Μικρά βήματα για μια μεγάλη ζωή
Γράφει η εκπαιδευτικός Βάσια Κούκη
Ίσως να αργήσατε κι εσείς να το καταλάβετε, όπως κι εγώ, πως τελικά, ελάχιστα πράγματα είμαστε ικανοί να ελέγξουμε σ' αυτή τη ζωή.
Κάποια από αυτά είναι αναπόφευκτο να μην συμβούν, άλλα τα προκαλούμε οι ίδιοι κι άλλα, αποτελούν πράξεις τρίτων, που έχουν άμεση επιρροή πάνω μας. Ποιος είναι αυτός που έλεγξε τη ζωή ή τη μοίρα του με απόλυτη ακρίβεια και επιτυχία, που ανέτρεψε τα κακώς κείμενα, γιατί τα προέβλεψε, που τα 'βαλε με θεούς και δαίμονες για να αλλάξει το γραφτό του; Από ελάχιστοι έως κανείς. Κάποιοι το λένε τύχη, άλλοι το λένε ζωή κι άλλοι το αποκαλούν πεπρωμένο. Όπως κι αν το πούμε, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: είμαστε απλοί θεατές των αποφάσεων που πήρε για εμάς, χωρίς εμάς, μια ανώτερη δύναμη κι εμείς πρέπει να ακολουθήσουμε τα μονοπάτια αυτού του χάρτη. Σε περίπτωση που λοξοδρομήσουμε, πάλι κάτι θα γίνει και θα μάς βάλει στο μονοπάτι που παρακάμψαμε. Κοινώς, δεν γλιτώνουμε με τίποτα. Είμαστε σαν κάτι ανθρωπάκια σε βιντεοπαιχνίδι, που πρέπει να τερματίσουν την μια πίστα για να προχωρήσουν στην επόμενη. Έτσι είναι και η ζωή, γεμάτη πίστες. Άλλες εύκολες κι άλλες ζόρικες. Άλλες πίστες μάς χαρίζουν δώρα και λάφυρα και σ' άλλες τα χάνουμε όλα. Ο καλός ο παίκτης όμως, ακόμα κι όταν χάνει τα πάντα, μπαίνει και ξαναπαίζει.
Πέραν όμως των γραμμένων και των κισμέτ, υπάρχουν και οι άλλοι άνθρωποι, που μια απόφασή τους, έχει τη δύναμη να φέρει τα πάνω κάτω στη ζωή μας. Από την στιγμή που η ελευθερία λόγου, έκφρασης και νόμιμης πράξης, είναι δικαιώματα συνταγματικώς κατοχυρωμένα, σε λίγα πράγματα μπορούμε να επέμβουμε.
Αυτό που μένει, λοιπόν, πάντα στο τέλος, είμαστε εμείς οι ίδιοι, ο εαυτός μας. Αυτό το ακατέργαστο κομμάτι πηλού, που όσο περισσότερο δουλευτεί, τόσο καλύτερο σχήμα παίρνει. Κι αφού δεν μπορούμε να ελέγξουμε τη ζωή και τα "δώρα" της, θα αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο την αντιμετωπίζουμε, ώστε να αποκτήσουμε μια νέα στάση και μία πιο φρέσκια οπτική γωνία των πραγμάτων. Δεν είναι απλό, δεν έρχεται μαγικά, δεν αγοράζεται από κάπου, δεν το βρίσκουμε τυχαία. Πρέπει να δουλέψουμε νύχτα μέρα, προκειμένου να μεταμορφωθούμε. Να γίνουμε ένας σύγχρονος Ιάσωνας, που ξεκινώντας από τον Παγασητικό με την Αργώ του, κίνησε για την Κολχίδα. Εσύ είσαι ο Ιάσωνας, Αργώ είναι η ζωή σου και η Κολχίδα σου είναι ο νέος σου εαυτός, ο υπομονετικός, ο θετικός, ο αισιόδοξος, ο ευγνώμων, ο στωικός. Εγώ, θα σου δώσω 10 κουπιά για το ταξίδι σου αυτό. Στιβαρά, ικανά να σκίζουν κύματα και τρικυμίες στο ταξίδι σου. Κι όταν φτάσεις στην Κολχίδα σου, η κούραση, το θαλασσόδερμα και ο κόπος, θα φαίνονται ασήμαντα μπροστά σ'αυτό που θα κερδίσεις. Μα μόνο πρόσεξε, το ταξίδι αυτό δεν έχει Αργοναύτες. Είναι μοναχικό. Δικό σου.
