Αντωνόπουλος: Η συμβολή της Bayer στην δημιουργία αξιόπιστων υβριδίων

Ο Βασίλης Αντωνόπουλος, Key Account Manager vegetable seeds στην εταιρία Bayer Hellas, μίλησε στην εκπομπή “Ιεραπετρίτικη Γη” για τον τομέα σπόρου κηπευτικών της Bayer, για την κατάσταση των θερμποκηπιακών καλλιεργειών στις βαλκανικές χώρες και ιδιαίτερα στην Αλβανία, την καστανή ρυτίδωση και τα υβρίδια που προτείνει η Bayer και τέλος για την γευσιγνωσία που έγινε σε πανεπιστήμιο της Ολλανδίας με αγγούρια από την Ψαρή Φοράδα.

Τομέας σπόρου κηπευτικών της Bayer

 Όπως μας ενημέρωσε ο κ. Αντωνόπουλος, η ίδια η Bayer δεν έχει δικό της τμήμα σπόρων στις χώρες τις οποίες αντιπροσωπεύει αλλά η στρατηγική που έχει σαν εταιρία και ακολουθεί εδώ και πολλά χρόνια είναι να δουλεύει με διανομείς. Στην Ελλάδα η εταιρία συνεργάζεται εδώ και σαράντα πέντε χρόνια με την Rigakis Seeds η οποία έχει την DeRuiter, τα Υβρίδια Ελλάς, τα οποία έχουν την αποκλειστικότητα για τα Seminis και ιδιαίτερα στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες, και την Γενική Φυτοτεχνική η οποία είναι κυρίως υπεύθυνη για τις υπαίθριες καλλιέργειες. Η Bayer μπορεί να μην έχει δικό της τμήμα σπόρων στην Ελλάδα αλλά έχει μακρά ιστορία στην δημιουργία και την εμπορία σπόρου κηπευτικών με εμπειρία η οποία ξεπερνά τον ενάμιση αιώνα ζωής. Τα δύο brand της εταιρίας σήμερα είναι η Seminis και η De Ruiter τα οποία αποτελούν και την αιχμή του δόρατος για την εταιρία, με την δική τους ξεχωριστή ιστορία στην δημιουργία γενετικού υλικού στον κόσμο. Είναι εταιρίες οι οποίες έχουν δώσει και θα συνεχίσουν να δίνουν λύσεις σε προβλήματα καθώς ο κ. Αντωνόπουλος θεωρεί ότι η βελτίωση φυτών και η γενετική θα είναι, λόγω της απουσίας όλο και περισσότερων φαρμάκων, ίσως η σημαντικότερη πτυχή στη δημιουργία λύσεων, ειδικά μετά το 2023.

Καλλιέργειες κηπευτικών στην Αλβανία

Όσων αφορά την καλλιέργεια κηπευτικών σε άλλες Βαλκανικές χώρες, ο κ. Αντωνόπουλος ανέφερε το παράδειγμα της Αλβανίας την οποία επισκέφθηκε πρόσφατα. Αυτό που του έκανε εντύπωση ήταν ότι το 70% των παραγωγών με τους οποίους συζήτησε μιλούσαν άπταιστα ελληνικά καθώς ήταν παραγωγοί οι οποίοι παλαιότερα εργάζονταν στην Κρήτη και πήραν όλη αυτή την τεχνογνωσία που υπάρχει πίσω στη χώρα τους. Επιπλέον, για τεχνική γνώση συμβουλεύονται τα γεωπονικά καταστήματα της Κρήτης. Όλες οι Βαλκανικές χώρες αναπτύσσονται στο κομμάτι των καλλιεργειών αλλά όχι στο βαθμό που αναπτύσσεται η Αλβανία. «Δεν μιλάμε για τεράστιες εκτάσεις αλλά για μικρό κλήρο των τριών τεσσάρων στρεμμάτων ανά οικογένεια αλλά δείχνει να πηγαίνει προς άνοδο», σχολίασε ο κ. Αντωνόπουλος. Σε ερώτηση που τέθηκε για την ποιότητα των συγκεκριμένων προϊόντων, ο κ. Αντωνόπουλος απάντησε ότι η Αλβανία αρχίζει να μπαίνει στο κομμάτι της ολοκληρωμένης διαχείρισης καθώς πουλάει και εκείνη σε σούπερ μάρκετ στο εξωτερικό. Για να καταφέρει να πουλήσει και να υπάρχει εξαγωγική δραστηριότητα της χώρας στην Ευρωπαϊκή αγορά θα πρέπει να τηρεί συγκεκριμένα κριτήρια και να ανταποκρίνεται στα χαρακτηριστικά που ζητά η συγκεκριμένη αγορά. Τα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά εξαρτώνται από την εξαγωγική δραστηριότητα κάθε χώρας. Όλες οι χώρες των Βαλκανίων ανταγωνίζονται μεταξύ τους για τις ίδιες αγορές ωστόσο όλα εξαρτώνται από το που δίνει η κάθε χώρα τα προϊόντα της, που στοχεύει, τι θέλει να κάνει και ποια κριτήρια τηρεί. Στις υπόλοιπες Βαλκανικές χώρες υπάρχει μία σταθερότητα στο κομμάτι της ανάπτυξης των καλλιεργειών αλλά τα προβλήματα που υπάρχουν είναι ίδια παντού. Όπως και στην Ελλάδα, τα δύο βασικά προβλήματα είναι η λειψυδρία και η έλλειψη εργατικού προσωπικού.

