Με αφορμή την εκδήλωση – συζήτηση που διοργάνωσε η εφημερίδα Agrenda στο Ηράκλειο της Κρήτης, με την ευγενική χορηγία της Τράπεζας Πειραιώς και θέμα «Θερμοκήπια 2024 - Επενδύσεις στη Γεωργία του αύριο», ο Χρήστος Κατσάνος, γεωπόνος, εκτελεστικός διευθυντής της DKG GROUP και εκδότης του Portal hydroponics.gr, μίλησε στον Ηχώ 99,8
Όπως είπε ο κ. Κατσάνος, το 2030 είναι μία χρονιά ορόσημο όσων αφορά πράγματα τα οποία θα έχουν συμβεί μέχρι τότε και τα οποία θα έχουν αλλάξει το περιβάλλον μας ολικά, δραστικά και αμετακίνητα προς μία νέα κατεύθυνση. Όσοι λοιπόν έχουν μία εμπειρία στο χώρο των τροφίμων έθεσαν κάποια ερωτήματα. Ένα από αυτά ήταν το πως θα πρέπει να μοιάζει η επιχείρηση τροφίμου το 2030 και η απάντηση σε αυτό ήταν ότι θα πρέπει να έχει σχέση με το τρόφιμο αλλά να μπορεί να απαντήσει και σε θέματα κλιματικής αλλαγής. Θα πρέπει σίγουρα να έχει σχέση με την τεχνολογία αλλά και με νέους επιστήμονες οι οποίοι δουλεύουν με διαφορετικούς τρόπους, θα πρέπει να παράγει αξία και αφού μιλάμε για επιχείρηση θα πρέπει είτε να μπορεί να πωληθεί είτε να δοθεί στην επόμενη γενιά ώστε να συνεχίσει την πορεία της.
Όταν ο κ. Κατσάνος είδε αυτές τις προϋποθέσεις σκέφτηκε ότι κάποιες από τις επιχειρήσεις με τις οποίες ασχολείται τόσο καιρό πληρούν αυτά τα χαρακτηριστικά και αυτές δεν ήταν άλλες από το θερμοκήπιο, το οποίο κατά τη γνώμη του, ταιριάζει τέλεια στο προφίλ της επιχείρησης τροφίμων του 2030. Φυσικά, αυτό δεν ισχύει για όλα τα θερμοκήπια. Ορισμένα θα παραμείνουν στο χώρο της γεωργίας και κάποια άλλα θα προχωρήσουν στην κατηγορία της επιχείρησης τροφίμου. Υπάρχουν παραγωγοί που έχουν ξεκινήσει ήδη την αναβάθμιση ώστε να πάνε στην επόμενη κατηγορία και αυτοί θα μπορέσουν να καλύψουν τις ανάγκες του 2030. Αυτή την σκέψη έκανε και η Τράπεζα Πειραιώς η οποία ως χρηματοδοτικός οργανισμός θέλει να επενδύσει στον αγροδιατροφικό τομέα και να εξελιχθεί. Έτσι, σε συνεργασία με γεωπόνους και μετά από συζητήσεις δύο ετών είδαν ότι το θερμοκήπιο αποτελεί μία τέτοια επιχείρηση στην οποία θα ήθελε να επενδύσει. Το αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν να προσκαλέσουν ανθρώπους που ήδη τηρούν αυτά τα χαρακτηριστικά και έτσι την προηγούμενη εβδομάδα βρέθηκαν στο Ηράκλειο όλοι εκείνοι που θέλουν να επενδύσουν στο χώρο της επιχείρησης τροφίμου.
