1. Για να είναι δυνατός ένας σύγχρονος, αξιόπιστος και αποτελεσματικός στρατηγικός σχεδιασμός για
• Την αγροτική ανάπτυξη
• Τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας
• Την ενίσχυση της γεωργικής δραστηριότητας
• Τη δίκαιη κατανομή των δημοσίων πόρων
• Τη διαφανή διαχείριση των εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών και μέτρων
• Την προώθηση ολοκληρωμένων διατομεακών Πολιτικών
Θεωρείται απολύτως σκόπιμη αλλά και απαραίτητη η δημιουργία ενός Μητρώου Αγροτών & Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων σε μια ενιαία βάση δεδομένων, που θα περιλαμβάνει τόσο αλφαριθμητικές όσο και χαρτογραφικές πληροφορίες.
Η εγγραφή στο Μητρώο Αγροτών & Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων των επαγγελματιών αγροτών ως και των κάθε είδους κατόχων αγροτικής εκμετάλλευσης, νομικών και φυσικών προσώπων είναι υποχρεωτική.
2. Βασικές παράμετροι προσδιορισμού της επαγγελματικής ιδιότητας του Αγρότη είναι ο χρόνος απασχόλησης στη γεωργία καθώς και το μέρος του εισοδήματος που προκύπτει από την αγροτική δραστηριότητα.
3. Η απασχόληση στο γεωργικό τομέα παρουσιάζει ιδιομορφίες, οι οποίες απορρέουν κατά κύριο λόγο από τα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, όπως ο μικρός κλήρος, η ηλικιακή πυραμίδα, η πολυδραστηριότητα, οι οικογενειακής μορφής εκμεταλλεύσεις.
Είναι σκόπιμο να επισημανθεί ότι, από το σύνολο των απασχολούμενων στη γεωργία:
• Μόνο το 12% περίπου χρησιμοποιεί το 100% του χρόνου του στην αγροτική δραστηριότητα
• Το 20% χρησιμοποιεί το 50-90% του χρόνου του στην αγροτική δραστηριότητα
• Το 68% χρησιμοποιεί λιγότερο από το 50% του χρόνου του στην αγροτική δραστηριότητα
Αυτή η στατιστική απεικόνιση αποδεικνύει ότι, αν χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό του κατά κύριο επάγγελμα αγρότη, ενεργού γεωργού, απλά και μόνο το κριτήριο του χρόνου απασχόλησης στην αγροτική οικονομία και ειδικότερα ένα ποσοστό 50% επί του συνολικού χρόνου απασχόλησης, τότε θα ενταχθεί στο γεωργικό επάγγελμα μόνο το 1/3 (δηλαδή το 33%) του αγροτικού πληθυσμού.
4. Το εισόδημα –πέραν εκείνου των κοινοτικών επιδοτήσεων- είναι επίσης βασική παράμετρος. Λόγω φυσικά του διαφορετικού τρόπου προσδιορισμού που εφαρμόζεται και βάσει των κοινοτικών κανονισμών απαιτείται ο προσδιορισμός του βάσει και των δηλώσεων του γεωργού.
Ειδικότερα σήμερα και με την έναρξη της νέας προγραμματικής περιόδου μέχρι και το 2020, που ορίζεται και η έννοια του ενεργού γεωργού.
Επίσης, είναι απαραίτητο να δηλώνονται από το γεωργό και οι συμπληρωματικές του δραστηριότητες, οι οποίες σχετίζονται ή όχι με την αμιγή γεωργική δραστηριότητα.
Σχετικά με την κατανομή στους δικαιούχους ενιαίας ενίσχυσης και βάσει του ισχύοντος εθνικού καθορισμού του κατά κύριο επάγγελμα αγρότη, δηλαδή της εξασφάλισης του 51% από αγροτική δραστηριότητα, απεικονίζεται κατά την προγραμματική περίοδο 2008-2014 ότι:
Σε σύνολο 2.212.045653 ευρώ και σε σύνολο δικαιούχων 871.377
• Έλαβαν 1.471,836,197 ευρώ, 288.610 (33%) οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες.
• Έλαβαν 740.208.957 ευρώ, 582,767 (67%) οι μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότες
Υπογραμμίζουμε το γεγονός ότι το 67% που δεν είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες απορροφά 33% των κοινοτικών επιδοτήσεων.
5. Βάσει της κοινοτικής νομοθεσίας, μέχρι και το 2007, δεν ορίζονταν «οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες», αλλά οι «δικαιούχοι κοινοτικών επιδοτήσεων». Παρέχεται όμως για πρώτη φορά, με τον Κανονισμό 73/2007, η δυνατότητα να ορίσει το κράτος-μέλος τους δικαιούχους κοινοτικών επιδοτήσεων, βάσει της ενασχόλησής τους στη γεωργική δραστηριότητα.
Δίνεται η δυνατότητα σταδιακά τα κράτη – μέλη να ορίσουν ή να κατανείμουν τις κοινοτικές επιδοτήσεις, βάσει των πολιτικών τους προτεραιοτήτων, βάσει των πολιτικών τους προτεραιοτήτων.
6. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ 2014-2020, τα κριτήρια της απασχόλησης και του μεγέθους της αγροτικής εκμετάλλευσης αποτελούν τον πυρήνα του νέου πλαισίου της ανακατανομής του κοινοτικού προϋπολογισμού και ορίζεται η έννοια του «ενεργού γεωργού» με βάση το εισόδημα που προέρχεται από γεωργική εκμετάλλευση.
7. Αποτελεί προτεραιότητα, σε εθνικό επίπεδο, για τον κάθε παραγωγό,
• Η πλήρης χαρτογράφηση της γεωργικής του δραστηριότητας,
• Η ψηφιοποίηση των δικαιωμάτων και της αγροτικής γης βάσει του ΟΣΔΕ,
• Η καταγραφή των επενδυτικών προγραμμάτων, όπου έχει ενταχθεί,
• Η συμμετοχή του σε περιβαλλοντικά προγράμματα,
• Η παρακολούθηση της χρήσης εφοδίων,
• Η ένταξή τους σε φορολογικές πολιτικές και τραπεζικές διευκολύνσεις,
• Οι αποζημιώσεις από την ασφάλιση της αγροτικής εκμετάλλευσης κλπ
Αποτέλεσμα της καταγραφής όλων αυτών των στοιχείων, θα πρέπει να είναι η δυνατότητα έκδοσης μιας ειδικής κάρτας-ταυτότητας, βάσει της οποίας θα είναι δυνατή η πλήρης παρακολούθηση και η ουσιαστική στήριξη της αγροτικής δραστηριότητας. Σταδιακά, ο παραγωγός, θα πρέπει με τη βοήθεια και των θεσμικών του οργανώσεων να υποστηριχθεί, ώστε να στραφεί δυναμικά στην αγορά με ποιοτικά και ανταγωνιστικά προϊόντα, από τα οποία θα αποκομίζει μια δίκαιη πρόσοδο.
Για την ΕΑΣ Ιεράπετρας
Νίκος Δασκαλάκης
Γενικός Διευθυντής
