Παρουσίαστηκαν τα τοιχογραφημένα μνημεία της Ιεράπετρας

Περισσότερα από τριάντα τοιχογραφημένα εκκλησιαστικά μνημεία της ευρύτερης περιοχής της Ιεράπετρας παρουσιάθηκαν στην εκδήλωση με θέμα: “Τα Χριστιανικά Μνημεία της Ιεράπετρας”, που συνδιοργάνωσαν την Τετάρτη 21 Δεκεμβρίου στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Ιεράπετρας η Ιερά Μητρόπολη Ιεραπύτνης και Σητείας, το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης της Περιφέρειας Κρήτης και η Περιηγητική Λέσχη Ιεράπετρας.

 

 

 

Εκ μέρους της Περιηγητικής Λέσχης Ιεράπετρας, ο Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. κ. Νεκτ. Παπαβασιλείου ευχαρίστησε τον παριστάμενο Σεβ. Μητροπολίτη Ιεραπύτνης και Σητείας κ. Κύριλλο για την από κοινού διοργάνωση της εκδήλωσης και παρουσίασε τον ομιλητή της βραδιάς κ. Γεώργιο Φουστέρη, Δρ. Αρχαιολογίας-Καθηγητής Βυζαντινής Τέχνης της Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Θεσσαλονίκης, ο οποίος παρουσίασε διεξοδικά τους παλαιούς ναούς με τοιχογραφικό διάκοσμο της περιοχής της Ιεράπετρας, οι περισσότεροι των οποίων είναι της ύστερης Βυζαντινής περιόδου.

 

 

 

Ειδικότερα, ο ομιλητής που κατέγραψε τα μνημεία αυτά στο πλαίσιο σχετικού προγράμματος σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη Ιεραπύτνης και Σητείας και προέβαλε σχετικό φωτογραφικό υλικό και κατόψεις των ναών, παρουσίασε τα εξής χριστιανικά μνημεία της περιοχής της Ιεράπετρας: 

-Άγιος Γεώργιος Επάνω Σύμης (με τοιχογραφίες του Μανουήλ Φωκά, λίγο μετά την άλωση της Κων/πόλεως).

-Παναγία η Κερά Κάτω Σύμης (διασώζεται τμήμα τοιχογραφίας).

-Άγιος Γεώργιος Μεταξοχωρίου (με υπολείμματα τοιχογραφιών από τα τέλη 14ου ή τις αρχές 15ου αι.).

-Άγιος Γεώργιος στη Λούτρα Μαλλών (με εσωτερικό τοιχογραφικό διάκοσμο εξαιρετικής ποιότητας).

-Άγιος Νικόλαος Μαλλών (τοιχογραφημένος ναός σταυρόσχημος).

-Παναγία η Μεσοχωρίτισσα Μαλλών (με τοιχογραφίες σε δύο φάσεων, του β΄ μισού του 14ου αι. και του 1433-34).

-Άγιος Γεώργιος και Άγιος Νικόλαος Ανατολής (συνενωμένος ναός με τοιχογραφίες από τα τέλη του 14ου αι.)

-Άγιοι Απόστολοι στα Κάτω Καρκάσα (όπου έδρασε ο λόγιος μοναχός Νείλος Δαμηλάς και σώζεται μέρος του εσωτερικού διάκοσμου).

-Μεταμόρφωση Σωτήρος στα Πάνω Καρκάσα.

-Άγιος Γεώργιος στα καλαθιανά Καλαμαύκας.

-Τίμιος Σταυρός Καλαμαύκας (το αρχαιότερο δείγμα τοιχογραφημένου ναού της περιοχής που χρονολογείται πριν από τον 13ο αι.). 

-Αγία Μαρίνα Μεσελέρων (νεκροταφειακός ναός με τοιχογραφίες του 14ου αι.).

-Άγιος Γεώργιος Μεσελέρων (με εσωτερικό διάκοσμο αρχαιότερο του 14ου αι.).