Και θα δεις, θα φτάσεις κι εσύ στο χρυσόμαλλο δέρας σου. Σήκωσε τώρα τα μανίκια σου, Ιάσωνα, μάζεψε τα κουπιά και ξεκίνα απόψε κιόλας:
1. Απέτυχες κάποτε. Παλιά, πέρσι, χθες, σήμερα το πρωί. Δεν έχει σημασία. Πέρασε τώρα. Σήκω, προσπάθησε ξανά, με περισσότερη πυγμή και εμπειρία αυτή τη φορά. Όλοι αξίζουμε μια δεύτερη ευκαιρία στην αγάπη, στη ζωή και στο όνειρο. Εσύ, όχι;
2. Προσαρμόσου στις καταστάσεις της ζωής όσο δύσκολες κι αν είναι. Ειδικά αυτές που δεν μπορείς με τίποτα να τις ελέγξεις, έλεγξε τον τρόπο με τον οποίο αντιδράς εσύ σε αυτές. Κι αν σε ρίξανε κάτω, βρες από κάπου να πιαστείς και γίνε ξανά αυτό που ήσουν κι ακόμα καλύτερος. Αγώνα και πείσμα θέλει η ζωή.
3. Μην σκέφτεσαι, μην ενδιαφέρεσαι, μην ασχολείσαι με το τι πιστεύει ο κόσμος για εσένα. Μην περιμένεις την έγκριση των άλλων. Αυτό είναι μορφή σκλαβιάς. Ανήκεις σε εσένα, στα πιστεύω και στις αρχές σου. Ο κοσμος μπορεί να είναι κακός ή επικριτικός, αλλά εσύ είσαι ελεύθερος και δυνατός.
4. Ο πιο δυνατός και βαθύς πόνος της ζωής σου, είτε είναι σωματικός είτε ψυχικός, είναι το δεύτερο σχολείο που πρέπει να βγάλεις για να πάρεις το απολυτήριο της ζωής. Θα δίνεις καθημερινές εξετάσεις που θα ελέγχουν τις δυνάμεις, τις αντοχές και τα όρια σου, μέχρι να αποδείξεις πως όλα αυτά είναι απέραντα και πολύ πιο μακρινά από ό,τι φανταζόσουν. Κι όταν αποφοιτήσεις, θα είσαι γεμάτος πληγές, αλλά με εμπειρίες και αξέχαστες στιγμές.
5. Να θυμάσαι πάντα πως καμιά φορά όταν όλα καταρρέουν, στην πραγματικότητα βρίσκουν την κανονική τους θέση. Αυτό σημαίνει ότι πίσω από αρκετές αναποδιές ή αποτυχίες, κρύβεται κάποιος λόγος, που μπορεί να μην μάθεις και ποτέ. Αυτό που θα μάθεις, όμως, ειναι πως μέσα από τραγικές και αγχωτικές καταστάσεις, ίσως μπορέσεις να αναγεννηθείς, να αναθεωρήσεις και να ανανεωθείς. Ετοιμάσου για το καινούριο με την πεποίθηση πως είναι πολύ καλύτερο από το προηγούμενο.
6. Σταμάτα να κάνεις κύκλους γύρω από ανθρώπους που δεν σού ομορφαίνουν τη ζωή και γύρω από αδιέξοδες καταστάσεις. Η ζωή δεν είναι κύκλος. Η ζωή είναι γραμμή, άλλοτε ευθεία, άλλοτε τεθλασμένη, άλλοτε ψάχνει το παράλληλό της ταίρι κι άλλοτε συγκρούεται κάθετα με άλλες γραμμές. Τερμάτισε ό,τι δεν έχει πια κανένα νόημα για σένα, ό,τι σε φθείρει ή σε κουράζει. Τελείωσε ό,τι σε έκανε να χάσεις τον δρόμο σου, προχώρα μπροστά με όχημά σου την καρδιά σου. Κι αν σε κάποιους έδωσες πολλά, χωρίς να το αξίζουν, ας τα κρατήσουν για να σε θυμούνται.
