Η δικιά μας Πηνελόπη Μαρκοπούλου διαβάζει ποίηση και μας ταξιδεύει
Ένα ερωτικό ποίημα της Ρωσίδας ποιήτριας και πεζογράφου αρμενικής καταγωγής Μαριέττα Σαγκινιάν
ΕΝΑ ΠΟΙΗΜΑ – ΜΙΑ ΖΩΗ
Η ηθοποιός Πηνελόπη Μαρκοπούλου διαβάζει ένα ερωτικό ποίημα της ρωσίδας ποιήτριας και πεζογράφου αρμενικής καταγωγής Μαριέττα Σαγκινιάν, γραμμένο το 1912. Στις 21 Μαρτίου συμπληρώνονται τα 130 χρόνια από τη γέννηση της Σαγκινιάν (1888-1982), η οποία πέθανε σε βαθιά γεράματα, στα 94 της χρόνια, αφού έζησε έντονα όλες τις εποχές της ρωσικής λογοτεχνίας του 20ου αιώνα, από τον συμβολισμό έως τον ύστερο σοσιαλιστικό ρεαλισμό. Τα ερωτικά ποιήματα της Μαριέττα Σαγκινιάν ηχούν εξαιρετικά αλλόκοτα στ’ αφτιά ανθρώπων, που μεγάλωσαν στην εποχή, που προηγήθηκε της πτώσης της Σοβιετικής Ένωσης. Γι’ αυτούς η Σαγκινιάν παραμένει σταθερά μια ταλαντούχα γιαγιά με άσπρο κότσο και χοντρά γυαλιά, πασίγνωστη για τα βιβλία της για τον Λένιν. Ποιος θα μπορούσε να την φανταστεί νέα, ωραία, μελαχροινή και πολύ ερωτευμένη, να λέει:
Βαρέθηκε το μωρό σου να είναι
αγαπημένο ζωάκι, στα χαλιά
σαν γατάκι να παίζει, με το λουρί
του έρωτά σου δεμένο.
Κι όμως… Ήταν νέα στον Αργυρό αιώνα, την εποχή του έντονου, ερωτισμού, όταν όλοι ερωτεύονταν όλους, όταν ο έρωτας ήταν θρησκεία, ένας αγώνας μέχρι το θάνατο. Λέγεται, ότι η Μαριέττα Σαγκινιάν ήταν διαρκώς ερωτευμένη: το επιβεβαίωνε και η ίδια, λέγοντας, ότι ο έρωτας τονώνει.
Σε ποιον αφιέρωσε η ποιήτρια το ποίημά της; Ποιος ήταν αυτός ο αγαπημένος; Υπάρχει μια υπόνοια, ότι το 1912 είχε σχέση με τον συνθέτη Σεργκέι Ραχμάνινοφ, που ήταν 15 χρόνια μεγαλύτερός της. Το 1912 η Σαγκινιάν έστειλε στον ήδη διάσημο μουσικό, θαυμάστρια του οποίου υπήρξε, κάποια ποιήματα ρώσων ποιητών, που μεταμορφώθηκαν από τον Ραχμάνινοφ σε περίφημες ρομάντζες. Το καλοκαίρι του ίδιου έτους ο 39χρονος Ραχμάνινοφ αφιέρωσε την υπέροχη ρομάντζα Μούσα σε στίχους του Πούσκιν στην 24χρονη Μαριέττα Σαγκινιάν, για την οποία έτρεφε τρυφερή φιλία… Φιλία μεταξύ άνδρα και γυναίκας, όπως γνωρίζουμε, στην εποχή του συμβολισμού δεν μπορούσε να υπάρξει…
Το ποίημα «Στον αγαπημένο» της Μαριέττα Σαγκινιάν ακούγεται σε μετάφραση στα ελληνικά της Ευγενίας Κριτσέφσκαγια
avantgardecentre.gr