-Μονή Βρυωμένου με το κατάγραφο καθολικό της και επιγραφή που αναφέρει ως έτος τοιχογράφησης του ναού το 1410 (έχει τον ίδιο τοιχογραφικό διάκοσμο με τον Ι. Ναό Μεταμορφώσεως Σωτήρος στο Παντέλι και την Παναγία των Λιθινών, δηλ. προέρχοται από το ίδιο εργαστήριο αγιογραφίας, πιθανότατα σχετίζεται και με το περιβάλλον του λογίου αντιρρητικού Ιερομονάχου και συγγραφέα Νείλου Δαμηλά). 

-Άγιος Γεώργιος στο Καπίστρι (συντηρημένος ναός με κεραμικό διάκοσμο μοναδικό στην περιοχή αφού προέρχεται από τα κέντρα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, και με νάρθηκα σε σχήμα Τ, όπου διασώζονται τοιχογραφίες σε κακή κατάσταση).

-Αγία Άννα Καπιστρίου (γκρεμισμένο μνημείο που χρήζει αναστήλωσης).

-Άγιος Μάμας Καπιστρίου.

-Παναγία στο Γουρνί (κατάγραφος δίχωρος Ναός Κοιμήσεως Θεοτόκου και Αναλήψεως του Κυρίου).

-Παναγία Κεραγραμμένη (κατάγραφο μνημείο με εξαιρετικές τοιχογραφίες). 

-Άγιος Γεώργιος Καλού Χωριού Μερ/λου (με δύο παλαιές τοιχογραφίες).

-Άγιος Γεώργιος Άσσαρης (με ιδιαίτερο διάκοσμο και σπάνια παράσταση της κοιμήσεως του Οσίου Εφραίμ).

-Άγιος Στέφανος Μοναστηρακίου (με τοιχογραφημένη την Κόγχη του Ιερού Βήματος).

-Αγία Άννα Θρυπτής (σπουδαίο σύνολο τοιχογραφιών, πού χρήζουν συντήρησης).

-Μεταμόρφωση Σωτήρος Ορεινού (με τοιχογραφίες του 14ου αι.). 

-Άγιος Γεώργιος Σχινοκαψάλων (με λίγες ασυντήρητες τοιχογραφίες).

-Άγιος Γεώργιος Καβουσίου (κατάγραφος).

-Άγιοι Απόστολοι Καβουσίου (τοιχογραφήθηκε σε δύο φάσεις).

-Αγία Ειρήνη στην Αύγο Καβουσίου (με σπουδαίο τοιχογραφικό διάκοσμο).

-Άγιος Αντώνιος Καβουσίου.

-Ζωοδόχου Πηγής (κοιμητηριακός ναός) Καβουσίου (με την παράσταση των 24 οίκων του Ακαθίστου Ύμνου).

-Άγιος Γεώργιος και Άγιος Χαράλαμπος Επισκοπής (τρουλαίος ναός,  πρώην λουτρό-βαπτιστήριο χωρίς τοιχογραφίες).

Ο κ. Φουστέρης, στο τέλος της μεστής και πολύ παραστατικής παρουσίασης του, αφού είπε ότι, κατά τον Αλέξ. Παπαδιαμάντη, “κάθε  μνημείο που δεν έχει συντηρηθεί και κάθε κειμήλιο που δεν φροντίζουμε να διατηρούμε είναι δείγμα “εσχάτης εθνικής αφιλοτιμίας”, υπογράμμισε ότι όλα τα παραπάνω μνημεία είναι σημαντικά και οφείλουμε να τα γνωρίσουμε γιατί ενισχύουν την ιστορική μας αυτοσυνειδησία και μας βοηθούν να καταλάβουμε σε ποιό τόπο ζούμε.

