Ιεράπετρα: Πολιτιστικές διαδρομές στα υπεραιωνόβια ελαιόδεντρα

Η συμμετοχή ήταν μεγάλη, ενώ παραβρέθηκε και σύσσωμο το νυκτερινό ΕΠΑΛ Ιεράπετρας, κάποιοι μαθητές του οποίου δήλωσαν ότι διαθέτουν τέτοιου είδους ελαιόδεντρα και θα ήθελαν να συμμετάσχουν στο δίκτυο. Παραβρέθηκαν οι Περιφερειακοί Σύμβουλοι κ.κ. Νίκος Δασκαλάκης και Γιάννης Γουλιδάκης οι οποίοι δήλωσαν την πλήρη συμπαράσταση και στήριξη της Περιφέρειας στο εν λόγω πρόγραμμα. Πρότειναν να πραγματοποιηθεί μια σύσκεψη στην Περιφέρεια με αρμόδιους παράγοντες ώστε να ενημερωθούν καλύτερα τα όργανα της Περιφέρειας για το εν λόγω πρόγραμμα. Ο κ. Νίκος Δασκαλάκης ως Διευθυντής της Ένωσης Γεωργικών Συνεταιρισμών Ιεράπετρας, έθεσε στη διάθεση του ΕΠΤΑΣΤΙΚΤΟΥ το υπερσύγχρονο εργαστήριο της Ένωσης για δωρεάν αναλύσεις όπου χρειαστούν. Επίσης να δοθεί δωρεάν, στο ελαιόλαδο που θα παραχθεί από αρχαίες ελιές, το σήμα Κρητικής Ποιότητας της Περιφέρειας. Παραβρέθηκε επίσης η Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Ιεράπετρας, κ. Ελένη Βλάσση.

 

Από τον ΕΠΤΑΣΤΙΚΤΟ παρουσίασαν την ιδέα και τις προτάσεις για τη λειτουργία του δικτύου ο κ. Παύλος Δασκαλάκης, Γραμματέας του συνεταιρισμού, ενώ το αντίστοιχο πρόγραμμα που υλοποιείται στην Ισπανία και την συλλεκτική συσκευασία του 0,5λίτρου που θα παραχθεί από τον συνεταιρισμό και θα περιέχει έξτρα παρθένο ελαιόλαδο από υπεραιωνόβιες ελιές, παρουσίασε ο Αντιπρόεδρος του συνεταιρισμού κ. Γιώργος Τομαδάκης.

 

 

 

Υπεραιωνόβια ελαιόδεντρα

 

Σε όλη την Κρήτη διασώζονται μέχρι σήμερα πολλά αρχαία ελαιόδεντρα μερικά δε από αυτά διατηρούνται από τους μινωικούς χρόνους. Αρχαιότερη όλων, εκτιμάται ότι είναι η ελιά του Καβουσίου στον νομό Λασιθίου, όπου και δραστηριοποιείται ο συνεταιρισμός μας. Χρονολογείται από τον 15ο αιώνα π.Χ., έχει περίμετρο βάσης 22,10μ., διάμετρο βάσης 7,10μ. και η ηλικία της ξεπερνά τα 3.500 έτη.

 

Στον νομό Λασιθίου υπάρχουν διάσπαρτα εκατοντάδες υπεραιωνόβια ελαιόδεντρα, τα οποία πολλές φορές δημιουργούν συστάδες ξεχωριστών ελαιώνων. Πολλά ανάγονται στους μινωικούς χρόνους, άλλα φυτεύτηκαν (ή μπολιάστηκαν σε κορμό αγριελιάς) την εποχή των Ρωμαίων και άλλα με την έλευση των Ενετών τον 13ο αιώνα μ.Χ.

 

Δυστυχώς  (πέραν της αγάπης των ιδιοκτητών) δεν τα διαχειριζόμαστε βιώσιμα, με αποτέλεσμα πολλά εξ αυτών, να ξεριζώνονται για την διάνοιξη δρόμων ή λόγω αλλαγής καλλιέργειας  ή απλώς να κόβονται (εξαιτίας της οικονομικής κρίσης) και να γίνονται καυσόξυλα.