Υπάρχουν τρείς πυλώνες τους οποίους πρέπει να ακολουθήσει όποιος θέλει να προχωρήσει προς αυτή την κατεύθυνση. Το πρώτο βήμα είναι να έχεις την σωστή αντίληψη πάνω στο θέμα. Να νιώθεις ότι είσαι στο χώρο των τροφίμων και όχι απλά ένας παραγωγός, να θέλεις να ακολουθήσεις το δρόμο της επιχείρησης και τους κανόνες της. Το δεύτερο που θα χρειαστεί είναι το επιχειρησιακό σχέδιο. Δηλαδή τα εργαλεία που μπορεί να μην είχες σκεφτεί ποτέ πριν ότι θα χρειαστείς, η χρηματοδότηση, η καινοτομία και η τεχνογνωσία. Τρίτον, το επιχειρείν μπορεί να οδηγήσει σε αξίες και να φέρει επιστήμονες στο θερμοκήπιο. Εάν κάποιοι από τους ανθρώπους που τόσα χρόνια υπηρετούν το θερμοκήπιο εξελιχθούν προς αυτή τη κατεύθυνση τότε έχουμε δημιουργήσει κλάδο. Διαφορετικά, το θερμοκήπιο θα μείνει στο μυαλό των ανθρώπων, των τραπεζών και του κράτους ως ένας μικρός γωνιακός χώρος της γεωργίας. Όπως είπε ο κ. Κατσάνος, λαμβάνοντας όλα αυτά υπόψιν, έφτασαν στο σημείο της διοργάνωσης αυτής της ημερίδας η οποία αποδεικνύει ότι είμαστε πολύ κοντά στο να αποφασίσει και η πολιτεία ότι τελικά αξίζει να επενδύσει στρατηγικά και να δει ότι το θερμοκήπιο δεν ανήκει στη γεωργία αλλά ανήκει στο τρόφιμο και θα πρέπει να το βοηθήσει.
Βασική προϋπόθεση για να συμβούν όλα τα παραπάνω είναι να υπάρχει και ο ανάλογος κλήρος γης. Πάντα θα υπάρχουν περιοριστικοί παράγοντες γι’ αυτό και υπάρχει και το επιχειρησιακό πλάνο το οποίο έρχεται για να καλύψει όλα αυτά τα θέματα. Θέματα όπως ο κλήρος μπορούν να λυθούν και με συνεργασία, με ανθρώπους που έχουν δημιουργήσει αξίες και μπορούν να συνεργαστούν ώστε να μεγαλώσουν τον κλήρο τους. Επίσης, μπορούν να χρησιμοποιήσουν την τεχνολογία ώστε να παρακολουθούν από απόσταση τις μικρές μονάδες οι οποίες στο άθροισμα γίνονται μεγάλες. Άλλωστε, οι περισσότερες επιχειρήσεις οι οποίες δεν μπόρεσαν να αναπτυχθούν σε ένα μέρος μεταφέρθηκαν σε ένα άλλο.
«Η εξέλιξη είναι μία διαδικασία η οποία δεν μας ρωτάει», είπε ο κ. Κατσάνος και θέλοντας να εστιάσει στους ανθρώπους που αγαπά, με τους οποίους έχει παλέψει και αυτή τη στιγμή έχουν από 20 έως 60 στρέμματα θερμοκηπίου, έχουν επενδύσει στην τεχνολογία, είναι επώνυμοι σε κάποιες αγορές και ανησυχούν τόσο για την επόμενη μέρα όσο και για τη επόμενη γενιά, προσπαθεί να αναδείξει το θέμα.
Το περιβάλλον στην καθημερινότητά μας έχει αλλάξει είτε μιλάμε για κλιματική αλλαγή, είτε μιλάμε για επιχειρησιακό περιβάλλον και αυτό που συζητάμε τώρα είναι η ανταπόκρισή μας σε αυτές τις αλλαγές κάτι που μπορεί να γίνει είτε με την θετική έννοια είτε με την αρνητική. Όλη αυτή η αλλαγή του περιβάλλοντος και η ανταπόκριση για την οποία μιλάει ο κ. Κατσάνος έχει επηρεάσει πλέον αρκετούς ανθρώπους. Κανείς δεν πίστευε πριν από είκοσι χρόνια ότι θα επιτρεπόταν από την ελληνική πολιτεία να γίνουν μεγάλα θερμοκήπια, καθώς η προσέγγιση ήταν να υπάρχουν τρία