 

 

 

Την εκδήλωση έκλεισε ο Σεβ. Μητροπολίτης Ιεραπύτνης και Σητείας κ. Κύριλλος, ο οποίος ευχαρίστησε τον κ. Φουστέρη “για τον κόπο που υποβλήθηκε για να έλθει από τη Θεσσαλονίκη και να παρουσιάσει με τόσο παραστατικό και με εποπτικό τρόπο τα εκκλησιαστικά μνημεία του τόπου μας, δίνοντας σε όλους μας το έναυσμα να αναλογιστούμε τις ευθύνες μας για την κατάσταση που βρίσκονται κάποια από αυτά και να ευαισθητοποιηθούμε για να τα συντηρήσουμε, να τα διαφυλάξουμε και να τα παραδώσουμε στα παιδιά μας. Το πρώτο βήμα είναι να τα γνωρίσουμε, για να τα αγαπήσουμε και στη συνέχεια να τα συντηρήσουμε”, επεσήμανε χαρακτηριστικά.

 

 

Επίσης, ο Σεβασμιώτατος ευχαρίστησε τους συνδιοργανωτές της εκδήλωσης, το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης της Περιφέρειας Κρήτης και την Πρόεδρο κ. Ρέα Καλλιγιάννη και τα Μέλη του Δ.Σ. της  Περιηγητικής Λέσχης Ιεράπετρας, και πρότεινε να εγκαινιαστεί μία σειρά ανάλογων εκδηλώσεων παρουσίασης των μνημείων και στα χωριά της περιοχής σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς και τους Πολιτιστικούς Συλλόγους, αφού το κάθε μνημείο απαιτεί μία ολόκληρη εισήγηση, και να αξιοποιηθεί κάθε δυνατότητα μέσῳ ευρωπαϊκών και εθνικών προγραμμάτων για τη συντήρηση και  την ανάδειξή τους. Τέλος, ευχήθηκε η επικείμενη Γέννηση του Κυρίου μας να φέρει χαρά, ειρήνη, ελπίδα και αισιοδοξία σε όλους και το νέο έτος γεμάτο υγεία και δημιουργία. 

Στην εκδήλωση παρέστησαν ο Ιερός Κλήρος της περιοχής, ο Αντιδήμαρχος του Δήμου Ιεράπετρας κ. Εμμανουήλ Λουτσέτης, ο Πρόεδρος της ΚΟΙΝΩ.ΠΟΛΙΤΙ.Α. κ. Εμμαν. Φραγκούλης, ο Λιμενάρχης Ιεράπετρας κ. Ιωάννης Παπαδάκης, ο Διοικητής Ασφαλείας Ιεράπετρας κ. Νεκτ. Φρονιμάκης, ο Δημοτικός Σύμβουλος κ. Γ. Κουργιουμτζάκης, ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Λασιθίου κ. Νικόλαος Παπαδάκης,  η Πρόεδρος του Συλλόγου Μικρασιατών Ιεράπετρας κ. Μαρία Μαθιουδάκη-Δραγασάκη, η Πρόεδρος της Μορφωτικής Στέγης Ιεράπετρας κ. Γεωργίου Μετινίδου-Μαρκοπούλου, η πρόεδρος του Φιλανθρωπικού Συλλόγου Ιεράπετρας κ. Δώρα Κουρίνου, ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού και Φυσιολατρικού Συλλόγου Μεταξοχωρίου “Ο Μελέτιος Μεταξάκης” κ. Γ. Φανουράκης, ο τ. Προϊστάμενος Γενικών Αρχείων του Κράτους Ν. Ηρακλείου και Πρόεδρος της Διοικούσης Επιτροπής του Μουσείου Αγίας Αικατερίνης Σιναϊτών Ηρακλείου του Επικοινωνικαού και Μορφωτικού Κέντρου της Ι.Α.Κ. κ. Εμμανουήλ Δρακάκης, εκπρόσωποι άλλων συλλόγων και των τοπικών Μ.Μ.Ε., εκπαιδευτικοί και μέλη της Περιηγητικής Λέσχης Ιεράπετρας.

imis.gr