Μια βραδιά τιμής στην εθνική αντίσταση των Γεραπετριτών

Βίντεο:  Θεόδωρος Μανουσάκης

 

Η Μορφωτική Στέγη Ιεράπετρας, η Ένωση Γεραπετριτών Αθήνας, και ο Πολιτιστικός σύλλογο του Κάτω Χωριού Ιεράπετρας, διοργάνωσαν μια βραδιά μνήμης σε Γεραπετρίτες αγωνιστές της Εθνικής αντίστασης.

 

Η τιμητική βραδιά έγινε την Παρασκευή 5 Αυγούστου 2016 στην πλατεία Αγίου Γεωργίου στην Ιεράπετρα και ώρα 9.30 μ. μ.

 

Τιμήθηκαν ο λογιστής του ΜΙΝΩΣ Ναπολέων Σουκατζίδης που εκτελέστηκε από τους Γερμανούς στην Καισαριανή την Πρωτομαγιά του 1944.

 

Ο δικηγόρος Γιώργος Μαρκόπουλος που υπηρέτησε την τοπική αυτοδιοίκηση και άφησε αξιόλογο συγγραφικό έργο για την Ιεράπετρα.

 

Ο γιατρός Αριστείδης Δερμιτζάκης από το Κάτω Χωριό, υπηρέτησε την ιατρική και τους συνανθρώπους του , αλλά και το αγροτικό συνεταιριστικό κίνημα.

 

Την παρουσίαση έκανε ο Φιλόλογος και πρώην Βουλευτής κ. Μανώλης Χατζηνάκης.

 

Ακόμη χαιρετισμό απεύθυναν η πρόεδρος της Μορφωτικής Στέγης Ιεράπετρας κ. Γεωργία Μενιτίδου – Μαρκοπούλου, η πρόεδρος της ένωσης Γεραπετριτών Αθήνας κ. Μιμίκα Μαρκοπούλου, ο Αντιδήμαρχος Ιεράπετρας κ. Μανώλης Φραγκούλης,

 

ο κ. Γιώργος Παραουλάκης  πρόεδρος του παραρτήματος αγωνιστών της εθνικής αντίστασης Ιεράπετρας, ο κ. Χριστόφορος Χαραλαμπάκης καθηγητής γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών ο κ. Αριστομένης Συγγελάκης μέλος του Εθνικού συμβουλίου για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών.

 

Στο τέλος ακολούθησε  η ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ ΜΝΗΜΗΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΠΕΙΡΑ[Γ]ΜΑ Πάνω στη ζωή και το θάνατο του ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΑ ΣΟΥΚΑΤΖΙΔΗ .

«Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΩΝ ΜΑΤΑΙΩΝ ΠΡΑΞΕΩΝ» του ΣΠΥΡΟΥ ΤΖΟΚΑ σε θεατρική διασκευή και σκηνοθεσία ΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΚΑΣΟΛΑ. Μουσική επιμέλεια ΑΛΕΞΗΣ ΒΑΚΗΣ ,σκηνογραφική/ενδυματολογικήή Επιμέλεια ΕΥΤΥΧΙΑ ΡΟΔΟΠΟΥΛΟΥ, Φωτισμοί ΟΜΑΔΑ ΠΕΙΡΑ[Γ]ΜΑ, φωτογράφιση ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΣΑΡΛΑΜΗ.

Έπαιξαν  οι ηθοποιοί, στο ρόλο του Ναπολέοντα Σουκατζίδη ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΡΟΥΝΗΣ , στο ρόλο της αρραβωνιαστικιάς του Χαράς Λιουδάκη Κυπραίου η ΕΙΡΗΝΗ ΜΕΛΑ. Τραγούδι η ΝΑΤΑΣΣΑ ΤΖΑΒΕΛΛΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ.

 

ΝΑΠΟΛΕΩΝ ΣΟΥΚΑΤΖΙΔΗΣ-ΛΟΓΙΣΤΗΣ

 

Ο Ναπολέων Σουκατζίδης γεννήθηκε στην Προύσα το 1909. Μετά την Μικρασιατική καταστροφή εγκαταστάθηκε μαζί με την οικογένειά του στην Κρήτη, στην περιοχή του Αρκαλοχωρίου Πεδιάδος του Νομού Ηρακλείου. Σπούδασε στην Ανώτατη Εμπορική Σχολή στο Ηράκλειο και έγινε λογιστής. Ήταν πολύγλωσσος, ήξερε Ρωσικά, Αγγλικά, Γερμανικά, Γαλλικά καθώς και Τούρκικα, επίσης είχε και συγγραφικό έργο. Εργάστηκε σαν λογιστής στο εργοστάσιο ΜΙΝΩΣ της Ιεράπετρας όπου γνώρισε και την αρραβωνιαστικιά του Χαρά Λιουδάκη. Ήταν στέλεχος του ΚΚΕ, και συνδικαλιστικό στέλεχος. Υπήρξε πρόεδρος των Εμποροϋπαλλήλων Ηρακλείου και εξαιτίας της συνδικαλιστικής δράσης του συνελήφθη από τη Δικτατορία Μεταξά και εξορίστηκε στον Αϊ Στράτη.

