«Κραυγή» αγωνίας ελαιοπαραγωγών – Μετά τον δάκο και ο μύκητας του γλοιοσπορίου «χτυπάει» τις ελιές

«Συναγερμό» στην Κρήτη προκάλεσαν οι χθεσινές αποκαλύψεις της εφημερίδας «Νέα Κρήτη» για την τεράστια καταστροφή της φετινής ελαιοπαραγωγής, με τον αντιπεριφερειάρχη Ηρακλείου και αρμόδιο για θέματα πρωτογενούς τομέα να συγκαλεί έκτακτη σύσκεψη των αντιπεριφερειαρχών και των τεσσάρων νομών της Κρήτης, για να συζητήσουν τα προβλήματα της παραγωγής, αλλά και να θέσουν τις βάσεις για τη διεκδίκηση ενός διαφορετικού προγράμματος δακοκτονίας.

 

Όπως αποκάλυψε η εφημερίδα «Νέα Κρήτη», το ελαιόλαδο από τη μια άκρη του νησιού ως την άλλη έχει καταντήσει βιομηχανικό, ενώ ελάχιστες είναι οι παραγόμενες ποσότητες σε εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, με τις γραμμές, μάλιστα, να μην πέφτουν κάτω από τις 6 με 7.

 

Στο Ρέθυμνο, το πρόβλημα τέθηκε επί τάπητος στη γενική συνέλευση του ΣΕΔΗΚ, ενώ και στον νομό Χανίων έχουν ξεκινήσει πυρετώδεις μεθοδεύσεις για τη διεκδίκηση αποζημιώσεων από το κράτος.

 

Τουλάχιστον άστοχο, φυσικά - όπως προκύπτει μέσα από τα δημοσιεύματα της εφημερίδας - είναι να βγαίνουν θεσμικοί παράγοντες της Κρήτης και να αναφέρονται μόνο στον δάκο, αφού ο δάκος από μόνος του δε θα μπορούσε να προκαλέσει τόσο μεγάλη καταστροφή.

 

Οι ίδιοι οι αγρότες αλλά και οι συνεταιριστές της Κρήτης κάνουν τη βάσιμη εκτίμηση ότι ο δάκος άρχισε την καταστροφή, αλλά ακολούθησαν και άλλες ασθένειες, με τον μύκητα του γλοιοσπορίου να έχει ακολουθήσει και να έχει εισχωρήσει από την τρύπα που είχε προκαλέσει ο δάκος πάνω στον ελαιόκαρπο.

 

Αυτό μας είπε, για παράδειγμα, ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Γραμβούσας στα Χανιά Βασίλης Κουτσαυτάκης, ο οποίος χθες, λόγω των όσων ανέφερε στη «Νέα Κρήτη», εκλήθη από τον Δήμο Κισσάμου να παραστεί σε έκτακτη σύσκεψη στο Δημαρχείο, μεθαύριο Παρασκευή.

 

Έτσι, σε καθημερινή βάση, από τη μια άκρη της Κρήτης ως την άλλη παράγεται λάδι 2 και 2,5 οξέων, με περιπτώσεις στον νομό Ρεθύμνου να έχουν βγει ψιλόλαδα με 5 οξέα και χοντρόλαδα με 10 οξέα, δηλαδή εντελώς ακατάλληλα για ανθρώπινη χρήση. Και αυτό το θλιβερό φαινόμενο αποκάλυψε στη «Νέα Κρήτη» χθες ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Ρεθύμνου Γιώργος Κατσανέβας, που ζητάει να δρομολογηθούν οι διαδικασίες για ουσιαστικές και γενναίες αποζημιώσεις στους ελαιοπαραγωγούς.

 

Έκτακτη σύσκεψη όμως έγινε και στα γραφεία της Περιφέρειας Κρήτης, ενώ στη διάρκεια της χθεσινής μέρας ανακοινώθηκε και το αποτέλεσμα συνάντησης που είχε τις προηγούμενες μέρες ο αντιπεριφερειάρχης Ηρακλείου, Νίκος Συριγωνάκης, με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Μάκη Βορίδη, για τη δακοκτονία.