 

 

 

Τι έχουμε κάνει ο ΕΠΤΑΣΤΙΚΤΟΣ μέχρι σήμερα

 

Έχει καταγράψει πάνω από 100 ελαιόδεντρα στο Δήμο Ιεράπετρας.  Η καταγραφή περιλαμβάνει, επικοινωνία με τον ιδιοκτήτη- διαχειριστή της ελιάς, μετάβαση στην ελιά, μέτρησή της, φωτογράφισή της, λήψη συντεταγμένων και ιστορικού ελιάς, καθώς και άλλα στοιχεία, αν ποτίζεται, αν λιπαίνεται, την μορφολογία της κλπ. Η μέση ηλικία των μέχρι σήμερα καταγεγραμμένων ελαιοδέντρων, είναι τα 1800 έτη. Η μικρότερη είναι 700 ετών και η μεγαλύτερη υπερβαίνει τα 3000 έτη. Δημιουργείται  ηλεκτρονικό αρχείο σε χάρτη της Google maps.

 

 

 

Τι σκοπεύει να κάνει ο ΕΠΤΑΣΤΙΚΤΟΣ

 

Να δημιουργήσει ένα Πολιτιστικό Δίκτυο των Δρόμων της Ελιάς.

 

Σε συνεργασία με την Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών, τα Δημοτικά Διαμερίσματα, τους φορείς των ξενοδόχων και της εστίασης, τους πολιτιστικούς συλλόγους, τους ιδιοκτήτες υπεραιωνόβιων ελαιοδέντρων, να δημιουργηθεί ένα Πολιτιστικό Δίκτυο για τα υπεραιωνόβια ελαιόδεντρα. Υπογράφεται πρωτόκολλο συνεργασίας με δεσμεύσεις ΜΟΝΟ ηθικές και όχι νομικές. Με την αρωγή της Περιφέρειας Κρήτης και των Δήμων του Λασιθίου θα επιδιωχθεί η επίτευξη των παρακάτω στόχων.

 

 

 

Βραχυπρόθεσμοι στόχοι

 

1.Τυποποίηση ελαιολάδου. Ήδη σε ειδική εκδήλωση, παρουσιάσθηκε η συλλεκτική συσκευασία. Θα τυποποιηθεί μικρός αριθμός φιαλών του 0,5 λίτρου οι οποίες θα διατεθούν με σειρά προτεραιότητας. (Δηλώστε το ενδιαφέρον σας στα τηλέφωνα της ΕΠΤΑΣΤΙΚΤΟΥ).

 

Κάθε συσκευασία του 0,5 λίτρου: Φέρει αρίθμηση, έχει την φωτογραφία συγκεκριμένου ελαιοδέντρου, αναφέροντας διαστάσεις, τοποθεσία και όνομα παραγωγού ή διαχειριστή.  Περιέχει ένθετο κείμενο (σε 8 γλώσσες) που περιγράφει το σχεδιασμό του προγράμματος υπεραιωνόβιων ελαιοδέντρων.

 

Οι συσκευασίες:  Είναι αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας. Έχουν  προσωπικό χαρακτήρα.  Δίνουν δίκαιη τιμή στον παραγωγό και πρόσθετο εισόδημα. Ενισχύουν το πρόγραμμα καταγραφής.  Διαφημίζουν τον τόπο μας και τα προϊόντα του. Προστατεύουν το ελαιόδεντρο. Προϋποθέτει την συνυπογραφή Πρωτόκολλου Ηθικής Συνεργασίας μεταξύ του συνεταιρισμού μας και των παραγωγών.