 

Από τον Αϊ Στράτη μεταφέρθηκε τον Απρίλη του 1937 στις φυλακές της Ακροναυπλίας, στην Κατοχή στις φυλακές των Τρικάλων και της Λάρισας και τελικά παραδόθηκε από το καθεστώς του Μεταξά μαζί με εκατοντάδες άλλους πολιτικούς κρατούμενους στους Γερμανούς κατακτητές ώσπου κατέληξε στο Στρατόπεδο συγκέντρωσης Χαϊδαρίου. Στο Χαϊδάρι επειδή γνώριζε γερμανικά εκτελούσε χρέη διερμηνέα.

 

Λόγω της ιδιότητας του διερμηνέα και ενώ το όνομά του ήταν μεταξύ των διακοσίων που επρόκειτο να εκτελεστούν στην Αθήνα σε αντίποινα για την επίθεση του ΕΛΑΣ κατά του διοικητή της 41ης Μεραρχίας Οχυρών υποστράτηγου Φράντς Κρέχ (Franz Krech) στους Μολάους, ο διοικητής του στρατοπέδου στο Χαϊδάρι Καρλ Φίσερ (Karl Fischer), όταν ο Σουκατζίδης διάβασε και το δικό του όνομα στην λίστα των μελλοθάνατων, του είπε να παραμείνει στη θέση του. Τότε ο Σουκατζίδης τον ρώτησε αν θα εκτελούσαν κάποιον άλλο αντί για τον ίδιο και όταν ο Φίσερ απάντησε ότι έχει εντολή να εκτελέσει 200 από τους κρατούμενους ο Σουκατζίδης δε δέχθηκε να εκτελεστεί κάποιος άλλος στη θέση του και ο ίδιος να γλυτώσει και εκτελέστηκε με τους υπόλοιπους 199 κρατούμενους του Χαϊδαρίου την Πρωτομαγιά του 1944. Την ίδια απάντηση έδωσε και ο στρατοπεδάρχης του Χαϊδαρίου, Αντώνης Βαρθολομαίος ο οποίος και εκτελέστηκε.

 

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ-ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ

 

Ο Γεώργιος Ι. Μαρκόπουλος (Ιεράπετρα, 8 Αυγούστου 1904 – 29 Ιουνίου 1992) ήταν Έλληνας δικηγόρος, ο οποίος υπηρέτησε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση ως νομάρχης επί 13 συνεχόμενα χρόνια. Εκτός από την κοινωνική του δράση, άφησε σημαντικό συγγραφικό έργο, με άξονα την ιστορία της Ιεράπετρας. Απέκτησε πτυχίο από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών του οποίου ήταν και διδάκτωρ. Η δικηγορία του ξεκίνησε από την ηλικία των 24 ετών. Στην ιδιαίτερη πατρίδα του μερίμνησε για την ίδρυση συλλόγων και μέλημά του ήταν η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Ήταν πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Ιεράπετρας (Προστασίας τοπικών δικαίων), που είχε συσταθεί το 1924 και πρώτος πρόεδρος του Συλλόγου Πρασίνου, που ιδρύθηκε το 1925 από νεολαίους της πόλης. Εκλεγόταν συνεχώς πρόεδρος του συλλόγου ως το 1936. Ανάμεσα στις δραστηριότητες του συλλόγου ήταν η δενδροφύτευση με αρμυρίκια από τη Ρόδο, η δημιουργία πάρκου στην πλατεία και το παρτέρι, στο χώρο όπου χτίστηκε το μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη. Τέλος, ο Γεώργιος Μαρκόπουλος χρημάτισε και μέλος του συμβουλίου του Ωδείου Ιεράπετρας (ο μουσικός σύλλογος ιδρύθηκε το 1929).