Σχετικά με τον ανταγωνισμό από τρίτες χώρες, ο κ. Αντωνόπουλος είπε ότι στην Ελλάδα παράγουμε πάντα ποιοτικά προϊόντα και γι’ αυτό το λόγο δεν πιστεύει ότι θα αντιμετωπίσουμε ποτέ πρόβλημα ανταγωνισμού καθώς αυτό είναι που μας έχει διαφοροποιήσει όλα αυτά τα χρόνια και κατά την γνώμη του, θα μας διαφοροποιήσει και στα χρόνια που θα έρθουν. Ο στόχος μας λοιπόν πρέπει να είναι να παράγουμε πάντα ποιοτικά προϊόντα στις μεγαλύτερες ποσότητες που μπορούμε. Ο κ. Αντωνόπουλος ανέφερε ότι αν και έχει ταξιδέψει και έχει δουλέψει σε πολλές χώρες του εξωτερικού, η τεχνική υπόσταση και εξειδίκευση των Ελλήνων παραγωγών είναι από τις υψηλότερες που έχει συναντήσει και αποτελεί τεράστιο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για την χώρα μας, πηγαίνοντάς την μπροστά στο κομμάτι των ποιοτικών χαρακτηριστικών τα οποία είναι εντέλει αυτά που ανταγωνίζονται τις υπόλοιπες χώρες.