με τέσσερα στρέμματα σε οικογενειακό επίπεδο. Ο κ. Κατσάνος επισκέφθηκε πρώτη φορά την Κρήτη το 1994 και είχε μιλήσει για τις καινοτομίες που εφαρμόζονταν τότε στην Κέρκυρα. Από τότε έγιναν πολλές προσπάθειες με την υδροπονία, την πιστοποίηση και την διαφοροποίηση των κρητικών προϊόντων βάζοντας έτσι το λιθαράκι του σε όλη αυτή την αλλαγή για την οποία μιλάμε σήμερα. Αυτός είναι και ο λόγος που ο κόσμος εμπιστεύτηκε τον κ. Κατσάνο και τη εταιρία του και έτσι αρκετοί άνθρωποι από την Ιεράπετρα ανταποκρίθηκαν στις προσκλήσεις και συμμετείχαν στην εκδήλωση. Κάποιοι άνθρωποι λοιπόν μπορούν να δημιουργήσουν θετικές αλλαγές και να προχωρήσουν και έτσι μέσα σε όλα τα άσχημα που συμβαίνουν να βιώνουμε και πολύ θετικά πράγματα. Το θερμοκήπιο ως επιχείρηση είναι μία μεγάλη ευκαιρία για την Ελλάδα αλλά ιδιαίτερα για την Κρήτη και την Ιεράπετρα να αναδείξει το brand name των προϊόντων της, μία επωνυμία η οποία ήδη δημιουργεί θετικές σκέψεις. Με βάση λοιπόν την επωνυμία, οι επιχειρήσεις μπορούν να πάρουν πολύ μεγαλύτερη αξία επειδή συλλογικά εδώ και χρόνια έχει δημιουργηθεί κάτι πολύ καλό στην περιοχή της Ιεράπετρας. Επειδή όμως η επωνυμία με βάση την περιοχή (place branding), είναι κάτι πολύ γενικό και αόριστο, μόνο μία επιχείρηση μπορεί να κερδίσει την αξία του. Οι επιχειρήσεις είναι αυτές που φτιάχνουν τις δομές ώστε τα προϊόντα να είναι στα ράφια. Το να νιώθει κάποιος παραγωγός δεν είναι κακό, όμως όταν ένας παραγωγός νιώθει ότι έχει προβλήματα τα οποία δεν μπορεί να ξεπεράσει ίσως αυτό να συμβαίνει από αυτή ακριβώς την αντίληψη ότι είναι παραγωγός και δεν μπορεί να προχωρήσει σε κάτι μεγαλύτερο. Αυτά τα προβλήματα μπορούν να τα λύσουν οι άνθρωποι οι οποίοι πήραν την απόφαση να ανέβουν κατηγορία και να πάνε στο κομμάτι της επιχείρησης.
Στην ημερίδα η οποία πραγματοποιήθηκε στο Ηράκλειο υπήρχαν άνθρωποι οι οποίοι ανέφεραν τα χαρακτηριστικά της επιχείρησης τροφίμων του 2030. Μίλησαν για τα φωτοβολταϊκά των θερμοκηπίων, για την διαχείριση του νερού και των θρεπτικών συστατικών, για την διαχείριση των θερμοκηπιακών υπολειμμάτων με βάση την κυκλική οικονομία και υπήρχε και ένας χρηματοδοτικός φορές ο οποίος αντιλήφθηκε ότι οι παραγωγοί χρειάζονται πλέον εργαλεία. Αυτοί οι άνθρωποι μπορούν να δώσουν λύσεις σε παραδοσιακά προβλήματα. Έτσι, ακόμα και εάν κάποιος δεν θέλει να ανέβει κατηγορία ώστε να λύσει σύνθετα προβλήματα μπορεί να το κάνει σε συνεργασία με μία επιχείρηση. Αυτό για τους Ιεραπετρίτες αποτελεί τεράστια ευκαιρία καθώς δεν υπάρχει καλύτερη επιχείρηση από το ήδη υπάρχον θερμοκήπιό τους. Κατά την άποψη του κ. Κατσάνου, το επιχειρείν είναι πλέον ο τρόπος στο χώρο του τροφίμου και η Ιεράπετρα είναι έτοιμη να μετονομάσει την ταυτότητά της από χώρο θερμοκηπίων και παραγωγών σε χώρο παραγωγής τροφίμων και επώνυμων προϊόντων αξίας τα οποία θα είναι αναγνωρίσιμα. Παράγοντας αξία ως επιχείρηση πλέον η ασφάλεια που θα νιώθουν οι παραγωγοί θα είναι σαφώς μεγαλύτερη. Ο κλάδος των θερμοκηπίων έφτιαξε μία έκθεση στην Ιεράπετρα και έτσι δόθηκε μία ταυτότητα στην Ιεράπετρα αλλά και η εικόνα του κλάδου προς τα έξω. Η επόμενη θεματική αυτής της έκθεσης θα μπορούσε να διοργανώσει παράλληλα ένα συνέδριο στο οποίο θα μιλήσει για το θερμοκήπιο του 2030 ως επιχείρηση. