Το ίντερνετ σκοτώνει τον εγκέφαλο μας;

 Τι αντίκτυπο έχει αυτή η πρόσβαση στη μνήμη και στον χρόνο συγκέντρωσης μας; Αλλά και γιατί να μπαίνουμε στον κόπο να θυμόμαστε όταν μπορούμε απλά να το γκουγκλάρουμε;

Οι άνθρωποι ήταν ανέκαθεν ανήσυχοι με τις νέες τεχνολογίες, όπως γράφει ο Guardian. Δεν πρόκειται για κάτι καινούργιο.

 

Ο φόβος ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος αδυνατεί να αντιμετωπίσει τον καταιγισμό της πληροφορίας -φόβος που διατυπώνεται έντονα στην εποχή μας- εκφράστηκε πρώτη φορά τον 16ο αι. αιώνα.

 

Η τυπογραφία και το ίντερνετ απασχόλησαν τα μέσα ενημέρωσης κατά τρόπο παρόμοιο, εστιάζοντας μάλιστα, στα παιδιά.

 

Αλλά, τέτοιου είδους ισχυρισμοί είναι «νόμιμοι» ή, πρόκειται για περιττή κινδυνολογία;

 

 

Κατ’ αρχάς, η λέξη «Διαδίκτυο» είναι ένας πολύ ασαφής όρος, δεδομένου ότι εμπεριέχει πάρα πολλά πράγματα σε πάρα πολλές μορφές.

 

Θα μπορούσε, για παράδειγμα, να αφορά τον εθισμό στα τυχερά παιχνίδια μέσω των online καζίνο και των poker sites. Αυτό αποτελεί όντως, ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίον ο ανθρώπινος εγκέφαλος μπορεί να επηρεαστεί αρνητικά μέσω του διαδικτύου.  Αλλά θα ήταν δύσκολο να υποστηρίξει κανείς ότι το Διαδίκτυο είναι ο κύριος ένοχος, περισσότερο από έναν εθισμό στα τυχερά παιχνίδια, όπως συμβαίνει στον πραγματικό κόσμο, δηλαδή μέσα σε ένα πραγματικό καζίνο. Μπορεί να κατηγορηθούν τα… κτίρια για τον εθισμό; Είναι απλώς, το πλαίσιο εντός του οποίου προκύπτει το πρόβλημα.

 

Το Διαδίκτυο δίνει μια πολύ πιο άμεση, συνεχή και ευρεία πρόσβαση σε πληροφορίες από σχεδόν ο,τιδήποτε άλλο στην ιστορία της ανθρωπότητας.

 

Το ερώτημα λοιπόν είναι πώς θα μπορούσε να επηρεάζει τον εγκέφαλο μας;

 

 

Πάρα πολλές πληροφορίες

 

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος είχε πάντα να διαχειριστεί μια σταθερή ροή πλούσιων πληροφοριών. Ο πραγματικός κόσμος είναι αυτός που αντιλαμβανόμαστε με τις αισθήσεις μας.

 

Είτε παρακολουθώντας ένα βίντεο που προβάλλεται σε μια μικρή οθόνη, είτε βλέποντας ανθρώπους που παίζουν στο πάρκο, ο εγκέφαλος και το οπτικό σύστημα εκτελούν τον ίδιο όγκο εργασίας, αφού και στις δύο περιπτώσεις παρέχονται εξίσου λεπτομερείς αισθητηριακές πληροφορίες.

 

Στην πραγματικότητα, ο εγκέφαλος δεν επεξεργάζεται πραγματικά κάθε τι που του παρουσιάζουν οι αισθήσεις. Παρά τη δύναμη και την πολυπλοκότητά του, απλά δεν έχει την ικανότητα για να κάνει κάτι τέτοιο. Γι αυτό φιλτράρει τα πράγματα και προεκτείνει αυτό που είναι σημαντικό με βάση τις εμπειρίες, τον υπολογισμό και ένα είδος συστήματος που λέγεται «καλύτερη εκτίμηση» (best guess system).

 

Το θέμα είναι, ότι ο εγκέφαλος είναι ήδη προσαρμοσμένος επαρκώς προκειμένου να αποτρέψει μία ενδεχόμενη καταστροφή από υπερφόρτωση πληροφοριών.

 

Συνεπώς, είναι απίθανο ότι το Διαδίκτυο θα μπορούσε να προκαλέσει κάτι τέτοιο.

