Σαν σήμερα 8 Φεβρουαρίου 1980 έβαλε ο θεός σημάδι για τον Νίκο Ξυλούρη

Στα πέντε του χρόνια, όταν οι Γερμανοί έκαψαν το χωριό του, ξεριζώθηκε απο τον τόπο του μαζί με τους υπόλοιπους κατοίκους, οι οποίοι μεταφέρθηκαν σε χωριό της επαρχίας Μυλοποτάμου όπου παρέμειναν μέχρι και την απελευθέρωση της Κρήτης. Αδέλφια του είναι οι επίσης γνωστοί μουσικοί της Κρητικής μουσικής ο Αντώνης Ξυλούρης Ψαραντώνης και ο Γιάννης Ξυλούρης Ψαρογιάννης .

 

Σε νεαρή ακόμα ηλικία με τη βοήθεια του δασκάλου του κατάφερε να πείσει τον πατέρα του να του αγοράσει την πρώτη του λύρα και πολύ γρήγορα άρχισε να παίζει σε γάμους καιπανηγύρια. Στα 17 του αποφάσισε να μετακομίσει στο Ηράκλειο και έπιασε δουλειά στο νυχτερινό κέντρο "Κάστρο". 

 

Τα πράγματα όμως δεν ήταν όπως τα περίμενε γιατί βρέθηκε αντιμέτωπος με τη "μόδα" της Ευρωπαϊκής μουσικής, κάτι τελείως ξένο για αυτόν. Τα έσοδα του μόλις και μετα βίας έφταναν να τον συντηρήσουν και πέρασε δύσκολες εποχές.

 

Γνώρισε την Ουρανία Μελαμπιανάκη, στις 21 Μαΐου του 1958 παντρεύτηκαν και τον ίδιο Σεπτέμβρη μετακόμισαν στο Ηράκλειο Κρήτης. Σιγά σιγά οι Κρητικοί άρχισαν να τον στηρίζουν και να οργανώνουν γλέντια για να τον ακούν να παίζει. Έτσι άρχισε να γίνεται γνωστός και το Νοέμβριο του 1958 ηχογράφησε τον πρώτο του δίσκο με τίτλο "Μια μαυροφόρα που περνά". Ο δίσκος αγαπήθηκε από το κοινό κι έτσι ο Νίκος ηχογράφησε κι άλλα τραγούδια σε δίσκους των 45 στροφών. Το 1960 γεννήθηκε ο γιός του Γιώργος και το 1966 η κόρη του Ρηνιώ. Την χρονιά της γέννησης τη κόρης του κέρδισε και το πρώτο βραβείο σε ένα φεστιβάλ μουσικής στο Σαν-Ρέμο παίζοντας με τη λύρα του ένα συρτάκι. Την επόμενη χρονιά άνοιξε στο Ηράκλειοτο μουσικό κέντρο "Ερωτόκριτος" και πλέον δεν ανησυχεί για την επιβίωση του.

 

Το 1969 ηχογράφησε με μεγάλη επιτυχία το δίσκο "Ανυφαντού" και λίγους μήνες αργότερα εμφανίστηκε και πάλι σε Αθηναϊκό μουσικό κέντρο. Οι καταστάσεις όμως πλέον είχαν ωριμάσει και ο κόσμος τον υποστήριζε περισσότερο. Έτσι μετακόμισε και πάλι στην Αθήνα. Γνώρισε τον ποιητή και σκηνοθέτη Ερρίκο Θαλασσινό ο οποίος αποφάσισε να τον συστήσει στο Γιάννη Μαρκόπουλο και  έτσι ξεκίνησε μια λαμπρή συνεργασία με το δίσκο "Χρονικό" και τα "Ριζίτικα". Παράλληλα γνωρίστηκε με τον διευθυντή της δισκογραφικής εταιρίας COLUMBIA και έγιναν κουμπάροι.

 

Για το ποιος «ανακάλυψε» τον Νίκο Ξυλούρη, τα λεγόμενα της συζύγου του κ. Ουρανίας Ξυλούρη όπως δημοσιεύτηκαν σε σχετικά αφιερώματα των περιοδικών «Δίφωνο» και «Μονογραφίες» είναι διαφορετική από αυτήν που συνήθως επικρατεί σε αρκετές βιογραφίες του Νίκου Ξυλούρη, ότι τον ανακάλυψε ο Ερρίκος Θαλασσινός και τον ανέδειξε ο Γιάννης Μαρκόπουλος. Η ανάδειξη του Ξυλούρη οφείλεται στο τραγούδι του «Ανυφαντού» και το πρόσωπο που τον ανακάλυψε και τον ανέδειξε ήταν ο διευθυντής της δισκογραφικής εταιρείας «Κολούμπια» Τάκης Λαμπρόπουλος, ο οποίος τον ηχογράφησε σε ένα γαμήλιο γλέντι στα Ανώγεα και έστειλε την κασσέτα στον συνθέτη Σταύρο Ξαρχάκο ο οποίος ήταν τότε στο Παρίσι, προκειμένου να ακούσει τη φωνή του Ανωγειανού Λυράρη. Οι εφημερίδες της εποχής έγραψαν ότι ο Λαμπρόπουλος πήγε στην Κρήτη όπου ανακάλυψε μια σπουδαία και σημαντική φωνή. Από εκεί πληροφορήθηκε ο Γιάννης Μαρκόπουλος για τον Νίκο Ξυλούρη και του πρότεινε τα τραγούδια του «Χρονικού».

