
Μια συγκινητική συζήτηση στους «Διαλόγους στον 21ο Αιώνα» με τον πρώην δήμαρχο και πρώην ευρωβουλευτή Μανώλη Μαστοράκη — για τα έργα, τα λάθη, τις χαμένες ευκαιρίες και την πίστη πως η πόλη προχωρά μόνο με αγάπη, σχέδιο και ενότητα.
Μια συνέντευξη–κατάθεση ζωής παραχώρησε στην εκπομπή «Ανοιχτοί Ορίζοντες» με τον Μ. Κουφάκη ο πρώην δήμαρχος και ευρωβουλευτής Μανώλης Μαστοράκης, ένας από τους ανθρώπους που σφράγισαν τη νεότερη ιστορία της Ιεράπετρας. Με ειλικρίνεια και συγκίνηση, ο ίδιος ξετύλιξε το νήμα μιας πορείας που ξεκίνησε από την τεχνική επιστήμη και κατέληξε σε έναν πολυετή αγώνα για την πρόοδο και το μέλλον του τόπου.
Από την τεχνική στο λειτούργημα της αυτοδιοίκησης
Γέννημα θρέμμα της Ιεράπετρας, ο Μανώλης Μαστοράκης σπούδασε στο Βαρβάκειο και στο Πολυτεχνείο, όπου διακρίθηκε για τις επιδόσεις του. Η επαγγελματική του διαδρομή περιλαμβάνει έργα σε όλη την Ελλάδα και στο εξωτερικό, ενώ η εμπειρία αυτή τον προετοίμασε, όπως είπε, για τη «μεγάλη εργοταξιακή πρόκληση» της Ιεράπετρας.
Επιστρέφοντας στην πόλη του, άνοιξε τεχνικό γραφείο και σταδιακά μπήκε στα κοινά, αρχικά ως γραμματέας και στη συνέχεια ως πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου. Από εκεί ξεκίνησε μια αυτοδιοικητική πορεία που τον ανέδειξε σε δήμαρχο για τρεις συνολικά θητείες (1991–1998, 2007–2010).
Ένας δήμος που έπρεπε να «στηθεί από την αρχή»
«Παραλάβαμε έναν δήμο εγκαταλελειμμένο, χωρίς οργάνωση και υποδομές· έπρεπε να τον ξαναστήσουμε από την αρχή», ανέφερε ο πρώην δήμαρχος, περιγράφοντας το ξεκίνημα της πρώτης του θητείας. Από τα πρώτα μεγάλα έργα που δρομολόγησε ήταν η επέκταση του σχεδίου πόλης, που καθόρισε τη σύγχρονη φυσιογνωμία της Ιεράπετρας.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στα έργα ύδρευσης και αποχέτευσης, φέρνοντας από την ΕΥΔΑΠ διυλιστήρια νερού με χαμηλό κόστος και εξασφαλίζοντας νέες γεωτρήσεις που έδωσαν λύση στη λειψυδρία. «Ο σχεδιασμός μας ήταν πρωτοποριακός για τα δεδομένα της εποχής», είπε χαρακτηριστικά.
Οραματικά έργα που άλλαξαν την εικόνα της πόλης
Από τα εμβληματικά έργα που φέρουν τη σφραγίδα του, ξεχωρίζουν η ανάπλαση της κεντρικής πλατείας, ο πρώτος πεζόδρομος της πόλης και η παραλιακή διαμόρφωση στη Ναυμαχία. «Είχα μεγάλο πολιτικό κόστος, φίλοι μου εναντιώθηκαν, αλλά σήμερα όλοι παραδέχονται ότι ήταν σωστές επιλογές», δήλωσε.
Για την πλατεία εξασφάλισε χρηματοδότηση 100 εκατομμυρίων δραχμών μέσω προσωπικών επαφών με τον τότε υπουργό Λαλιώτη, ενώ για την παραλιακή ανάπλαση το έργο της Ναυμαχίας τόνισε πως το έργο είχε διπλό χαρακτήρα — αισθητικό και αντιπλημμυρικό. «Η περιοχή στην Κάτω Μερά δεν πλημμύρισε ξανά από τότε», υπενθύμισε.
Στα έργα της πρώτης περιόδου συγκαταλέγονται το σχολικό συγκρότημα 1ου και 2ου Λυκείου, το κλειστό γυμναστήριο Ιεράπετρας – έργο που διεκδίκησε επιτυχώς για την Ιεράπετρα αντί του Αγίου Νικολάου –, καθώς και η βελτίωση των ΧΑΔΑ με αγορά νέας έκτασης στην θέση Πλατιά Όψη.
Επιπλέον, εξασφάλισε στον Δήμο την περιουσία της ΑΓΡΕΞ , που προορίζεται για το μελλοντικό εκθεσιακό κέντρο προς εξυπηρέτηση των παραγωγών της Ιεράπετρας . «Η πόλη έχει ανάγκη από τέτοιους χώρους εξωστρέφειας», σημείωσε.
