Μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη παραχώρησε ο πρέσβης επί τιμής Γιώργος Αϋφαντής στην πρωινή εκπομπή του Ηχώ 99,8, «Καλημέρα Λασίθι»
Μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη παραχώρησε ο πρέσβης επί τιμής Γιώργος Αϋφαντής στην πρωινή εκπομπή του Ηχώ 99,8, «Καλημέρα Λασίθι». Με τη διπλωματική εμπειρία δεκαετιών και σαφή λόγο, ο κ. Αϋφαντής ανέλυσε τις γεωπολιτικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, την εσωτερική κατάσταση στο Ιράν, τη θέση του Ισραήλ, αλλά και τα μεγάλα στρατηγικά ελλείμματα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής.
Η εκεχειρία Ιράν Ισραήλ ΗΠΑ : μύθος η «προσυμφωνία»
Απαντώντας στην αρχική επισήμανση ότι η εκεχειρία μοιάζει προσυμφωνημένη, ο πρέσβης αποδόμησε αυτή την αίσθηση. Όπως είπε, «ο μέσος άνθρωπος, που δεν ασχολείται με τις διεθνείς εξελίξεις, έχει αυτή την εντύπωση – αλλά δεν είναι έτσι. Δεν υπήρξε καμία συνεννόηση ότι θα γίνει μια επίθεση διάρκειας 13 ημερών και μετά όλα θα σταματήσουν». Αντίθετα, όπως ανέφερε, το Ισραήλ –και συγκεκριμένα ο Νετανιάχου– έχει κάθε λόγο να κρατά τον πόλεμο ενεργό. «Όσο διαρκεί ο πόλεμος, δεν θα λογοδοτήσει για τα τραγικά λάθη της 7ης Οκτωβρίου, όταν αιφνιδιάστηκε από τη Χαμάς, ενώ είχε απορρίψει τις προειδοποιήσεις των Αιγυπτίων και είχε στρέψει τις δυνάμεις του στη Δυτική Όχθη. Επιπλέον, οι ποινικές διώξεις που τον βαραίνουν παγώνουν – πρόκειται για ζήτημα πολιτικής επιβίωσης του», είπε χαρακτηριστικά.
Τα λάθη του Ιράν και η απώλεια «εργαλείων»
Στρέφοντας το βλέμμα στο Ιράν, ο πρέσβης σημείωσε ότι και η Τεχεράνη διαχειρίστηκε λανθασμένα τις εξελίξεις. Όπως υποστήριξε, περιφερειακοί σύμμαχοι του Ιράν, όπως η Χεζμπολάχ και το καθεστώς Άσαντ, δέχθηκαν ισχυρά πλήγματα και ουσιαστικά εξουδετερώθηκαν, ενώ το Ιράν υποχώρησε στρατηγικά στο Ιράκ και στο εσωτερικό του, χάνοντας σημαντικά «εργαλεία» πίεσης προς το Ισραήλ. Ο κ. Αϋφαντής περιέγραψε την κατάσταση στο νότιο Ιράκ, όπου πολιτοφυλακές πιστές στην Τεχεράνη ελέγχουν την περιοχή, με οικονομική και ενεργειακή στήριξη από το Ιράν, όμως ακόμη κι αυτός ο έλεγχος πλέον απειλείται.