7. Στο τέλος όλα θα πάνε καλά. Μην το λες απλά. Πίστεψέ το, κάνε το βίωμά σου, αυτοσκοπό, ταγό της ζωής σου. Γιατί όλα θα πάνε καλά. Κι ας απαιτεί αυτό το τέλος θυσίες, δάκρυα, καημούς, απώλειες και ριζικές αλλαγές. Μην πιστέψεις ποτέ το αντίθετο. Γιατί; Γιατί στο τέλος όλα θα πάνε καλά.
8. Αν δεν αλλάξεις εσύ, μην περιμένεις από κανέναν και τίποτα να αλλάξει. Γίνε εσύ η αλλαγή, η καινοτομία, η ρηξικέλευθη ιδέα σε επίπεδο σκέψης, συμπεριφοράς και πράξεων. Γίνε παράδειγμα προς μίμηση κι αποφάσισε με σθένος και αποφασιστικότητα πότε χρειάζεται να κάνεις ένα βήμα εμπρός ή δυο πίσω.
9. Μην κοιτάς τι έχουν οι άλλοι και δεν το έχεις εσύ. Ναι, κάποιοι έχουν πολύ περισσότερα από εσένα, αλλά υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν ούτε τα μισά. Κοίτα τα αποκτήματά σου, νιώσε ευγνωμοσύνη γι' αυτά, δώσε τους την αξία που τους αρμόζει, τίμα τον κόπο που έκανες για να τα αποκτήσεις και φύλαξέ τα σαν τους πιο πολύτιμους θησαυρούς σου. Η αφθονία δεν κατοικεί στο πλήθος των αντικειμένων, αλλά στην καθαρότητα της ψυχής μας. Είτε λίγα, είτε πολλά, αυτά είναι και είναι δικά σου.
10. Βάλε μπροστά σε όλα μια θετική στάση, μια θετική ματιά. Βάλε στο λεξιλόγιό σου φράσεις, όπως "δεν πειράζει", "ας είναι", "μπορεί την επόμενη φορά", "όχι δεν το θέλω έτσι", "ευχαριστώ πολύ", "συγνώμη". Αναζήτησε σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινότητας σου το αισιόδοξο και το ελπιδοφόρο. Αγάπησε τις αδυναμίες σου, είσαι άνθρωπος. Αγκάλιασε τις ρυτίδες σου, μην κυνηγάς το τέλειο. Κι όταν ο ουρανός σου μαυρίζει, ξάπλωσε ανάσκελα και κοίτα τον. Μες την απεραντοσύνη του, θα δεις πόσο μικροί είμαστε εμείς και πόσο μεγαλειώδης η ζωή.
Αφού μαζέψες τα κουπιά σου και είσαι έτοιμος για το ταξίδι, γράψε στα πανιά σου φράση του James Dean, "Ονειρέψου σαν να είναι να ζήσεις για πάντα. Ζήσε σαν να είναι να πεθάνεις σήμερα".
Γαλήνεψε με το παρελθόν σου, ώστε να μην δηλητηριάσεις το παρόν σου και μην αφήνεις πλέον καμία ευκαιρία να πάει χαμένη. Γιατί, στο τέλος, αυτό που μετανιώνουμε δεν είναι μόνο για τα λάθη που κάναμε, μα και για τις ευκαιρίες που αφήσαμε να φύγουν. Και μην κλάψεις για τίποτα που τελείωσε. Χαμογέλα, που κάποτε συνέβη.
Καλό σου ταξίδι, σύγχρονε Ιάσωνα. Η Κολχίδα σου είναι μακριά, μα αξίζει τον κόπο. Για σένα, για την ζωή σου,για το μέλλον σου.
Βάσια Κούκη