 

Προώθηση συσκευασίας. Μόνο με προ-παραγγελίες μέχρι 15/01/17 και μέχρις εξαντλήσεως του αριθμού των φιαλών. Προκαταβολή 8€ ανά συσκευασία. Παράδοση μέχρι 31/03/17. Τιμή χοντρικής: 17,50€ με το ΦΠΑ

 

2.Δημιουργία πολιτιστικών δικτύων ανά δημοτικό διαμέρισμα,  που να συνδέουν τον Υπεραιωνόβιο Ελαιώνα με τους γειτονικούς οικισμούς, τους κοντινούς αρχαιολογικούς χώρους, τα ξωκλήσια της περιοχής, τις περιοχές με ιδιαίτερο φυσικό κάλλος. Στόχος η ανάδειξη των  τοπικών ιδιαιτεροτήτων και πλεονεκτημάτων και η ανάπτυξη βιώσιμου οικοτουρισμού με στόχο την αειφορική διαχείριση της υπαίθρου και κατ’ επέκταση των υπεραιωνόβιων ελαιόδεντρων. Δημιουργία ηλεκτρονικής βάσης πληροφοριών για το κάθε τοπικό δίκτυο.

 

3.Ανάπτυξη προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με επισκέψεις των μαθητών και εκπαιδευτικών στις διαδρομές του δικτύου, με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίησή τους. Διεξαγωγή σεμιναρίων για εκπαιδευτικούς και ενήλικες σε όλα τα επίπεδα. Διαγωνισμοί σε σχολεία και διαγωνισμοί ανοικτοί σε πολίτες με διαφορετική θεματολογία κάθε χρονιά. Όπως διαγωνισμός φωτογραφίας με θέμα τα αρχαία ελαιόδεντρα, συγγραφής ιστορίας η παραμυθιού, γλυπτικής κλπ

 

4.Γιορτές και χοροί, ποιητικές και μουσικές διαδρομές, γευσιγνωσία στα προϊόντα του τόπου μας, διαγωνισμοί κουζίνας.

 

 

 

Μεσοπρόθεσμοι στόχοι

 

1.Σηματοδότηση των διαδρομών με σήμανση των μονοπατιών προς τα Υπεραιωνόβια Ελαιόδεντρα,  τους αρχαιολογικούς χώρους, τα ξωκλήσια, τις περιοχές με ιδιαίτερο φυσικό κάλλος. Συμμετοχή του δικτύου σε θεματικές εκθέσεις.

 

2.Δια βίου εκπαίδευση και σεμινάρια εξειδίκευσης και επαγγελματικής αποκατάστασης ενηλίκων, καθώς και ενημέρωσης για τις καλές γεωργικές πρακτικές για την παραγωγή ποιοτικού ελαιολάδου.

 

3.Συμμετοχή σε ευρωπαϊκές μέρες πολιτιστικής κληρονομιάς: ανάλογα με την θεματολογία μετέχουν τα δημοτικά διαμερίσματα με κοινά χαρακτηριστικά (πχ βοτανικό μονοπάτι, μονοπάτι παρατήρησης αρπακτικών πουλιών κλπ)

 

4.Ένταξη σε προγράμματα χρηματοδότησης ή ακόμη και χορηγίες για εκσυγχρονισμό εγκαταστάσεων ή δημιουργίας νέων.

 

5.Ανάπτυξη προγράμματος υιοθεσίας αρχαίων και ιστορικών ελαιοδέντρων για την περαιτέρω αειφόρο διαχείρισή τους.  

 

6.Μεταφύτευση αρχαίων ελαιοδέντρων που ξεριζώνονται σε χώρους όπως η περιοχή που προορίζεται να γίνει βοτανικό πάρκο στον Απηγανιά.

 

7.Δημιουργία θυγατέρων προερχόμενων από αρχαία ελαιόδεντρα, που θα δίνονται ως δώρο στους επισκέπτες μας ή θα συνοδεύει τις συλλεκτικές μας συσκευασίες κλπ.

 

Κοιν.Σ.Επ. ΕΠΤΑΣΤΙΚΤΟΣ