Το εσωτερικό πρόσωπο του Ιράν
Ερωτηθείς για την εσωτερική εικόνα του Ιράν, ο πρέσβης τόνισε ότι η χώρα δεν είναι η «κλειστή, σκοτεινή καρικατούρα» που παρουσιάζεται συχνά. Ανέλυσε ότι πρόκειται για μια κοινωνία με έντονες αντιφάσεις, ιστορικό βάθος και παράδοση κοινωνικού κράτους. Αναφέρθηκε στην επανάσταση του 1979, την αρχική συμμετοχή της αριστεράς, τον σκληρό εμφύλιο που ακολούθησε και την αιματηρή εκκαθάριση κομμουνιστικών και προοδευτικών οργανώσεων. Επεσήμανε, όμως, ότι το καθεστώς προσέφερε σε μεγάλα στρώματα του πληθυσμού δημόσια υγεία, παιδεία, επιδοτήσεις βασικών αγαθών και κατάργηση του αναλφαβητισμού – γεγονός που εξηγεί γιατί διατηρεί ακόμη λαϊκά ερείσματα. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στην πρόσβαση των γυναικών στην ανώτατη εκπαίδευση και στη μετατροπή της μαντίλας από θρησκευτικό σύμβολο σε εργαλείο καταπίεσης. «Οι γυναίκες μορφώνονται, δυναμώνουν, και δεν δέχονται εύκολα πλέον τον έλεγχο του κλήρου στο πώς θα αναθρέψουν τις κόρες τους», υπογράμμισε.
Το πυρηνικό πρόγραμμα ως διαπραγματευτικό χαρτί
Για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, ο Γιώργος Αϋφαντής ήταν ξεκάθαρος: δεν πρόκειται για πρόγραμμα κατασκευής βόμβας, αλλά για διαπραγματευτικό εργαλείο. Όπως αποκάλυψε, ο ίδιος έχει συνομιλήσει με αξιωματούχους του καθεστώτος και της αντιπολίτευσης, οι οποίοι τον διαβεβαίωσαν πως η πρόθεση δεν είναι στρατιωτική. Ο ανώτατος ηγέτης Χαμενεΐ έχει εκδώσει φετφά που απαγορεύει την παραγωγή πυρηνικών όπλων, καθώς «είναι όπλα που σκοτώνουν αδιακρίτως και είναι ασύμβατα με τη φιλοσοφία τους». Τόνισε ότι το Ιράν γνωρίζει πως αν πλησιάσει την κατασκευή όπλου, θα δεχθεί μαζική επίθεση. Για να αρθούν οι κυρώσεις, το Ιράν μπορεί να μεταφέρει το εμπλουτισμένο ουράνιο στο εξωτερικό, να διασφαλίσει ότι οι αντιδραστήρες του λειτουργούν με καύσιμο 5% και να ενταχθεί ξανά στην παγκόσμια αγορά – κάτι που ορισμένοι κύκλοι στο Ισραήλ θέλουν πάση θυσία να αποτρέψουν.
Ισραήλ: δημοκρατία με αστερίσκους και εγκλήματα στη Γάζα
Μιλώντας για το Ισραήλ, αναγνώρισε ότι είναι δημοκρατία, αλλά με σοβαρά προβλήματα: περιορισμούς στην ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης και ισχυρή παρουσία ακραίων εθνικιστικών στοιχείων. Υπενθύμισε τη δολοφονία του πρωθυπουργού Ράμπιν από Ισραηλινό εξτρεμιστή, επειδή υπέγραψε τις συμφωνίες του Όσλο. Για τη Γάζα μίλησε με σκληρά λόγια: «Δεν πρόκειται για αδέσποτα πυρά. Πρόκειται για στοχευμένες εκτελέσεις ανθρώπων που περιμένουν σε ουρές για φαγητό. Είναι ντροπή. Το Ισραήλ πρέπει να αποφασίσει αν θα μείνει αντάξιο του πολιτισμού του».
Η Ελλάδα σε γυάλινο σπίτι: ανάγκη ισορροπημένης στάσης
Η θέση της Ελλάδας ήταν ένα από τα σημεία αιχμής της συνέντευξης. Ο κ. Αϋφαντής προειδοποίησε ότι η χώρα δεν πρέπει να παίρνει μονομερή στάση σε αυτή την αντιπαράθεση. Όπως είπε, όλες οι ισλαμικές χώρες –ακόμη και το Πακιστάν– συντάσσονται με το Ιράν. Επισήμανε επίσης ότι η Ελλάδα είναι τουριστική χώρα με μεγάλη ευαλωτότητα. «Τρεις βόμβες στη Σαντορίνη, τη Μύκονο και την Αθήνα αρκούν για να τελειώσει η σεζόν. Είμαστε σε γυάλινο σπίτι», δήλωσε χαρακτηριστικά. Άσκησε επίσης έντονη κριτική στην επικοινωνιακή διαχείριση της ΕΥΠ, λέγοντας πως «οι σοβαρές υπηρεσίες δρουν στο σκοτάδι – δεν διαφημίζουν συλλήψεις».
