πρωθυπουργός, ξέρετε τι γίνεται στο πεδίο της αγροτικής ανάπτυξης. Κι αν ξέρετε, αν είστε ικανοποιηµένος. Αν αυτή είναι η καινοτόµος, ριζοσπαστική, αποτελεσµατική πολιτική που υποσχεθήκατε.
Να δεχτούµε ότι στο θεσµικό κοµµάτι η κυβέρνηση καταβάλλει φιλότιµες προσπάθειες να προσδώσει κάποιου είδους αξιοπιστία σε ένα άρρωστο θεσµικά περιβάλλον. Να δεχτούµε, επίσης, ότι το Πρόγραµµα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) αποτελεί το στρατηγικό σχέδιο (µας αρέσει, δεν µας αρέσει) για την ανάπτυξη του πρωτογενούς τοµέα. Πώς µπορεί, όµως, να εξασφαλιστεί η τρίτη προϋπόθεση (κεφάλαια) σε µια κατάσταση οικονοµικής καχεξίας;
Ο καθένας καταλαβαίνει ότι, αν δεν εξασφαλιστεί καύσιµο, η ατµοµηχανή θα παραµείνει στον σταθµό. Το Ταµείο Αγροτικής Επιχειρηµατικότητας (ΤΑΕ) απέτυχε παταγωδώς για λόγους που δεν είναι του παρόντος.
Οι ευθύνες, πάντως, για να είµαστε δίκαιοι, βαρύνουν και την τότε κυβέρνηση. Χιλιάδες παραγωγοί παραµένουν εγκλωβισµένοι για χρόνια στην ατελείωτη διαδικασία εκκαθάρισης της πρώην ΑΤΕ, χωρίς ουσιαστικά πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισµό. Κι αυτό, ενώ ο αγροτικός κόσµος έχει συνεισφορά στο καταθετικό κοµµάτι της χώρας άνω των 7,5 δισ., χρήµατα µάλιστα που δεν αποσύρθηκαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων δηµοσιονοµικών κρίσεων, ή κατά τη δύσκολη εποχή των διαπραγµατεύσεων. Ενώ ο δανεισµός των αγροτών και των συνεταιρισµών τους για την κάλυψη των καλλιεργητικών τους δαπανών δεν ξεπερνά τα 3 δισ. Συνεπώς, µιλάµε για έναν κλάδο που στηρίζει στην πράξη µε δικά του µέσα τη δική του λειτουργία και µε το παραπάνω.
Πρόσφατα, ο κ. Αποστόλου ανακοίνωσε την παροχή ρευστότητας ύψους 7 δισ. στο πλαίσιο υλοποίησης του ΠΑΑ. Καλώς. Πώς, όµως, πότε και ποιους θα αφορά; Αυτές οι απαντήσεις πρέπει να δοθούν τάχιστα και αµέσως να ξεκινήσει η υλοποίηση ενός σχεδίου, που θα βασίζεται στην πλήρη κατανόηση της κατάστασης, στην οποία βρίσκονται σήµερα οι παραγωγοί και σε λογικές υποθέσεις. Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιµο.
Κι όµως, τίποτε δεν προχωράει µε την ταχύτητα που πρέπει. Η κυβέρνηση δίνει την εικόνα ότι έχει παγιδευτεί στις αργές, µακρόσυρτες, ανούσιες, και καµιά φορά ιδιοτελείς και ύποπτες διαδικασίες, που επιβάλλει η αρτηριοσκληρωτική γραφειοκρατία. Το πνεύµα και η αποφασιστικότητα για τοµές και βαθιές αλλαγές σε έναν χώρο που απελπισµένα τις χρειάζεται δείχνουν να υποχωρούν µπροστά σε υπαρκτές δυσκολίες και αντιστάσεις κατεστηµένων συµφερόντων. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου δίνει την εντύπωση ότι χορεύει µε τους ρυθµούς της γραφειοκρατίας, αναµένει την έκδοση αποφάσεων (βλέπε µέτρο 9 για τη σύσταση οργανώσεων παραγωγών), διαλύει τις καλύτερες προθέσεις σε ερµηνευτικές εγκυκλίους, κολλάει στον βάλτο της απουσίας συντονισµού µεταξύ υπηρεσιών, των διαφωνιών, της αλληλοεπικάλυψης αρµοδιοτήτων. Η ευελιξία και η καινοτοµία πνίγονται στα στάσιµα νερά της δηµόσιας διοίκησης.
Συστήνονται πλαδαρά, πολυµελή και αναποτελεσµατικά όργανα (βλ. Επιτροπή Παρακολούθησης µε 56 µέλη), που δεν µπορούν να κάνουν τίποτε άλλο από το να επικυρώνουν αποφάσεις που έχουν ήδη ληφθεί πίσω από κλειστές πόρτες µε τη συµµετοχή ανώτερων γραφειοκρατών και κυβερνητικών στελεχών και την απουσία εκπροσώπων της πραγµατικής οικονοµίας και παραγωγών.
Τα κονδύλια που θα µεταφέρονταν από το υπουργείο στις περιφέρειες, στον δρόµο επέστρεψαν λόγω έργων… (βλ. προκήρυξη νέων αγροτών από το υπουργείο). Οι αναβολές των προκηρύξεων διαδέχονται η µία την άλλη και η ατµοµηχανή αγκοµαχάει. Για πόσο ακόµα χωρίς καύσιµα;
Κύριε πρωθυπουργέ,
Η αντιµετώπιση µιας κρίσης τέτοιου µεγέθους δεν είναι business as usual. Απαιτεί στιβαρή και αποτελεσµατική ηγεσία. Αν δεν το αντιληφθείτε αυτό, η ατµοµηχανή θα κολλήσει για πολλά χρόνια. Εµείς, µε τη δουλειά, την εξωστρέφεια και την ίδρυση του νέου συνεταιριστικού φορέα, στη θέση της φθαρµένης ΠΑΣΕΓΕΣ, επιχειρούµε την αναπτυξιακή µας επίθεση στη µιζέρια, την γκρίνια, τη γραφειοκρατία και το «δεν βαριέσαι». Τολµήστε να σταθείτε στο πλευρό µας, όχι µε λόγια, αλλά µε πράξεις, καινοτόµες και αποτελεσµατικές. Για να γίνει το κράτος σύµµαχος και όχι εµπόδιο στην προσπάθεια να ξεκολλήσει η αγροτική οικονοµία από τον βάλτο.
*Νίκος Δασκαλάκης, πρόεδρος της ΕΑΣ Ιεράπετρας