 

Ο κ. Συριγωνάκης αναφέρθηκε στις καταστροφές που έχουν γίνει, εξήγησε πως υπάρχει σοβαρή ποσοτική αλλά και ποιοτική υποβάθμιση της παραγωγής και ζήτησε να υπάρξουν αποζημιώσεις. Παράλληλα, επισήμανε την αναγκαιότητα να μεταφερθούν πόροι και αρμοδιότητες στην Περιφέρεια για την καλύτερη εφαρμογή της δακοκτονίας.

 

Να σημειωθεί πως ήδη έχει κλειστεί ραντεβού και το επόμενο διάστημα θα πραγματοποιηθεί νέα συνάντηση στο γραφείο του υπουργού στην Αθήνα, στην οποία θα μετέχουν οι τέσσερις χωρικοί αντιπεριφερειάρχες της Κρήτης και ο θεματικός αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενούς Τομέα, για να τεθεί συνολικά το πρόβλημα και να παρουσιαστούν όλα τα δεδομένα και οι λύσεις που απαιτούνται.

 

Θέματα αποζημιώσεων των ελαιοπαραγωγών έφερε στη Βουλή με ερώτησή του ο βουλευτής Ηρακλείου του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Βαρδάκης.

 

Στο μεταξύ, όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα υψηλά αποθέματα και οι αναμενόμενες καλές συγκομιδές δημιούργησαν μια ανισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης στην αγορά ελαιολάδου, με αποτέλεσμα τη μείωση των τιμών. Λόγω αυτής της ιδιαιτέρως δύσκολης κατάστασης στην αγορά, η Κομισιόν ενέκρινε την περασμένη Δευτέρα το μέτρο ενίσχυσης ιδιωτικής αποθεματοποίησης παρθένων ελαιολάδων.

 

Τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρουν ότι οι τιμές τους τελευταίους μήνες στην ισπανική, ελληνική και πορτογαλική αγορά ήταν ιδιαίτερα χαμηλές και δικαιολογούν το “άνοιγμα” του μέτρου.

 

Για παράδειγμα, η τιμή του ισπανικού έξτρα παρθένου ελαιολάδου στα μέσα Οκτωβρίου ήταν 33% χαμηλότερη από τον πενταετή μέσο όρο. Ομοίως, η τιμή του ελληνικού παρθένου ελαιολάδου ήταν 13,5% χαμηλότερη από τον μέσο όρο πενταετίας.

 

Τα αποθέματα ελαιολάδου, σε επίπεδο Ε.Ε., εκτιμώνται σε 859.000 τόνους για το 2018/2019 (88% από αυτά είναι στην Ισπανία) και, σε συνδυασμό με μεγάλη παραγωγή που αναμένεται για το 2019/2020, απειλούν να κρατήσουν υπό “πίεση” την αγορά ελαιολάδου στην Ε.Ε.

 

«Το καθεστώς ιδιωτικής αποθεματοποίησης θα βοηθήσει στην άμβλυνση της πίεσης και θα συμβάλει στην εξισορρόπηση της αγοράς», υποστηρίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

 

Ο κ. Φιλ Χόγκαν, αρμόδιος επίτροπος Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης, δήλωσε σχετικά: «Τους τελευταίους μήνες, η αγορά ελαιολάδου διέρχεται σοβαρή ανισορροπία. Η ενίσχυση για ιδιωτική αποθεματοποίηση που εγκρίθηκε σήμερα θα συμβάλει στη σταθεροποίηση της αγοράς και στην πρόληψη περαιτέρω ζημιών στον τομέα».

