Ο δάκος απειλεί και το μέλλον - "Πονοκέφαλος” η καταπολέμησή του, με τους αρμόδιους επιστήμονες να ζητούν δραστικά μέτρα.
Ανθεκτικότητα έχει αναπτύξει ο δάκος της ελιάς σε πολλά φυτοφάρμακα που έχουν χρησιμοποιηθεί εδώ και πολλά χρόνια εναντίον του και συνεπώς κανείς δεν μπορεί να διαβεβαιώσει τους Κρητικούς ελαιοπαραγωγούς ότι δε θα υπάρξουν τα προβλήματα αυτά στην ελαιοπαραγωγή της Κρήτης κατά τη νέα ελαιοκομική περίοδο, αν δε ληφθούν δραστικά μέτρα, τόσο από το κράτος όσο και από τους ίδιους.
Τη βασική αυτή επισήμανση κάνουν αρμόδιοι επιστήμονες στις προτάσεις τους προς την Περιφέρεια Κρήτης.
Έντονος προβληματισμός αναπτύχθηκε για τα ζητήματα αυτά σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, όπου έλαβαν μέρος αγροτικά στελέχη του νησιού, που συναντήθηκαν και συζήτησαν τα προβλήματα της δακοκτονίας με τον γενικό γραμματέα του υπουργείου Γιώργο Στρατάκο.
Στη διάρκεια της σύσκεψης έγινε αναφορά και στις προτάσεις που έχει καταθέσει στην Περιφέρεια Κρήτης ο καθηγητής Γιάννης Βόντας, που κάνει λόγο για την ανθεκτικότητα του καταστροφικού εντόμου σε διάφορα σκευάσματα.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον επικεφαλής της ομάδας Μοριακής Εντομολογίας του ΙΤΕ του Πανεπιστημίου Κρήτης και διευθυντή του Εργαστηρίου Γεωργικής Φαρμακολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, θα πρέπει τουλάχιστον για μια διετία να περιοριστεί κατά πολύ ή ακόμα και να σταματήσει η χρήση πυρεθροειδών σκευασμάτων εναντίον του δάκου στην Κρήτη, και οι καλλιεργητές να προτιμήσουν εναλλακτικά σκευάσματα, ώστε να μειωθεί η ανθεκτικότητα του εντόμου σε αυτά.
Όπως ο ίδιος προτείνει προς την Περιφέρεια Κρήτης, θα πρέπει να υπάρχουν ευέλικτες επιτροπές τοπικών φορέων, στις οποίες θα συμμετέχουν τόσο επιστήμονες όσο και τοπικοί φορείς που γνωρίζουν από κοντά την κατάσταση, ώστε τα προβλήματα να αντιμετωπίζονται πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά.
Ο καθηγητής καλεί τους ελαιοκαλλιεργητές της Κρήτης να αναζητήσουν εναλλακτικούς τρόπους αντιμετώπισης του δάκου, καθώς οι λύσεις που υπάρχουν μέχρι σήμερα - όπως ο ίδιος επιμένει - δεν είναι ξεκάθαρες.
Πάντως, σε σχετικές μελέτες του, ο συγκεκριμένος επιστήμονας τονίζει ότι η αύξηση της ανθεκτικότητας του δάκου σε συγκεκριμένα φυτοφάρμακα είναι πολύ μικρότερη, σε σχέση με την αύξηση της ανθεκτικότητας άλλων εντόμων, προς τα χρησιμοποιούμενα φυτοφάρμακα σε βάρος τους.
Η προσπάθεια του υπουργείου
Την ίδια ώρα, όπως έγινε ξεκάθαρο στη διάρκεια της σύσκεψης, στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων αναζητούν τρόπους και καλύτερη οργάνωση για να αντιμετωπίσουν τις συνθήκες που οδήγησαν στη φετινή καταστροφή της ελαιοπαραγωγής, καθώς εκτιμούν πως μια επανάληψη των ίδιων φαινομένων και φέτος δεν είναι απίθανη.
Στη συνάντηση έγινε γνωστό πως έχει δεσμευτεί ένα επιπλέον κονδύλι της τάξεως των 2 εκατομμυρίων ευρώ για την Κρήτη, με την επισήμανση πως, εφόσον κριθεί αναγκαίο, το συγκεκριμένο ποσό ενδέχεται ακόμα και να αυξηθεί.
Έτσι, δε θα είναι μόνο τα 7,9 εκατομμύρια ευρώ στα οποία θα μπορεί να βασίζεται η Περιφέρεια Κρήτης για την υλοποίηση του προγράμματος δακοκτονίας φέτος, αφού θα υπάρξει και η ενίσχυση του πακέτου κατά 2 εκατομμύρια ευρώ επιπλέον, όπως είχε δεσμευτεί προσωπικά ο υπουργός Μάκης Βορίδης κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο Ηράκλειο.
Εξάλλου, προ ημερών, ανάλογη σύσκεψη για τη δακοκτονία πραγματοποιήθηκε και στο Ηράκλειο, στα γραφεία της Περιφέρειας Κρήτης, υπό την προεδρία του αρμόδιου αντιπεριφερειάρχη Μανόλη Χνάρη. Σε αυτή τη σύσκεψη τονίστηκε ότι η Περιφέρεια έχει ήδη εκκινήσει έναν συντονισμό με όλες τις Περιφερειακές Ενότητες, καθώς και με τους παγιδοθέτες, προκειμένου την 1η Ιουνίου, που αρχίζει επίσημα το πρόγραμμα δακοκτονίας, αυτό να εκτελείται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Επίσης αναφέρθηκε ότι έχουν αποκλειστεί από τις προμήθειες φυτοφαρμάκων τα φάρμακα που έχουν αποδειχτεί αναποτελεσματικά και το υπουργείο έχει συμφωνήσει να χρησιμοποιηθεί ένα άλλο μείγμα σκευασμάτων για την Κρήτη, προκειμένου να υπάρξει καλύτερη δραστικότητα.