 

Το Νοέμβριο του 1934 με ομιλία του συμπαραστάθηκε στο συλλαλητήριο των αγροτών του Λασιθίου, διαμαρτυρόμενος για την εγκατάλειψή του από τις αρχές, τονίζοντας ότι και εκείνος ο νομός είχε τη θέση του στην ελληνική επικράτεια. Εξέδωσε την εφημερίδα «Νέος Αγών», για την οποία ο Μαρκόπουλος διώχθηκε από το τότε καθεστώς. Τελικά το τυπογραφείο κατασχέθηκε και το 1941 ο Μαρκόπουλος φυλακίστηκε. Δύο χρόνια αργότερα διέφυγε στη Μέση Ανατολή μαζί με συναγωνιστές του και ονομάστηκε υποπλοίαρχος δικαστικός έναν χρόνο πριν τελειώσει ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος.

 

    Κατά την περίοδο υπουργίας του Σοφοκλή Βενιζέλου στο υπουργείο Ναυτικών, ο Μαρκόπουλος έγινε σύμβουλός του. Το 1946 δικηγορεί στην Ιεράπετρα και την επόμενη χρονιά διορίστηκε Νομάρχης Λασιθίου. Ωστόσο απολύθηκε λίγο μετά επειδή δεν είχε συμμορφωθεί «με τις υποδείξεις εξωκυβερνητικών και παρακρατικών οργανώσεων». Οκτώ χρόνια αργότερα, το 1955, έγινε, με το θεσμό των υπηρεσιακών Νομαρχών, Νομάρχης Ευρυτανίας και εν συνεχεία Νομάρχης Πρεβέζης (26.2.1960-23.12.1963) και Νομάρχης Χανίων (ως το 1967). Η θητεία του στις νομαρχίες χαρακτηρίστηκε ως άριστη από το υπουργείο Εσωτερικών. Το 1967 αποχώρησε λόγω ηλικίας.

 

Το 1951 ταξίδεψε στις ΗΠΑ, ως απεσταλμένος από το υπουργείο Τύπου. Κατά την περίοδο της χούντας ο Γεώργιος Μαρκόπουλος έκανε αποχή από κάθε κυβερνητική δραστηριότητα, καθώς αντιτάχθηκε στο καθεστώς.

 

Στις βουλευτικές εκλογές του 1974 ήταν υποψήφιος βουλευτής Λασιθίου με την Ένωση Κέντρου- Νέες Δυνάμεις, αλλά δεν κατάφερε να εκλεγεί, συγκεντρώνοντας 2.967 σταυρούς προτίμησης.

 

Πατέρας του ήταν ο Ιωάννης Μαρκόπουλος και μητέρα του η Καλλιόπη, εγγονή του καπετάν Φραγκιού Τσαντηράκη. Ο αδερφός του, Δημήτριος Μαρκόπουλος υπηρέτησε με επιτυχία ως Δήμαρχος Ιεράπετρας, από το 1951 ως το 1961. Ο Γεώργιος Μαρκόπουλος παντρεύτηκε (1938) την Ειρήνη Αεράκη από τη Σητεία και απέκτησαν 4 παιδιά, ανάμεσα στα οποία και ο μουσικοσυνθέτης Γιάννης Μαρκόπουλος. Τα άλλα τρία παιδιά είναι η Δήμητρα, ο Μάνος (Διοικητής του Νοσοκομείου της Ιεράπετρας την περίοδο 2011-13) και ο Μάριος.

 

    Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ήταν συνταξιούχος δικηγόρος και συνέχιζε να γράφει. Πέθανε στις 29 Ιουνίου 1992 και κηδεύτηκε την Τρίτη 30 Ιουνίου 1992 στην Ιεράπετρα.

 

 

 

ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗΣ ΙΑΤΡΟΣ

 