Τα υβρίδια της Bayer για τον ιό της καστανής ρυτίδωσης

Ο ιός της καστανής ρυτίδωσης αποτελεί αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο πρόβλημα στην καλλιέργεια ντομάτας όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο. Ο ιός παρατηρήθηκε για πρώτη φορά στο Ισραήλ το 2014 και μέσα σε δέκα χρόνια εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο. Στην Ευρώπη και ιδιαίτερα στη Μεσόγειο, ο ιός έχει πάρει αρκετά μεγάλες διαστάσεις με τους παραγωγούς σαφώς να στρέφουν το βλέμμα τους σε υβρίδια με ανοχή ή υψηλές ανοχές στον ιό καθώς προσπαθούν να προστατέψουν την καλλιέργεια και το εισόδημά τους. Ο κ. Αντωνόπουλος θεωρεί ότι το πρόβλημα και η ένταση του ιού μπορούν να μεταβληθούν με τις κλιματικές συνθήκες και ότι το φαινόμενο θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια. Όπως είπε, μαγικές λύσεις για την αντιμετώπιση της καστανής ρυτίδωσης δεν υπάρχουν. Η λύση για την συγκεκριμένη ίωση μπορεί να βρεθεί μόνο μέσω υβριδισμού και εν τέλει στην δημιουργία γενοτύπων με ανώτερα φαινοτυπικά χαρακτηριστικά. Αυτό σημαίνει να έχουμε υβρίδια τα οποία να παράγουν ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά. Το γενετικό πρόγραμμα των εταιριών ανά τον κόσμο στοχεύει πάνω σε αυτό το πρόβλημα, αυτό που αλλάζει σε κάθε εταιρία είναι ο τρόπος σκέψης και στόχευσης. Η εμπειρία της Bayer στην δημιουργία γενετικού υλικού και η αξιοπιστία της εταιρίας παίζουν πάρα πολύ σημαντικό ρόλο, ειδικά στην επιλογή του γενετικού υλικού από τον παραγωγό ή τον συνεταιρισμό. Η Bayer ήταν η πρώτη εταιρία που μπήκε στην αγορά με ανθεκτικές ποικιλίες καθώς η έρευνα και η ανάπτυξη υβριδίων δουλεύεται εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Η έρευνα και η στόχευση της εταιρίας είναι σε διαφορετικά γονίδια ανοχής καθένα από τα οποία παρεμβαίνει σε διαφορετικές στιγμές κατά την διάρκεια της αλληλεπίδρασης μεταξύ του ιού και του φυτού ξενιστή. Η Bayer πιστεύει ότι μία τέτοια στόχευση σε μία στοιβαγμένη αντίσταση πολλών γονιδίων θα αντέξει σε νέες μεταλλάξεις για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Συνεπώς, ο κ. Αντωνόπουλος πιστεύει ότι μπορούν να βρεθούν λύσεις μόνο μέσω της βελτίωσης φυτών, δηλαδή μέσα από υβρίδια τα οποία έχουν τα γονίδια αυτά τα οποία προσφέρουν μία ανοχή στην ίωση. Από ένα μεγάλο πλήθος υβριδίων που έχει φέρει η Bayer για δοκιμές στην Κρήτη και την νότια Ελλάδα τα τελευταία τέσσερα χρόνια και με βάση την δραστηριότητα της χώρας σε ντομάτες, κατέληξε σε 4 υβρίδια των οποίων τα χαρακτηριστικά είναι αντάξια των προσδοκιών τόσο των παραγωγών όσο και των καταναλωτών. Μέρος της στρατηγικής της εταιρίας δεν είναι ο βομβαρδισμός της αγοράς με πολλά υβρίδια. Η στρατηγική και η επιδίωξη της Bayer αφορούν συγκεκριμένα πράγματα τα οποία είναι κατάλληλα για την ελληνική αγορά και υβρίδια τα οποία προσφέρουν λύσεις στο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα και τις υπόλοιπες χώρες με τα αποτελέσματα να υπάρχουν στην αγορά. Ο κ. Αντωνόπουλος συμβούλεψε τους παραγωγούς να δοκιμάζουν και να βλέπουν τι χρειάζεται κάθε φορά η αγορά στην οποία πουλάνε ώστε να στοχεύουν καλύτερα στο προϊόν το οποίο θέλουν να παράγουν. Τα τέσσερα αυτά υβρίδια ντομάτας στα οποία έχει καταλήξει και προσφέρει η Bayer και τα οποία αποτελούν τα εργαλεία τα οποία χρειάζεται ο παραγωγός για να κάνει τη δουλειά του είναι η Ferreira, η Novero και δύο ακόμα κωδικοί οι οποίοι αναμένεται να πάρουν εμπορικό όνομα, το 2913 και 5912. Η εταιρία θα διακινεί αυτά τα υβρίδια μέσω των διανομών της και ο κ. Αντωνόπουλος θεωρεί ότι θα ήταν καλό, ειδικά για τους παραγωγούς οι οποίοι αντιμετωπίζουν πρόβλημα, να τα δοκιμάζουν ώστε να δουν μόνοι τους τα αποτελέσματα. Αν και στο κομμάτι της γενετικής όταν βάζεις κάτι είναι πολύ πιθανό να χαθεί κάτι άλλο, όπως για παράδειγμα η ποσότητα ή το χρώμα, οι μεγάλες εταιρίες, λόγω της πολύ μεγάλης εμπειρίας που έχουν στην δημιουργία γενετικού υλικού, προσπαθούν να βρουν την ισορροπία. Παρ’ όλα αυτά ο παραγωγός θα πρέπει πάντα να συμβουλεύεται την τεχνική εταιρία που διανέμει το σπόρο ώστε να παίρνει την τεχνική εξειδίκευση που δίνεται από την Bayer με σκοπό να καλλιεργηθούν τα υβρίδια που θα επιλέξει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Γευσιγνωσία στην Ολλανδία με αγγούρια Teseo (Θησέας) από την Ψαρή Φοράδα