Ο μεγαλύτερος εχθρός...
Να υπενθυμίσουμε, εξάλλου, ότι η Περιφέρεια Κρήτης, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Ελιάς, Υποτροπικών Φυτών και Αμπέλου του ΕΛΓΟ “Δήμητρα” και το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο, μετά την ολοκλήρωση και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των εργαστηριακών αναλύσεων αντιπροσωπευτικών δειγμάτων ελαιοκάρπου που εξετάστηκαν τόσο από τα εργαστήριά τους όσο και από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, ενημέρωσε με πρόσφατη ανακοίνωσή της τους ελαιοπαραγωγούς ότι «διαπιστώθηκαν έντονες προσβολές από τον δάκο της ελιάς (Bactrocera oleae), με παράλληλη παρουσία πληθώρας μυκητολογικών αιτίων που ανήκουν κυρίως στα γένη Camarosporium (Βούλα), Pseudocercospora (Κερκόσπορα), Alternaria (Αλτερνάρια), Colletotrichum (Γλοιοσπόριο), Fusarium (Φουζάριουμ) κ.ά.
Διευκρινίζεται ότι, σε διαφορετικές κλιματολογικές συνθήκες, οι μολύνσεις από τους μικροοργανισμούς αυτούς θα περνούσαν σχεδόν απαρατήρητες όπως σε προηγούμενες περιόδους. Συγκεκριμένα, οι ιδιαίτερες περιβαλλοντικές συνθήκες που επικράτησαν κατά τους φθινοπωρινούς μήνες (υψηλές τιμές σχετικής υγρασίας και θερμοκρασίας) ευνόησαν την ανεξέλεγκτη αύξηση των πληθυσμών του δάκου.
Τα νύγματά του αποτέλεσαν πύλη εισόδου για τα περισσότερα από τα μυκητολογικά είδη που αναφέρθηκαν παραπάνω, κυρίως σε περιοχές του νησιού που επικράτησαν συνθήκες υψηλής σχετικής υγρασίας και θερμοκρασίας. Παράλληλα η δακοπροσβολή επέφερε την πρόωρη ωρίμανση των καρπών, καθιστώντας τους περισσότερο ευάλωτους σε επακόλουθες μυκητολογικές μολύνσεις κατά την κρίσιμη περίοδο του φθινοπώρου, με συνέπεια την πρόκληση δευτερογενών μυκητολογικών προσβολών του ελαιοκάρπου».
Η σχετική ανακοίνωση, εξάλλου, καλούσε τους ελαιοπαραγωγούς της Κρήτης, για την προστασία του ελαιοκάρπου της επόμενης καλλιεργητικής περιόδου, να γνωρίζουν ότι ζωτικής σημασίας είναι ο αποτελεσματικός έλεγχος του δακοπληθυσμού και η μείωση των μυκητολογικών μολυσμάτων της τρέχουσας περιόδου, που επιτυγχάνεται με: επιμελημένα κλαδέματα ακόμη και στα ελαιόδεντρα που δεν πραγματοποιήθηκε η ελαιοσυλλογή, απομάκρυνση ή ενσωμάτωση στο έδαφος των μολυσμένων-μουμιοποιημένων καρπών και την εφαρμογή κατάλληλών σκευασμάτων όπου απαιτείται, σύμφωνα πάντα με τις γεωργικές προειδοποιήσεις του Περιφερειακού Κέντρου Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου.
Προετοιμάζεται πυρετωδώς και ο φάκελος
Εξάλλου, αναφορικά με τον φάκελο που θα υποβάλει η Ελλάδα στην Ε.Ε. στη σύσκεψη στο υπουργείο, επισημάνθηκαν τα εξής: «Η υποβολή του φακέλου από το αρμόδιο υπουργείο αναμένεται έως τον Μάρτιο, αφού υπάρχουν μια σειρά από στοιχεία που χρειάζεται να συλλεχθούν προκειμένου να στοιχειοθετηθεί η απαίτηση αποζημιώσεων.
Η αρμόδια ερευνητική ομάδα που έχει συσταθεί από το υπουργείο έχει προχωρήσει στην εξαγωγή κάποιων πρώτων αποτελεσμάτων, με βάση και τα στοιχεία που έχει λάβει από την Περιφέρεια.
Πέρα όμως από την ερευνητική διαδικασία, στο πρακτικό σκέλος, αναμένεται να καταγραφεί και επίσημα μια τεράστια μείωση ποσοτήτων, αλλά και ποιότητας, με βάση τα στοιχεία που θα σταλούν από τα ελαιουργεία στις Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής.
Εκτιμάται ότι ο συγκεκριμένος φάκελος προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να έχει και άλλες χρήσεις, όπως να αποτελέσει τη βάση για να δημιουργηθούν συνθήκες, με βάση επίσημα στοιχεία, για να επιτευχθεί μια πολύ καλή και ποιοτική παραγωγή κρητικού εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου.
Τα στοιχεία που θα συλλεχθούν μπορούν να αποτελέσουν τη βάση της συζήτησης για την κατάθεση προτάσεων αναφορικά με τη Νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική.
Τα στοιχεία, επίσης, μπορεί να είναι πολύτιμα για αγρότες και επιστήμονες, προκειμένου να υπάρχει κατάλληλη προετοιμασία για επόμενες χρονιές, με στόχο την αντιμετώπιση του δάκου, που... συμπαρασύρει μαζί του και άλλες καταστροφικές για την ελιά παθογένειες».
neakriti.gr
