Οι επιπτώσεις από τα γιγαντιαία αιολικά πάρκα • Γνωμοδότηση-καταπέλτης κατά του έργου από τον Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών
Αύριο εκδικάζεται στο ΣτΕ η προσφυγή εναντίον της θηριώδους επένδυσης • Πώς οι δημόσιοι πόροι γίνονται βορά στα επενδυτικά σχέδια των εταιρειών.
Απόφαση για ένα εξόφθαλμο περιβαλλοντικό έγκλημα που σχεδιάζεται στην Κρήτη καλείται να πάρει το Συμβούλιο της Επικρατείας, στην Ολομέλεια του οποίου εισάγεται την Τετάρτη προς εκδίκαση η υπόθεση του Υβριδικού Εργου Αμαρίου της εταιρείας «ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ».
Συγκεκριμένα, εκδικάζονται η προσφυγή 210 πολιτών και φορέων της Σητείας, του Αμαρίου και του Ρεθύμνου εναντίον του έργου, αλλά και η ξεχωριστή προσφυγή του Δήμου Σητείας κατά της Απόφασης Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων (ΑΕΠΟ) του πρώην υπουργού Περιβάλλοντος Κωστή Χατζηδάκη.
Εκτός από τις αντιδράσεις των τοπικών φορέων, στον φάκελο της υπόθεσης προστέθηκε πλέον και η κατηγορηματικά αρνητική γνωμοδότηση από τον Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κεντρικής και Ανατολικής Κρήτης (ΦΔΠΠΚΑΚ).
Τη γνωμοδότηση αυτή είχε ζητήσει το ίδιο το ΣτΕ με απόφασή του τον Ιούλιο του 2020, τονίζοντας πως το υπουργείο Περιβάλλοντος (που αδειοδοτεί την επένδυση) θα έπρεπε να την είχε εντάξει στα συνοδευτικά έγγραφα πριν από την έγκριση των περιβαλλοντικών όρων. Η σημερινή αρνητική γνωμοδότηση του Φορέα Διαχείρισης στην ουσία «ακυρώνει» την έγκριση του τότε υπουργού Κωστή Χατζηδάκη αφήνοντάς τον έκθετο ως προς την ελλιπή τήρηση του νόμου.
Η γνωμοδότηση του Φορέα Διαχείρισης (Μάιος 2021) αποτελεί καταπέλτη εναντίον του έργου, περιγράφοντας τις καταστροφικές επιπτώσεις που θα προκληθούν στο περιβάλλον τόσο στην ορεινή περιοχή της Σητείας από τα γιγαντιαία αιολικά πάρκα όσο και στις περιοχές του Αμαρίου και του Ρεθύμνου από τα έργα αποθήκευσης ενέργειας και τα αντίστοιχα συνοδά έργα.
Ηδη από την προηγούμενη συνεδρίαση του ΣτΕ (Ιούνιος 2020), πηγές της ΤΕΡΝΑ δήλωναν στην «Εφ.Συν.» πως «η εταιρεία προσαρμόζεται στις υποδείξεις των Ανεξάρτητων Αρχών και σέβεται τους κανόνες», τονίζοντας όμως πως το συγκεκριμένο έργο έχει… 90 αδειοδοτήσεις. «Αναμένουμε την απόφαση του ΣτΕ γνωρίζοντας τις ενστάσεις που εκφράζει μια μερίδα των πολιτών και είμαστε ανοιχτοί σε έναν εποικοδομητικό και γόνιμο διάλογο», ανέφεραν κύκλοι της ΤΕΡΝΑ στην «Εφ.Συν.».
Για τη Σητεία σχεδιάζεται η εγκατάσταση 26 τεράστιων ανεμογεννητριών, ύψους 140 μέτρων και διαμέτρου φτερωτής 90 μέτρων, εντός του κηρυγμένου από την UNESCO Γεωπάρκου και εντός προστατευόμενης περιοχής. Μόνο στην έκταση του Δήμου Σητείας έχουν ήδη εγκατασταθεί 170 ανεμογεννήτριες, ενώ από τη ΡΑΕ έχουν αδειοδοτηθεί ακόμα 16 αιολικά πάρκα με 205 νέες ανεμογεννήτριες, μετατρέποντας την περιοχή σε κρανίου τόπο.