Κλείνοντας, ο κ. Αντωνόπουλος αναφέρθηκε στην συνεργασία της Bayer με πανεπιστήμια και ερευνητικούς σταθμούς σε όλο τον κόσμο. Ως μέρος της συνεχούς έρευνας και ανάπτυξης της εταιρίας, και λαμβάνοντας υπόψιν τις ιδιαιτερότητες της ελληνικής αγοράς όσων αφορά τα γευστικά χαρακτηριστικά αλλά και την δραστηριότητα της χώρας στις εξαγωγές, οργάνωσαν μία μελέτη σε συνεργασία με το πανεπιστήμιου Βαγκενίγκεν της Ολλανδίας για την αξιολόγηση γευστικών χαρακτηριστικών της νέας ποικιλίας αγγουριών Teseo της Bayer. Ήταν η πρώτη έρευνα γευστικών χαρακτηριστικών αγγουριού από την Bayer σε παγκόσμιο επίπεδο. Η συγκομιδή της ποικιλίας Teseo έγινε από την περιοχή της Ψαρής Φοράδας στην Κρήτη και τα αγγούρια αυτά στάλθηκαν στην Ολλανδία. Πιο συγκεκριμένα, 102 Ολλανδοί καταναλωτές προσκλήθηκαν σε μία πόλη κοντά στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας και είχαν την δυνατότητα να δοκιμάσουν αυτή την ποικιλία και να συγκρίνουν τα χαρακτηριστικά της με το υβρίδιο αναφοράς του ανταγωνισμού. Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά τα οποία εξετάστηκαν ήταν η γεύση, η υφή, η τραγανότητα, η πικράδα και η μεταγεύση. Με βάση τα αποτελέσματα δεν υπήρχαν ιδιαίτερα σημαντικές διαφοροποιήσεις στη γεύση μεταξύ των αγγουριών που εξετάστηκαν αλλά είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι υπήρχε σημαντική στατιστική διαφορά στο κομμάτι της μεταγεύσης. Το κατά πόσο δηλαδή η γεύση του αγγουριού έμενε στο στόμα του καταναλωτή. Το αγγούρι Teseo ή Θησέας έδειξε στατιστικώς καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με το υβρίδιο αναφοράς του ανταγωνισμού και έτσι αυτή τη στιγμή αποτελεί ένα από τα αποδοτικότερα υβρίδια και ένα εργαλείο στα χέρια του παραγωγού. Ο κ. Αντωνόπουλος αναφέρθηκε και στα λόγια παραγωγού της Ψαρής Φοράδας ο οποίος χαρακτήρισε το Teseo “αγγουρομηχανή”. Αυτή η έρευνα αναδεικνύει και την φιλοσοφία της Bayer για την σύνδεση των αναγκών της ευρωπαϊκής αγοράς με τις απαιτήσεις των παραγωγών ενώ ταυτόχρονα έδωσε και μία πρώτη εικόνα των διαφορών που μπορεί να υπάρχουν σε ποικιλίες αγγουριών.

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν  τον εξαγωγικό χαρακτήρα της Κρήτης, η Bayer συνέβαλε σαν εταιρία στην ενίσχυση του εμπορικού ονόματος της Ελλάδας, και ιδιαίτερα της Κρήτης, ως χώρα παραγωγής ανώτερων ποιοτικά προϊόντων τα οποία μπορούν πραγματικά να σταθούν σε οποιαδήποτε αγορά του κόσμο. Η συγκεκριμένη έρευνα δεν έχει σταματήσει μόνο στην Ολλανδία αλλά παρουσιάζεται μέσω της Bayer και σε άλλες χώρες της Ευρώπης ώστε να βοηθήσει ως εταιρία στον δύσκολο αγώνα του παραγωγού, ειδικά στο κομμάτι των εξαγωγών. Αν και ήταν η πρώτη φορά στον κόσμο που η Bayer πραγματοποίησε κάτι τέτοιο, το σίγουρο είναι ότι δεν θα σταματήσει εδώ. Χρησιμοποιώντας νέες, καινοτόμες ιδέες θα προσπαθήσει με τον τρόπος της να βοηθήσει και να συνδέσει την ευρωπαϊκή αγορά με τις απαιτήσεις των Ελλήνων παραγωγών.