Ο Δρ. Παναγιώτης Σαρρής αναλύει τις προκλήσεις της επισιτιστικής κρίσης, τον ρόλο της μοριακής βιολογίας και την ανάγκη για παγκόσμιες λύσεις στην ομιλία του στο Ελεύθερο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο Ιεράπετρας
Ο Δρ. Παναγιώτης Σαρρής, Καθηγητής Μικροβιολογίας, Τμήμα Βιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, Επικεφαλής ομάδας Μικροβιολογίας και Βιοτεχνολογίας στο IMBB-ΙΤΕ και επιτ. Καθηγητής Μικροβιολογίας & Μοριακής ανοσολογίας στο Παν/μιο Exeter, Μ. Βρετανία, μίλησε στον Ηχώ 99,8 με αφορμή την ομιλία του στο Ελεύθερο Ανοιχτό Πανεπιστημίο του Δήμου Ιεράπετρας με θέμα την επισιτιστική ασφάλεια υπό το πρίσμα της κλιματικής αλλαγής: Μια μεγάλη πρόκληση για τον σύγχρονο άνθρωπο».
Η ομιλία θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 21 Φεβρουαρίου στην αίθουσα "Μελίνα Μερκούρη" στις 19:30 με ελεύθερη είσοδο.
-
Ο κος Σαρρής δήλωσε στον Ηχώ 99,8 ότι η συζήτηση θα επικεντρωθεί κυρίως στην επισιτιστική ανασφάλεια, που αποτελεί μια σοβαρή πρόκληση, καθώς και στους τρόπους με τους οποίους οι επιστημονικές ομάδες προσπαθούν να την αντιμετωπίσουν. Αυτό το ζήτημα έχει σαφώς και πολιτικές και οικονομικές διαστάσεις, αφού συνδέεται με τη μετακίνηση πληθυσμών.
Η επισιτιστική κρίση είναι μία από τις βασικές αιτίες των μεγάλων μετακινήσεων πληθυσμών σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο άνθρωπος που ζει στη "φούσκα" του δυτικού πολιτισμού δυσκολεύεται να αντιληφθεί αυτά τα προβλήματα, επειδή δεν αποτελούν μέρος της καθημερινότητάς του. Ωστόσο, είναι προβλήματα υπαρκτά και πολύ σοβαρά. Τα βιώνουμε, είτε σε ατομικό επίπεδο είτε ως κράτη, που καλούνται να διαχειριστούν τις συνέπειές τους.
Στην ουσία, πρόκειται για έναν πόλεμο χωρίς όπλα. Πρόκειται για καταστάσεις που δημιουργούνται και που δεν είναι εύκολο να αντιμετωπιστούν. Οι έως τώρα προσεγγίσεις είναι επιφανειακές και απαιτούνται πιο δραστικά μέτρα. Αυτές οι αποφάσεις, όμως, δεν μπορούν να λαμβάνονται μεμονωμένα από κάθε κράτος ξεχωριστά, αλλά σε επίπεδο ΟΗΕ και Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ένα από τα κρίσιμα θέματα είναι η ανάγκη αύξησης της παραγωγής τροφίμων. Έχει υπολογιστεί ότι μέσα στα επόμενα 15-20 χρόνια, ή έστω μέχρι τα επόμενα 30 χρόνια, η παραγωγή τροφίμων θα πρέπει να αυξηθεί κατά περίπου 50%, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες του διαρκώς αυξανόμενου πληθυσμού της Γης.
Αυτό είναι ένα τεράστιο ποσοστό. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών υπολογίζει ότι έως το 2035 θα χρειαστεί να αυξήσουμε την παραγωγή τροφίμων κατά 50%. Αντιλαμβανόσμαστε λοιπόν ότι, με τους φυσικούς πόρους που διαθέτουμε σήμερα – το νερό και τη διαθέσιμη γη – αυτό είναι ένα εξαιρετικά δύσκολο στοίχημα.
Η κατανόηση του προβλήματος είναι το πρώτο βήμα. Ο δυτικός κόσμος, ωστόσο, δεν φαίνεται να το αποδέχεται στο βαθμό που θα έπρεπε. Ούτε καν σε οικονομικό επίπεδο, καθώς σταδιακά μεταφέρει την παραγωγή τροφίμων εκτός Ευρώπης, σε χώρες όπου οι συνθήκες είναι εντελώς ανεξέλεγκτες.
Ποιες είναι, λοιπόν, οι δράσεις που μπορούν να υιοθετηθούν;
Υπάρχουν συζητήσεις για την εντομοφαγία, αλλά πρόκειται κυρίως για μια τάση που προωθείται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κάποιες κοινωνίες καταναλώνουν έντομα, όπως εμείς καταναλώνουμε σαλιγκάρια, κάτι που για άλλες χώρες είναι αδιανόητο. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι μπορεί να επιβληθεί σε όλους ως λύση.
Η μοριακή βιολογία μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση της επισιτιστικής ανασφάλειας. Για παράδειγμα, μπορούμε να δημιουργήσουμε φυτά ανθεκτικά στην ξηρασία. Αυτή η τεχνολογία, σε συνδυασμό με άλλες επιστημονικές μεθόδους, μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό εργαλείο για την προσαρμογή μας στις νέες περιβαλλοντικές συνθήκες.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω της Πράσινης Συμφωνίας, πιέζει για τη σταδιακή κατάργηση των αγροχημικών σκευασμάτων και λιπασμάτων, γεγονός που θα επηρεάσει σημαντικά την παραγωγή. Η μοριακή βιολογία μπορεί να προσφέρει λύσεις και σε αυτό το ζήτημα, επιτρέποντας τη δημιουργία φυτών που θα αντέχουν σε αντίξοες συνθήκες χωρίς τη χρήση χημικών.
Δυστυχώς, όμως, η Ελλάδα δεν επενδύει αρκετά στην έρευνα. Οι χρηματοδοτήσεις είναι σχεδόν ανύπαρκτες και οι καινοτόμες ιδέες συχνά βρίσκουν πρόσφορο έδαφος μόνο στο εξωτερικό. Πρόσφατα, παραιτήθηκαν ο πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Καινοτομίας, καθώς δεν κατάφεραν να πείσουν την κυβέρνηση να επενδύσει στην έρευνα.
Τέλος, έκανε κάλεσμα σε όλους όσοι ενδιαφέρονται να παρευρεθούν στην ομιλία του την Παρασκευή 21 Φεβρουαρίου στην αίθουσα "Μελίνα Μερκούρη" στις 19:30 με ελεύθερη είσοδο.