 

 

Το γκουγκλάρισμα καταστρέφει τη μνήμη;

 

Μια άλλη ανησυχία είναι ότι η συνεχής πρόσβαση με απευθείας σύνδεση σε αποθηκευμένες πληροφορίες ατροφούν ή διαταράσσουν τη μνήμη.

 

Γιατί να μπούμε στον κόπο να θυμηθούμε κάτι όταν μπορούμε απλά να το γκουγκλάρουμε;

 

Η μνήμη δεν εργάζεται ακριβώς με αυτόν τον τρόπο. Τα πράγματα που βιώνουμε καταλήγουν ως αναμνήσεις μέσω ασυνείδητων διεργασιών.

 

Ό,τι έχει συναισθηματική απήχηση ή σημασία με άλλους τρόπους, το θυμόμαστε πιο εύκολα από ό,τι τα αφηρημένα ή άυλα στοιχεία, για τα οποία χρειαζόμαστε περισσότερη προσπάθεια προκειμένου να τα κρατήσουμε στη μνήμη μας για περισσότερο χρόνο και επιπλέον, απαιτούνται επαναλαμβανόμενες «πρόβες» προκειμένου να κωδικοποιηθούν ως αναμνήσεις.

 

Αναμφισβήτητα, το Διαδίκτυο καθιστά συχνά τη διαδικασία αυτή περιττή. Κατά πόσο αυτό είναι επιβλαβές για την ανάπτυξη του εγκεφάλου είναι άλλο ζήτημα.

 

Όταν κάνουμε κάτι συχνά και γινόμαστε καλοί σε αυτό, αντικατοπτρίζεται στη δομή του εγκέφαλου.

 

Για παράδειγμα, ο εγκεφαλικός φλοιός ενός δεξιοτέχνη μουσικού, με τις φίνες κινήσεις, διαφέρει από ενός ανθρώπου ο οποίος δεν είναι μουσικός.

 

Σύμφωνα με ορισμένα στοιχεία ένα ενδιαφέρον, πλούσιο σε πληροφορίες περιβάλλον βοηθά στην ανάπτυξη του εγκεφάλου. Οπότε ίσως, η συνεχής ροή με ενδιαφέρουσες πληροφορίες είναι καλύτερη από στείρα γεγονότα.

 

Άλλα στοιχεία δείχνουν το αντίθετο: Ότι ακόμα και οι πιο απλές ιστοσελίδες παρέχουν πάρα πολλά στοιχεία για τη μικρής χωρητικότητας βραχυπρόθεσμη μνήμη του ανθρώπινου εγκεφάλου. Κάτι που θα μπορούσε, πιθανώς, να προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις στο σύστημα μνήμης.

 

Η απόσπαση προσοχής;

 

Μήπως το διαδίκτυο μειώνει την ικανότητά να συγκεντρωθούμε σε κάτι, ή ακόμη και το γεγονός ότι έχουμε πρόσβαση επτά ημέρες την εβδομάδα, 24 ώρες το 24ωρο σε τόση πολύ πληροφορία, μπορεί να αποδειχθεί μία πρώτου μεγέθους απόσπαση προσοχής;

 

Το σύστημα που αφορά στη συγκέντρωση και την προσοχή είναι περίπλοκο, οπότε η εικόνα δεν είναι σαφής.

 

Υπάρχει μια συνειδητή πτυχή που δίνει τη δυνατότητα να στρέψουμε την προσοχή μας σε κάτι και μια ασυνείδητη πτυχή που μετατοπίζει την προσοχή σε ό,τι οι αισθήσεις μας βρίσκουν ότι μπορεί να είναι σημαντικό.

 

Γι αυτό πολλοί άνθρωποι προτιμούν να ακούν μουσική την ώρα που εργάζονται: Καταλαμβάνει μέρος του συστήματος προσοχής που διαφορετικά θα έψαχνε για περισπασμούς τη στιγμή που προσπαθούμε να κάνουμε κάτι σημαντικό.

 

Το Διαδίκτυο, όμως, προσφέρει μια πολύ γρήγορη και αποτελεσματική… απόσπαση προσοχής.

 

Αλλά θα ήταν άδικο να πούμε ότι το Διαδίκτυο ευθύνεται για την απόσπαση προσοχής από την εργασία.

 

Η προτίμηση του εγκεφάλου για νέες εμπειρίες υπήρχε πολύ πριν το διαδίκτυο.

 

Το διαδίκτυο είναι απλά κάτι που κάνει τις… προτιμήσεις αυτές ιδιαιτέρως ενοχλητικές.

tvxs.gr