Το χωριό «Βασιλική»: Από τους πρώτους μινωικούς οικισμούς με πολεοδομική οργάνωση
Το χωριό Βασιλική βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του μικρού λόφου «Κεφάλα», στο κέντρο του νομού Λασιθίου, 21 χιλιόμετρα από τον Άγιο Νικόλαο και 12 χιλιόμετρα από την Ιεράπετρα και σύμφωνα με την απογραφή του 2001 έχει 134 κατοίκους.
O αρχαιολογικός οικισμός της Βασιλικής, ένας από τους πρώτους μινωικούς οικισμούς με πολεοδομική οργάνωση, καταλαμβάνει τις πλαγιές και την κορυφή του χαμηλού λόφου που βρίσκεται κοντά στο χωριό, πολύ κοντά στον μινωικό οικισμό των Γουρνιών. Η ακμή του οφείλεται όχι μόνο στη σημαντική του θέση, απ’ όπου γίνεται η διέλευση του Ισθμού της Ιεράπετρας, αλλά και στην εύφορη πεδιάδα της περιοχής. Το κεντρικό κτίριο του οικισμού καταστράφηκε από φωτιά γύρω στο 2300 π.Χ., αλλά μεταγενέστερα υπήρξε ανακατάληψη του λόφου και έχουν βρεθεί ίχνη κατοίκησης κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους. Τις πρώτες ανασκαφικές έρευνες έκαναν Αμερικανοί αρχαιολόγοι στις αρχές της δεκαετίας του 1900, η H. Boyd πρώτα και ο R.B. Seager λίγο αργότερα, οι οποίοι ανάσκαψαν μερικά σπίτια κτισμένα και επιχρισμένα εσωτερικά με κόκκινο χρώμα. Το 1970 ξεκίνησαν συστηματικές ανασκαφές από τον Α. Ζώη για λογαριασμό της Αρχαιολογικής Εταιρείας και τότε καθαρίστηκε και ερευνήθηκε στρωματογραφικά η παλαιότερη ανασκαφή. Πάντως, οι ανασκαφικές έρευνες συνεχίζονται μέχρι και σήμερα.
mykriti.gr/
mykriti.gr/