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε συζητήσεις προς μία νέα προσέγγιση και να αλλάξει την υπάρχουσα αντίληψη. Επίσης, θα μπορούσε σαν έκθεση να έχει περίπτερα και σε άλλες εκθέσεις όπως για παράδειγμα στο Βερολίνο ή σε κάποια χώρα της Μεσογείου κάτι που θα έδειχνε εκρηκτική εξωστρέφεια. Με αυτό τον τρόπο, το συνέδριο θα γινόταν ακόμα πιο δυνατό και θα μπορούσε να επηρεάσει τον κόσμο και να οδηγήσει το Creta search που έχει δημιουργηθεί, κάνοντας την Ιεράπετρα τον κορυφαίο χώρο που θα κομίζει τις αλλαγές του κλάδου.
Τόσα χρόνια στα θερμοκήπια μιλάμε μόνο για τρόπους παραγωγής και στο τέλος μένουν τα πλαστικά, τα υποστρώματα και τα φυτικά υπολείμματα τα οποία ο παραγωγός δεν ξέρει τι να τα κάνει. Σήμερα το εξωτερικό περιβάλλον έχει αλλάξει καθώς υπάρχουν επιχειρήσεις οι οποίες μπορούν να διαχειριστούν όλα τα παραπάνω και να μετατρέψουν τα υπολείμματα που μέχρι τώρα ήταν σκουπίδια σε κάτι που έχει αξία. Σε αυτό το σημείο ο κ. Κατσάνος αναφέρθηκε στον όρο ESG (Environmental, Social and Governance). Η Ευρωπαϊκή Ένωση λέει ότι για να είσαι βιώσιμος πρέπει να ασχοληθείς με το περιβάλλον, με την κοινωνία στην οποία βρίσκεσαι και την διακυβέρνηση της επιχείρησής σου. Όλες οι επιχειρήσεις πλέον είναι υποχρεωμένες να καταθέτουν δύο αναφορές όταν θέλουν να πάρουν μία χρηματοδότηση. Η πρώτη αφορά το χρηματοοικονομικό κομμάτι και η δεύτερη το ESG. Έτσι, σαν επιχείρηση δεν κρίνεσαι πια μόνο με οικονομικά κριτήρια αλλά και με βάση την θετική επίδραση που μπορείς να έχεις στο περιβάλλον, στην κοινωνία και στην διακυβέρνηση της επιχείρησής σου. Παλαιότερα όλη η κοινωνία έβλεπε την αξία σου ανάλογα με το οικονομικό σου μέγεθος. Σήμερα, οι άνθρωποι που μπορούν να αποδείξουν το ESG μπορούν να λάβουν χρηματοδότηση. Το τρόφιμο βρίσκεται υπό καθεστώς επαναπροσδιορισμού και έχει την προσοχή με τον κ. Κατσάνο να πιστεύει ότι δεν υπάρχει καλύτερη περίοδος για το θερμοκήπια από τώρα.
Το επόμενο βήμα για όσους ενδιαφέρονται είναι να αναζητήσουν περισσότερες πληροφορίες πάνω στο συγκεκριμένο θέμα. Στο Portal www.hydroponics.gr μπορεί όποιος ενδιαφέρεται να βρει μία start up επιχείρηση η οποία ουσιαστικά ασχολείται με το χώρο του θερμοκηπίου ως επιχείρηση παραγωγής τροφίμων και ο κ. Κατσάνος φιλοδοξεί να είναι ο χώρος μέσω του οποίου ο κόσμος θα μπορεί μέσα από άρθρα να μαθαίνει, να ενημερώνεται, να προβληματίζεται και να κατανοεί όσα συζητήσαμε σήμερα.
-
Χρήσιμοι σύνδεσμοι:
