Tι πρέπει να γνωρίζουν οι χρήστες γεωργικών φαρμάκων - Ποια μέτρα πρέπει να λαμβάνουν
Υπενθυμίζει η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής ΠΕ Ηρακλείου
Αναλυτικά:
Στους επαγγελματίες χρήστες γεωργικών φαρμάκων, την ισχύουσα νομοθεσία για την ορθή εφαρμογή των φυτοπροστατευτικών προϊόντων και συγκεκριμένα τα ειδικά μέτρα που αφορούν στη μείωση της χρήσης τους ή των κινδύνων τους σε ειδικές περιοχές.
Σε κάθε ενδιαφερόμενο πολίτη (κάτοικο, επαγγελματία, εργαζόμενο, επισκέπτη) τις υποχρεώσεις των επαγγελματιών χρηστών γεωργικών φαρμάκων σχετικά με τους ψεκασμούς που πραγματοποιούν (ενημέρωση κοινού, ψεκαστικά νέφη, αποστάσεις από ειδικές περιοχές).
Α. ΜΕΤΑΚΙΝΟΥΜΕΝΟ ΨΕΚΑΣΤΙΚΟ ΝΕΦΟΣ
Σύμφωνα με το άρθρο 22 της ΚΥΑ 8197/90920/2013 (ΦΕΚ 1883 Β’) «Θέσπιση Εθνικού Σχεδίου Δράσης με στόχο την εφαρμογή της Οδηγίας 2009/128/ΕΚ και την προστασία του ανθρώπου και του περιβάλλοντος», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, είναι υποχρέωση του επαγγελματία χρήστη γεωργικών φαρμάκων η ελαχιστοποίηση της πιθανότητας δημιουργίας μετακινούμενου ψεκαστικού νέφους και η ελαχιστοποίηση της πιθανότητας έκθεσης ανθρώπων σε μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος.
Ενδεικτικά, ο επαγγελματίας χρήστης γεωργικών φαρμάκων οφείλει να λάβει τα παρακάτω μέτρα:
Καθώς ο ψεκασμός του γεωργικού φαρμάκου ενδέχεται να δημιουργήσει μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος, ιδίως όταν διενεργείται με ψεκαστήρες υψηλής πίεσης (τουρμπίνες), ο επαγγελματίας χρήστης οφείλει να ενημερώνει εγγράφως τους κατοίκους, τους επαγγελματίες, τους εργαζόμενους και τους μόνιμους επισκέπτες της περιοχής όπου ενδέχεται να μετακινηθεί το ψεκαστικό νέφος και οι οποίοι ενδέχεται να εκτεθούν σε αυτό, σαράντα οχτώ (48) ώρες πριν από το χρόνο ψεκασμού. Όταν μόνο περαστικοί δύναται να εκτεθούν σε μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος, η ενημέρωση γίνεται πριν από την έναρξη του ψεκασμού.
Η ενημέρωση των κατοίκων, των εργαζομένων και των μόνιμων επισκεπτών της περιοχής, οι οποίοι ενδέχεται να εκτεθούν σε μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος από τον ψεκασμό του γεωργικού φαρμάκου, πραγματοποιείται εγγράφως από τον επαγγελματία χρήστη και αφορά:
α) στον εκτιμώμενο χρόνο έναρξης του ψεκασμού,
β) στη θέση της καλλιέργειας όπου πρόκειται να γίνει ο ψεκασμός,
γ) στα φυτοπροστατευτικά προϊόντα που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν (εμπορική ονομασία) και
δ) στη σήμανση τοξικότητας που αναγράφεται επί της συσκευασίας καθώς και τις αντίστοιχες φράσεις κινδύνου (π.χ. «Ερεθίζει το αναπνευστικό σύστημα» κ.α.).
Η ενημέρωση των επαγγελματιών (ιδίως των μελισσοκόμων, των σαλιγκαροτρόφων και των κτηνοτρόφων) οι οποίοι ενδέχεται να εκτεθούν σε μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος από τον ψεκασμό του γεωργικού φαρμάκου, πραγματοποιείται εγγράφως από τον επαγγελματία χρήστη και αφορά, πέραν των αναφερόμενων στην ενημέρωση του κοινού της προηγούμενης παραγράφου και τις επιδράσεις στη δραστηριότητά τους, που τυχόν αναγράφονται επί της συσκευασίας του φυτοπροστατευτικού προϊόντος, το οποίο πρόκειται να χρησιμοποιηθεί.
Όταν πρόκειται να γίνει ψεκασμός σε συγκεκριμένο κτήμα πρέπει να χρησιμοποιείται υποχρεωτικά, από τους επαγγελματίες χρήστες γεωργικών φαρμάκων, το έντυπο ενημέρωσης ψεκασμών με γεωργικά φάρμακα (επισυνάπτεται στο τέλος της ανακοίνωσης). Σκοπός της χρήσης του εντύπου είναι η ενημέρωση των κατοίκων, των λοιπών επαγγελματιών (μελισσοκόμοι, σαλιγκαροτρόφοι και κτηνοτρόφοι), των εργαζομένων και επισκεπτών της περιοχής. Το έντυπο της ενημέρωσης πρέπει να αναρτάται, με ευθύνη του επαγγελματία χρήστη, στις εισόδους κάθε οικήματος ή επαγγελματικού χώρου της περιοχής όπου ενδέχεται να μετακινηθεί το ψεκαστικό νέφος, καθώς και σε σταθερά (ιδίως κολώνες) ή σε κινητά σημεία (ιδίως πασσάλους), για την ενημέρωση και των περαστικών από την περιοχή.
Β. ΑΠΟΣΤΑΣΕΙΣ ΨΕΚΑΣΜΩΝ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΑΠΟ ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ
Στο άρθρο 26 του Εθνικού Σχεδίου Δράσης όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, περιγράφονται ορισμένα ειδικά μέτρα για τη μείωση της χρήσης γεωργικών φαρμάκων ή των κινδύνων τους σε ειδικές περιοχές.
Συγκεκριμένα για τις ειδικές αυτές περιοχές εφαρμόζονται κατά προτεραιότητα μέτρα βιολογικού ελέγχου και γεωργικά φάρμακα χαμηλού κινδύνου και καθορίζονται οι ελάχιστες αποστάσεις που πρέπει να τηρούνται μεταξύ ζώνης ψεκασμού γεωργικών φαρμάκων και συγκεκριμένης ειδικής περιοχής, οι οποίες φαίνονται στον παρακάτω πίνακα.
Στην ίδια ΚΥΑ αναφέρονται και ορισμένες περιπτώσεις στις οποίες δεν εφαρμόζονται οι αποστάσεις του παρακάτω πίνακα με την επιφύλαξη των οριζόμενων στην ετικέτα κάθε χρησιμοποιούμενου φυτοπροστατευτικού προϊόντος. Τέτοιες περιπτώσεις είναι:
Σε καλλιέργειες υπό κάλυψη (ιδίως θερμοκήπια), εφόσον κατά τη διάρκεια της εφαρμογής και μέχρι να στεγνώσει το ψεκαστικό υγρό τουλάχιστον τα παράθυρα του ψεκαζόμενου χώρου που γειτνιάζουν με τους χώρους προστασίας του κατωτέρω πίνακα διατηρούνται κλειστά.
Σε δολωματικούς ψεκασμούς που διενεργούνται υπό την επίβλεψη των αρμοδίων αρχών σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
Σε εφαρμογές φυτοπροστατευτικών προϊόντων εκτός ωραρίου λειτουργίας των εγκαταστάσεων και επιχειρήσεων των χώρων προστασίας του κατωτέρω πίνακα ή κατά τη διάρκεια απουσίας των ανθρώπων από τις κατοικίες όσο διαρκεί η εφαρμογή των φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
Σε εφαρμογές με ζιζανιοκτόνα και σε περιπτώσεις ψεκασμού άλλων φυτοπροστατευτικών προϊόντων όπου η απόσταση του ακροφυσίου ψεκασμού από το έδαφος είναι μικρότερη των σαράντα εκατοστών (40cm).
Εφόσον προς την πλευρά γειτνίασης με την ειδική περιοχή υπάρχει συμπαγής σειρά μη ψεκαζόμενης φυτικής βλάστησης (δέντρα ή υψηλοί θάμνοι) ή δίχτυ προστασίας (σκίασης, αντιανεμικά ή αχτιχαλαζικά) που αποτρέπει τη μετακίνηση των σταγονιδίων του ψεκαστικού νέφους.
Επισημαίνουμε στους επαγγελματίες χρήστες γεωργικών φαρμάκων καθώς και σε κάθε ενδιαφερόμενο ότι σύμφωνα με:
το άρθρο 45§2 του ν. 4036/2012 (ΦΕΚ 8Α), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, «στους παραβάτες των διατάξεων των άρθρων 38 έως 44 του παρόντος επιβάλλεται πρόστιμο από τριακόσια (300) έως πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ»
το άρθρο 45§3 του ν. 4036/2012 (ΦΕΚ 8Α), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, «σε όποιον χρησιμοποιεί γεωργικά φάρμακα χωρίς να τηρεί τα αναγραφόμενα στη συσκευασία ή στην ετικέτα τους, επιβάλλεται πρόστιμο από εκατόν πενήντα (150) έως δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ».
Τονίζεται τέλος ότι οι παραγωγοί – χρήστες γεωργικών φαρμάκων πρέπει να χρησιμοποιούν μόνο τα εγκεκριμμένα φυτοφάρμακα για κάθε καλλιέργεια, ακολουθώντας πιστά τις αναγραφόμενες οδηγίες στην ετικέτα του φαρμάκου ως προς τις δοσολογίες, την εφαρμογή και τα ατομικά μέσα προστασίας και προσέχοντας ιδιαίτερα τις ειδικές σημάνσεις και τις δηλώσεις επικινδυνότητας και προφύλαξης.
ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕ ΤΙΣ ΚΑΤ’ ΕΛΑΧΙΣΤΟΝ ΑΠΟΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΗΡΟΥΝΤΑΙ ΜΕΤΑΞΥ ΖΩΝΗΣ ΨΕΚΑΣΜΟΥ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΧΗΣΆρθρο 26 της ΚΥΑ 8197/90920/2013 (ΦΕΚ 1883Β) «Θέσπιση Εθνικού Σχεδίου Δράσης με στόχο την εφαρμογή της Οδηγίας 2009/128/ΕΚ και την προστασία του ανθρώπου και του περιβάλλοντος», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.