 

Το 1971 ξεκίνησε κοινές εμφανίσεις με το Γιάννη Μαρκόπουλο στη μπουάτ "Λήδρα" και η φωνή του έγινε σύμβολο της αντίστασης. Συνεργάστηκε στενά, εκείνα τα χρόνια, με τον Θρακιώτη τραγουδοποιό Θανάσης Γκαϊφύλλιας στις μπουάτ της Πλάκας και σε συναυλίες σε όλη την Ελλάδα.

 

 

Το καλοκαίρι του 1973 τραγούδησε στο θεατρικό έργο "Το μεγάλο μας τσίρκο" με πρωταγωνιστές τον Κώστα Καζάκο και τη Τζένη Καρέζη στο θέατρο "Αθήναιον".

 

Ο Νίκος Ξυλούρης στην ακμή της καριέρας του αντιλήφθηκε ότι έχει καρκίνο. Μετά από μεγάλο αγώνα, πολλαπλές εγχειρήσεις και αρκετή ταλαιπωρία έχασε τη μάχη στο Νοσοκομείο Πειραιώς στις 8 Φεβρουαρίου 1980.

 

Ο Νίκος Ξυλούρης την Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου μπαίνει στο αντικαρκινικό Πειραιώς για εξετάσεις. Την επόμενη μέρα όμως η κατάσταση του χειροτερεύει. Το βράδυ της Πέμπτης πέφτει σε κώμα, οι γιατροί κάνουν υπεράνθρωπες προσπάθειες για να τον κρατήσουν στη ζωή αλλά όλα είναι μάταια. Τα χαράματα της Παρασκευής 7 Φεβρουαρίου αφήνει την πνοή του στο λευκό δωμάτιο του νοσοκομείου. Και το τραγούδι που κάποτε τραγούδησε βγήκε αληθινό.

 

 

 

Μια μέρα μια Παρασκευή

θα πέσω να πεθάνω

και μια Λαμπρή θ’ αναστηθώ

από το χώμα απάνω.

 

Στις 9 Φεβρουαρίου κηδεύεται και χιλιάδες κόσμου, επώνυμοι και ανώνυμοι, τον αποχαιρετούν με δάκρια στα μάτια και τραγουδούν.

 

Μάνα κι αν έρθουν οι φίλοι μας

κι αν έρθουν οι εδικοί μας

μην τον ε πής κι απόθανα

και τους βαριοκαρδίσεις.

 

Δισκογραφία

 

Μια μαυροφόρα που περνά (1958)

Ανυφαντού (1969)

Ο Ψαρονίκος (1970)

Μαντινάδες και χοροί (1970)

Χρονικό (1970)

Ριζίτικα (1971)

Διάλειμμα (1972)

Ιθαγένεια (1972)

Διόνυσε καλοκαίρι μας (1972)

Ο τροπικός της Παρθένου (1973)

Ο Ξυλούρης τραγουδά για την Κρήτη (1973)

Ο Στρατής Θαλασσινός ανάμεσα στους Αγάπανθους (1973)

Περήφανη ράτσα (1973)

Ακολουθία (1974)

Το μεγάλο μας τσίρκο (1974)

Παραστάσεις (1975)

Ανεξάρτητα (1975)

Κομέντια, η πάλη χωρικών και βασιλιάδων (1975)

Καπνισμένο τσουκάλι (1975)

Τα που θυμούμαι τραγουδώ (1975)

Κύκλος Σεφέρη (1976)

Ερωτόκριτος (1976)

Η συμφωνία της Γιάλτας και της πικρής αγάπης (1976)

Οι ελεύθεροι πολιορκημένοι (1977)

Τα ερωτικά (1977)

Τα Ξυλουρέικα (1978)

Τα αντιπολεμικά (1978)

Σάλπισμα (1978)

14 χρυσές επιτυχίες (1978)

 

Μετά Θάνατον Δισκογραφία

 

Τελευταία ώρα Κρήτη (1981)

Νίκος Ξυλούρης (1982)

Πάντερμη Κρήτη (1983)

Ο Δείπνος ο μυστικός (1984)

Σταύρος Ξαρχάκος:Θεατρικά (1985)

Ο Γιάννης Μαρκόπουλος στον ελληνικό κινηματογράφο (1988)

Η συναυλία στο Ηρώδειο 1976 (1990)

Το χρονικό του Νίκου Ξυλούρη (1996)

Νίκος Ξυλούρης (2000)

Η ψυχή της Κρήτης(2002)

Ήτανε μια φορά...(2005)

 

 

Πηγή: kritipoliskaihoria.gr