Η πρόταση Πρωτονοτάριου για τρένο στην Κρήτη

 

  Μπορεί η πρόσφατη πρόταση για...εναέριο τρένο στην Κρήτη να προκάλεσε θυμηδία, αλλά ο σιδηρόδρομος στο νησί είναι μια παλιά ιστορία. Και αφορά μια πρόταση που είχε γίνει από τις αρχές του εικοστού αιώνα! 

 

Αλλά δεν είναι μόνο αυτή η πρόταση των αρχών του αιώνα. Υπάρχουν και άλλες μελέτες με πιο σοβαρή και πρόσφατα την επίσημη πρόταση – έρευνα του κ. Δημήτριου – Ανάργυρου Πρωτονοτάριου, από τη Σχολή Αρχιτεκτονικής και Δομημένου Περιβάλλοντος του Βασιλικού Ινστιτούτου της Στοκχόλμης, η οποία είχε παρουσιαστεί και παλιότερα.

 

Σύμφωνα με την έρευνα του κ. Πρωτονοτάριου, «μια σιδηροδρομική γραμμή στην Κρήτη μπορεί να είναι οικονομικά, τεχνικά, λειτουργικά και νομικά εφικτή» αν αντιμετωπιστούν ορισμένα εμπόδια. Σύμφωνα με την πρόταση, η οποία κατατέθηκε ως διπλωματική εργασία, η σταθερή σιδηροδρομική τροχιά είναι εφικτό να προχωρήσει με τη μέθοδο σύμβασης παραχώρησης ή συγχρηματοδότηση από την  Ευρωπαϊκή  Ένωση. 

 

Η γραμμή να έχει συνολικό μήκος 145 χιλιόμετρα. Τα τρένα θα είναι ηλεκτρικά και κανονικού εύρους, ενώ θα μετακινούν περισσότερο επιβάτες παρά εμπορεύματα, αφού για να είναι βιώσιμη η γραμμή σύμφωνα με τη μελέτη, θα πρέπει να είναι και ανταγωνιστική σε σχέση με τους χρόνους που απαιτούνται για τις μετακινήσεις με αυτοκίνητο

 

 

 

Μετακινήσεις – Σταθμοί

 

Συνολικά 17 σταθμούς προβλέπει η μελέτη της σιδηροδρομικής γραμμής, η οποία έχει στόχο να μετακινεί ανά έτος πάνω από 650.000 επιβάτες. Η εμπορευματική κίνηση υπολογίζεται στο 7 % της συνολικής. Οι σταθμοί από το Ηράκλειο προς τα Χανιά, ορίζονται ως: 1. Αεροδρόμιο «Ν. Καζαντζάκης». 2. Ηράκλειο. 3. Κνωσός. 4. Γάζι. 5. Δαμάστα. 6. Αλόιδες. 7. Δοξαρό. 8. Γεροπόταμος. 9. Πέραμα. 10. Σκαλέτα. 11. Ρέθυμνο. 12. Ατσιπόπουλο. 13. Γεωργιούπολη. 14. Βρύσες. 15. Καλύβες. 16. Σούδα. 17. Χανιά. Η μέγιστη ταχύτητα των συρμών υπολογίζεται στα 200 χιλιόμετρα ανά ώρα, με τα δρομολόγια να εκτελούνται ανά 90 λεπτά το χειμώνα και ανά 45 λεπτά το καλοκαίρι. Σύμφωνα με τη μελέτη, από τη λειτουργία του νέου τρένου στην Κρήτη, οι εκπομπές καυσαερίων θα μειωθούν κατά 2.340 τόνους.

 

Κόστος – Απαλλοτριώσεις

 

Υπολογισμένο σε όλα τα επίπεδα είναι το κόστος κατασκευής του τρένου. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του, απαιτούνται 75 εκατομμύρια ευρώ σε απαλλοτριώσεις,  3,1 εκατομμύρια ευρώ ανά χιλιόμετρο γραμμής και 0,55 εκατομμύρια ευρώ ανά σταθμό. Συνολικά 50 εκατομμύρια ευρώ κοστίζουν οι 10 συρμοί που εκτιμά η έρευνα πως θα χρειαστούν. Αν όλα αυτά προστεθούν με δεδομένο πως η έρευνα προβλέπει 145 χιλιόμετρα δικτύου και 17 σταθμούς, το συνολικό κόστος για την εκκίνηση της γραμμής και μετακίνηση επιβατών ανέρχεται σε απόλυτους αριθμούς με βάση τις αρχικές εκτιμήσεις σε 583,85 εκατομμύρια ευρώ. Η γραμμή δηλαδή σύμφωνα με τις εκτιμήσεις θα ξεπεράσει σε κόστος κατασκευής το μισό δις ευρώ.

 

Για τη χρηματοδότηση του έργου προβλέπονται τρία σενάρια: 

 

1. Κατασκευή με ιδιωτικά κεφάλαια και 30ετή παραχώρηση. 

 

2. Μερική συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και 30ετή παραχώρηση.

 

3. Κατασκευή από ιδιώτες και παραχώρηση για 50 χρόνια.

 

Έσοδα – Έξοδα

 

Στο πρώτο σενάριο τα συνολικά έσοδα για τριάντα χρόνια εκτιμούνται σε περίπου 1 δις ευρώ, εκ των οποίων τα 782 εκατομμύρια θα προέρχονται μόνο από εισιτήρια και μεταφορές εμπορευμάτων. Όμως αυτό το σχέδιο περιλαμβάνει συνολικές ζημιές για τους επενδυτές, οπότε και εκτιμάται ότι δεν μπορεί να προχωρήσει.

 

Στο δεύτερο σενάριο με τη συμμετοχή των κοινοτικών ταμείων, το κόστος κατασκευής μειώνεται κατά 285 εκατομμύρια ευρώ, αλλά το κόστος λειτουργίας κατεβαίνει στα 469 εκατ. ευρώ. Αθροιστικά κατασκευή και λειτουργία απαιτούν 754 εκατομμύρια, ενώ αφήνουν κέρδος 225 εκατομμυρίων, που καθιστούν το έργο βιώσιμο.

 

Στο τρίτο σενάριο, με την παραχώρηση 50 ετών σε ιδιώτες, το καθαρό κέρδος ανέρχεται σε 50 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία και καθιστούν το σχέδιο βιώσιμο.

 

Προβλήματα

 

Ως βασικό πρόβλημα στην εκτέλεση του σχεδίου, η έρευνα λαμβάνει το υψηλό κόστος απαλλοτριώσεων, το οποίο είναι τεράστιο πρόβλημα ακόμα και για τη δημιουργία νέου κλειστού αυτοκινητόδρομου, το οποίο δεν έχει τεθεί καν ως ζήτημα στις συζητήσεις που κάνει το Υπουργείο.

 

Ως σημαντικές αντιμετωπίζονται επίσης οι αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών γι’ αυτό και η χάραξη προτείνεται σε μεγάλο μέρος της κοντά στην παλιά εθνικό οδό, όπου πλέον οι οικισμοί έχουν σαφέστατα μειωμένο αριθμό μόνιμων κατοίκων.

 

Σοβαρά θέματα που λαμβάνει υπόψη η μελέτη είναι και τα τεχνικά, καθώς η γεωμορφολογία του εδάφους, η ύπαρξη ποταμιών, αλλά και υπόγειων νερών μπορούν να εκτοξεύσουν το κόστος.

 

 

Πηγή: cretalive.gr