Λιβύη, Αίγυπτος, Τουρκία: μεταβαλλόμενες συμμαχίες
Σημαντική ήταν και η αναφορά του στην κατάσταση στη Λιβύη και τη στρατηγική μεταστροφή της Αιγύπτου προς την Τουρκία. Όπως είπε, η Τουρκία εμφανίζεται ως η ισχυρή δύναμη της περιοχής, ενώ η Ελλάδα υποχωρεί. «Έχουμε υπογράψει μερική οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο αλλά δεν την υπερασπιζόμαστε. Οι Αιγύπτιοι το βλέπουν. Μας θεωρούν μια χώρα που θα ακρωτηριαστεί εδαφικά». Πρότεινε η Ελλάδα να αξιοποιήσει το νομικό της πλεονέκτημα, να απευθυνθεί στο Δικαστήριο της Χάγης ή του Αμβούργου, αλλά κυρίως να δείξει στρατιωτική και πολιτική αποφασιστικότητα.
Άμυνα και πολεμική βιομηχανία: αυτάρκεια ή εξαρτήσεις
Για τα εξοπλιστικά προγράμματα, ο κ. Αϋφαντής υποστήριξε ότι η Ελλάδα πρέπει να αποκτήσει δική της πολεμική βιομηχανία. «Η Τουρκία το έκανε. Το Ιράν το έκανε. Οι Χούτι το έκαναν. Εμείς γιατί όχι; Έχουμε πανεπιστήμια που μπορούν να παράξουν τεχνολογία. Δεν χρειαζόμαστε τις πανάκριβες φρεγάτες που φοβόμαστε να χρησιμοποιήσουμε. Χρειαζόμαστε μέσα αναλώσιμα, που να μη φοβόμαστε να βυθιστούν αν χρειαστεί». Δεν παρέλειψε να θίξει και τις υπερκοστολογήσεις, λέγοντας ξεκάθαρα: «Χωρίς προμήθεια, η Ελλάδα δεν αγοράζει τίποτα – το ξέρουν όλες οι ξένες κυβερνήσεις».
Μεταναστευτικό: πρόταση ευρωπαϊκών κέντρων διαλογής
Ολοκληρώνοντας τη συζήτηση, ο διπλωμάτης αναφέρθηκε και στο μεταναστευτικό. Πρότεινε τη δημιουργία ευρωπαϊκών κέντρων διαλογής προσφύγων και μεταναστών σε Αίγυπτο και Λιβύη, όπου θα εξετάζονται όσοι φεύγουν από την πατρίδα τους λόγω πείνας, δίψας ή πολέμου και θα εισέρχονται νομίμως στην Ευρώπη για εργασία. «Η Ευρώπη έχει ανάγκη από εργατικά χέρια. Αντί να τα διαχειρίζονται οι δουλέμποροι, ας τα διαχειριστεί η ίδια. Αλλά αυτό δεν το θέλουν οι Βρυξέλλες. Είναι πιο κερδοφόρο το χάος», κατήγγειλε.
Η προειδοποίηση
Ο Γιώργος Αϋφαντής έκλεισε την παρέμβασή του με μια προειδοποίηση: «Αν δεν μπορείς να προστατεύσεις τον εαυτό σου, δεν θα σε προστατεύσει κανείς. Η Ελλάδα πρέπει να πάψει να τρέχει πίσω από τις εξελίξεις. Πρέπει να χτίσει στρατηγική, αυτάρκεια και σοβαρότητα. Η γεωπολιτική δεν έχει χώρο για αυταπάτες – διαβάζεις τον χάρτη, όχι τα δελτία Τύπου».