Ειδικά το συγκεκριμένο έργο της ΤΕΡΝΑ χωροθετήθηκε μέσα στο Γεωπάρκο Σητείας, μια έκταση με μοναδικής σπανιότητας πετρώματα, σπήλαια, χλωρίδα και πανίδα. Ομόφωνα αρνητικές αποφάσεις για το έργο έλαβαν το Δημοτικό Συμβούλιο Σητείας και η Επιτροπή Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Κρήτης, ενώ αρνητικά γνωμοδότησε και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, που είναι υπεύθυνο για την ανάδειξη του Γεωπάρκου.
Για το Αμάρι Ρεθύμνου, η σχεδιαζόμενη επένδυση περιλαμβάνει αντλησιοταμιευτικό έργο παραγωγής ενέργειας με κατασκευή μιας τεράστιας δεξαμενής 1,2 εκατ. κυβικών νερού, που θα λειτουργεί σε συνδυασμό με το υπάρχον φράγμα Ποταμών ως υδροηλεκτρικό έργο. Ο συνδυασμός των δύο υποέργων (Σητεία-Ρέθυμνο) προσδίδει στην επένδυση τον ορισμό «υβριδικό» ώστε να εντάσσεται σε μια κατηγορία επενδύσεων που απολαμβάνουν σκανδαλώδη ειδικά προνόμια.
Οπως έχει εξηγήσει ήδη από το 2017 με άρθρο της η αρχιτέκτονας Βάννα Σφακιανάκη («Το «δικό μας» Υβριδικό», efsyn.gr – 13.1.2017), τα δύο αυτά υποέργα αποτελούν δύο ξεχωριστά ενεργειακά συστήματα που μόνο με λογιστικό και όχι λειτουργικό τρόπο «διασταυρώνονται» σε ένα «υβριδικό».
Το… περίεργο σχέδιο της επένδυσης προβλέπει ότι οι ανεμογεννήτριες στην ανατολική Κρήτη (Σητεία) θα παράγουν ρεύμα που θα δίνεται στο δίκτυο της ΔΕΗ καλύπτοντας το αντίστοιχο ρεύμα που θα καταναλώνεται στη δυτική Κρήτη (Ρέθυμνο) για να ανέβει το νερό από το φράγμα στη δεξαμενή και να ξαναπέσει παράγοντας… ρεύμα. Το μεγάλο ατού της επένδυσης δεν είναι η «υβριδική» τεχνολογία αλλά η εγγύηση του Δημοσίου ότι θα απορροφά κατά προτεραιότητα το ρεύμα που θα παράγεται, γεγονός που σημαίνει εγγυημένα έσοδα περίπου 60 εκατομμυρίων τον χρόνο.
Ακόμα πιο σκανδαλώδες είναι το γεγονός ότι για να πραγματοποιηθεί η ιδιωτική αυτή επένδυση χρησιμοποιούνται προνομιακά δύο δημόσιες υποδομές, που έχουν κατασκευαστεί με δημόσιους πόρους: το ηλεκτρικό σύστημα της Κρήτης και το φράγμα Ποταμών, που κατασκευάστηκε με σκοπό την άρδευση των καλλιεργειών και την ύδρευση των Δήμων Ρεθύμνου και Αρκαδίου. Ετσι, το νερό μετατρέπεται σε μέσο παραγωγής ενέργειας από ιδιώτες, τη στιγμή που στην Κρήτη περισσότερες από τις μισές καλλιεργούμενες εκτάσεις μένουν χωρίς άρδευση.
Πρόσφατα μάλιστα οι εταιρείες απαλλάχθηκαν και από την υποχρέωση να κατασκευάσουν οι ίδιες την υποθαλάσσια ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης, όρος που αρχικά ήταν «απαράβατος» για να εγκριθούν τα προτεινόμενα έργα ΑΠΕ. Ετσι, όχι μόνο τους παρέχεται και ένας τρίτος δημόσιος πόρος (σ.σ.: τα καλώδια τελικά φτιάχνονται με χρήματα του Δημοσίου και της Ε.Ε.), αλλά ανοίγει ο δρόμος και για νέες βιομηχανικές ΑΠΕ στο έδαφος της Κρήτης αφού το ρεύμα μπορεί να διοχετευτεί και εκτός του νησιού.
Με αυτά τα δεδομένα, και μετά τις απανωτές αρνητικές γνωμοδοτήσεις, το ΣτΕ καλείται να διαφυλάξει την τήρηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και να θωρακίσει τους δημόσιους πόρους ως πλούτο για το σύνολο της κοινωνίας και όχι ως επενδυτικές ευκαιρίες για λίγους και ισχυρούς.
efsyn.gr