Χαμένες ευκαιρίες και μαθήματα
Με αυτοκριτική διάθεση, ο Μανώλης Μαστοράκης δεν απέφυγε να αναφερθεί και στα έργα που δεν ευδοκίμησαν. Μεταξύ αυτών, το εργοστάσιο ανακύκλωσης πλαστικών, που, όπως είπε, ήταν «καλή ιδέα αλλά κακή υλοποίηση». Παράλληλα, στάθηκε στις δύο μεγάλες χαμένες ευκαιρίες στο κεντρικό νοσοκομείο Λασιθίου και το αεροδρόμιο ΞΕΝΙΟΣ ΖΕΥΣ .
«Δύο φορές χάσαμε την ευκαιρία για κεντρικό νοσοκομείο στην Παχειά Άμμο — μία με τον Γεννηματά και μία με τον Λιαρόπουλο», εξήγησε, αποδίδοντας την αποτυχία σε μικροτοπικές αντιδράσεις και πολιτικά παιχνίδια. Για το αεροδρόμιο, θυμήθηκε την κοινή προσπάθεια με τον Νίκο Χουρδάκη: «Είχαμε έτοιμη μελέτη και εταιρεία. Μας σταμάτησε η γραφειοκρατία και τα συμφέροντα».
Από την Ιεράπετρα στις Βρυξέλλες
Το 1999 εκλέχθηκε ευρωβουλευτής, ύστερα από πρόταση του τότε πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη. Στην Ευρωβουλή υπηρέτησε ως μέλος της Επιτροπής Περιφερειακής Πολιτικής, Τουρισμού και Μεταφορών και εργάστηκε για την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. και τη συνέχιση των πολιτικών συνοχής. «Παρά τη γραφειοκρατία, η Ευρώπη είναι το σπίτι μας. Δεν υπάρχει άλλη ρεαλιστική πρόταση», υπογράμμισε.
Η Ιεράπετρα σήμερα και αύριο
Ανατρέχοντας στη σημερινή πραγματικότητα, ο πρώην δήμαρχος αναγνώρισε ότι πολλά από τα έργα των τελευταίων χρόνων αποτελούν συνέχεια των σχεδίων της εποχής του. «Η πόλη χρειάζεται συνέπεια, όχι ανταγωνισμό ανάμεσα σε δημάρχους. Η πρόοδος έρχεται όταν υπάρχει συνέχεια και συνεννόηση».
Ειδική αναφορά έκανε στην ανάγκη ενιαίου παραλιακού μετώπου και στην έλλειψη αστικής συγκοινωνίας, επισημαίνοντας πως «μια πόλη χωρίς βιώσιμη μετακίνηση δεν μπορεί να λειτουργήσει». Το μεγαλύτερο όμως ζήτημα, όπως είπε, είναι το νερό: «Η επάρκεια νερού είναι όρος επιβίωσης για την Ιεράπετρα και το μέλλον της γεωργίας».
Πίστη στη μηχανοργάνωση και στην ατομική ευθύνη
Ο Μανώλης Μαστοράκης εξέφρασε τον θαυμασμό του για τη σημερινή πρόοδο του κράτους στην ψηφιακή εποχή, εξάροντας το gov.gr. «Η τεχνολογία φέρνει διαφάνεια και αποτελεσματικότητα. Αν υπήρχε μηχανοργάνωση, δεν θα βλέπαμε φαινόμενα σαν του ΟΠΕΚΕΠΕ», είπε χαρακτηριστικά.
Δεν παρέλειψε να τονίσει και τη σημασία της ατομικής ευθύνης των πολιτών: «Πριν απαιτήσουμε από τον Δήμο, ας δούμε αν εμείς τηρούμε τις υποχρεώσεις μας. Δεν γίνεται να χρωστάς και να ζητάς τα πάντα».
Ένας κύκλος που έκλεισε με σεβασμό και αυτογνωσία
Ολοκληρώνοντας τη συνέντευξη, ο πρώην δήμαρχος σημείωσε πως, μετά τη δεύτερη θητεία του, αποσύρθηκε οριστικά από την πολιτική. «Αποστολή εξετελέσθη», είπε με έμφαση. Παρά τις δυσκολίες και την κριτική που δέχτηκε, όπως τόνισε.
Με λόγια γεμάτα αγάπη για την πόλη του, έκλεισε με ένα μήνυμα ενότητας και ευθύνης:
«Η Ιεράπετρα έχει προοπτικές. Χρειάζεται συνέχεια, σχέδιο και ενότητα. Αν δεν μας αρέσει η πόλη μας, να τη φτιάξουμε. Δεν έχουμε άλλη πατρίδα — αυτή είναι η πόλη μας, η Κρήτη μας, η Ελλάδα μας, η Ευρώπη μας».
Ακούστε παρακάτω την συνέντευξη που παραχώρησε ο πρώην Δήμαρχος Ιεράπετρας στον Μ.Κουφάκη