Ο Αριστείδης Δερμιτζάκης γεννήθηκε το 1903 στο κάτω Χωριό Ιεράπετρας. Εκεί τελείωσε το δημοτικό και μετά πήγε στο γυμνάσιο της Νεάπολης. Το 1927 τελείωσε την Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών σε ηλικία 24 ετών. Ξεκίνησε εξειδίκευση σαν γιατρός στο Ανθελονοσιακό νοσοκομείο της Κέρκυρας. Κατέβηκε το 1929 και άνοιξε το δικό του ιατρείο στο Κάτω Χωριό. Εκεί δεχόταν σχεδόν καθημερινά παρενόχληση από «διάφορους» μέχρι που τελικά έκλεισε το ιατρείο. Με το Λαϊκό Μέτωπο κατεβαίνει στις βουλευτικές εκλογές του 1936 ως επικεφαλής του συνδυασμού. Το 1937 εξορίζεται για 4 μήνες στον Αη Στράτη. Το 1939 παντρεύεται και ταυτόχρονα θέλει να μεταβεί στο Παρίσι για περαιτέρω εξειδίκευση στην Παθολογία αλλά δεν πρόλαβε άρχισε ο Ελληνοϊταλικός πόλεμος.Στον πόλεμο υπηρέτησε στο νοσοκομείο στα Χανιά. Στη συνέχεια διώχτηκε από τους Γερμανούς δικάστηκε και καταδικάστηκε 5 φορές σε θάνατο. Φυλακίστηκε στη Γέλα στην απομόνωση στη Νεάπολη. Το 1943 μετά την αποφυλάκιση εξαναγκάστηκε να φύγει για να μην οδηγηθεί στη Γερμανία. Με υποβρύχιο διέφυγε στη Μέση Ανατολή και χωρίς ρούχα βγήκε στην Αλεξάνδρεια αφού τα είχε αφήσει στην ακτή για να κολυμπήσει. Κατατάχτηκε στον Ελληνικό στρατό και ζήτησε να δουλέψει στο νοσοκομείο της Αιγύπτου αλλά χωρίς δίπλωμα δούλεψε τελικά ως νοσοκόμος. Στην Αίγυπτο έγραψε ένα βιβλίο με τίτλο: «Χαίρετε νενικήκαμεν» με το ψευδώνυμο Δήμος Ατσαλής που εξεδόθη εκεί. Διαβάζουμε μερικά αποσπάσματα απ’ αυτό το βιβλίο. Γύρισε από την Αίγυπτο το 1946 αλλά οι διώξεις δεν έχουν τελειωμό. Έφερε το βιβλίο αλλά επειδή θεωρήθηκε ανατρεπτικό πέρασε από δίκη και κατασχέθηκε. Καταδικάστηκε ξανά για ένα βιβλίο που έγραψε με τίτλο : «ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΟ ΤΟΥ ΛΑΟΥ». Σαν μέλος της ΕΔΑ το 1956 διώχτηκε εκ νέου για τις ιδέες του. Αρνήθηκε να παραλάβει χαρακτηρισμό για την προσφορά του στον ελληνικό στρατό της Αιγύπτου λέγοντας ότι δεν τον αναγνώρισαν γιατρό στην Αίγυπτο. Η άρνηση αυτή τον οδήγησε ξανά σε δίκη με αιτιολογία άρνησης παραλαβής δημόσιου εγγράφου. Αγωνίστηκε για το συνεταιριστικό κίνημα και ήταν πρωτοπόρος για την αναβάθμιση της τεχνολογίας στη γεωργία και διάφορες εφευρέσεις σε πολλούς τομείς (αυτόματο πότισμα κ.λ.π.)

 

ΕΦΕΥΡΕΣΕΙΣ ΑΝΑ ΤΟΜΕΑ

 

—ΑΡΔΕΥΣΕΙΣ

 

—Πρώτη προσπάθεια άρδευσης με πότισμα στη ρίζα του φυτού.

 

—Η στάγδην άρδευση.

 

—ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΑ

 

—Τόλμησε και κατσκεύασε το 1956-57 τα πρώτα θερμοκήπια και φυτώρια χαμηλού

 

ύψους στη Βασιλική χρησιμοποιώντας τζαμόπορτες.

 

—ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ

 

—α) Σόλα από ελαστικό με συριγγώδη διάκενα(1938)

 

—Β) Φαγωμένο τακούνι

 

—ΓΛΑΣΤΡΕΣ (1938)

 

—Επινόησε τη λεγόμενη «γλαστροκολώνα» ή «παγόδα»

 

—ΒΙΟΜΑΖΑ ΑΣΒΕΣΤΟΠΟΙΙΑ

 

—Ασβεστοκάμινο συνεχούς καύσεως και σύστημα συνεχούς καύσης βιομάζας.

 

—ΑΠΟΒΑΤΙΚΟ ΣΚΑΦΟΣ(1944)

 

«Τίποτα δεν μπορεί να κάνει κανένας μόνος του αν δεν συνεταιριστεί»

 

Το 1969 έγινε ο πρώτος πρόεδρος του ΤΟΕΒ Παχειάς Άμμου – Καββουσίου.

 

Πέθανε το 1993 σε ηλικία 90 χρονών και κηδεύτηκε στο Κάτω Χωριό.

ΜΑΝΟΥΣΑΚΗΣ ΘΟΔΩΡΗΣ