 

Το σύστημα θα λειτουργήσει μέσω διαγωνισμού για μέγιστο διάστημα 4 περιόδων, για να επιτρέψει την ευελιξία και τη διαχείριση της αγοράς. Η ενίσχυση χορηγείται στα έλαια χύδην των διαφόρων τύπων παρθένων ελαιολάδων: εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο και παρθένο ελαιόλαδο.

 

Για να έχει αποτέλεσμα η ιδιωτική αποθεματοποίηση, οι ποσότητες που επωφελούνται από την ενίσχυση παραμένουν σε αποθεματοποίηση για τουλάχιστον 180 ημέρες. Επιπλέον, η ελάχιστη ποσότητα ανά προσφορά είναι 50 τόνοι.

 

Οι προσφορές μπορούν να υποβληθούν μόνο στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. που παράγουν ελαιόλαδο, δηλαδή Ελλάδα, Ισπανία, Γαλλία, Κροατία, Ιταλία, Κύπρο, Μάλτα, Πορτογαλία και Σλοβενία.

 

Ο πρώτος διαγωνισμός θα ξεκινήσει στα τέλη Νοεμβρίου (από τις 21 Νοεμβρίου έως τις 26 Νοεμβρίου 2019).

 

Αλλά και στο Ρέθυμνο χθες, το θέμα τέθηκε επί τάπητος στη διάρκεια της εκλογοαπολογιστικής συνέλευσης του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης, με τον δήμαρχο Ρεθύμνου Γιώργο Μαρινάκη να επανεκλέγεται στην προεδρία του φορέα.

 

«Εκ του αποτελέσματος κρινόμαστε όλοι. Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η Κρήτη είναι περισσότερο πλέον Αφρική απ' ό,τι Ευρώπη. Εννοώ κλιματολογικά», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Γιώργος Μαρινάκης και συνέχισε λέγοντας: «Η Πελοπόννησος δεν έχει ζημιά. Ο λόγος είναι ότι εκεί ο καρπός δένει 20 μέρες αργότερα απ’ ό,τι ο δικός μας. Όταν λοιπόν εφαρμόζουμε τις ίδιες ημερομηνίες και την ίδια πολιτική που εφαρμόζουμε και στην Κρήτη, η αστοχία είναι δεδομένη»...

 

Από την πλευρά του, ο γεωπόνος και επιστημονικός συνεργάτης του ΣΕΔΗΚ Νίκος Μιχελάκης μίλησε για δύο βασικές αιτίες που προκάλεσαν την παταγώδη αποτυχία της δακοκτονίας: «Η υποχρηματοδότηση και η γραφειοκρατία. Αυτά τα δύο έχουν γεννήσει πάρα πολλά άλλα μικρότερα και άλλα σοβαρότερα αίτια και επιπτώσεις. Για την υποχρηματοδότηση να πούμε ότι από τα 35 εκατομμύρια ευρώ που κόστιζε η δακοκτονία πριν από περίπου 8-10 χρόνια, πριν αρχίσουν τα μνημόνια, σήμερα έχει κατέβει στα μισά. Γύρω στα 17 εκατομμύρια ευρώ. Άρα έχουν περικοπεί σημαντικές δαπάνες από την εποπτεία των εργασιών και γενικότερα από τις αμοιβές των εργατών και των εργολάβων, και όλα αυτά δημιουργούν ατέλειες.

 

Από την άλλη μεριά, έχουμε και τη γραφειοκρατία, που επιμένει να κάνει διαγωνισμούς που να μην τελειώνουν ποτέ σύντομα και στην ώρα τους. Και για παράδειγμα τον Αύγουστο δόθηκαν φάρμακα στις υπηρεσίες, ενώ η δακοκτονία πρέπει να αρχίζει από τον Μάιο»...

 

Ο Νίκος Μιχελάκης μίλησε και για τις «χίλιες-μύριες υποψίες για το αν τα φάρμακα έχουν τη δραστικότητα που πρέπει, ενώ υπάρχει και το θέμα της ανθεκτικότητας που έχει αναπτύξει ο δάκος»...

 

 

neakriti.gr