Αντόνιο Γκουτέρες: Ο κόσμος είναι ένα βήμα πριν την πυρηνική καταστροφή
Μηνύματα στη διάσκεψη του ΟΗΕ έστειλαν οι ΗΠΑ και η Ρωσία, δύο από τις πέντε μεγαλύτερες πυρηνικές δυνάμεις στον κόσμο.
Σοβαρή προειδοποίηση από τον γ.γ. του ΟΗΕ, που σημείωσε ότι «η ανθρωπότητα είναι μόνο μια παρεξήγηση, ένα λάθος υπολογισμό μακριά από τον πυρηνικό όλεθρο».
Σχολιάζοντας το γεγονός ότι έχει καθυστερήσει υπερβολικά πολύ η σύγκληση της συνόδου για την αναθεώρηση της συνθήκης για τη Μη Εξάπλωση των Πυρηνικών Όπλων, που συμπληρώνει πλέον 50 χρόνια ισχύος, ο Αντόνιο Γκουτέρες έκανε μια δραματική δήλωση, επισημαίνοντας τους κινδύνους που απορρέουν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και από τις απειλές για χρήση πυρηνικών όπλων στις συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή και την Ασία.
Όπως είπε, οι δύο αυτές περιοχές «οδεύουν προς την καταστροφή».
Παρεμβαίνοντας στη σύνοδο για την αναθεώρηση της Συνθήκης για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων, όπου συμμετέχουν υπουργοί, αξιωματούχοι και διπλωμάτες, επισήμανε ότι η σύνοδος αυτή πραγματοποιείται «σε μια κρίσιμη καμπή για τη συλλογική μας ειρήνη και ασφάλεια» και «σε μια περίοδο πυρηνικού κινδύνου, που όμοιός του έχει να παρατηρηθεί από την κορύφωση του Ψυχρού Πολέμου».
Η σύνοδος υπό την αιγίδα του ΟΗΕ θα ολοκληρωθεί στις 26 Αυγούστου, στοχεύει να δημιουργήσει συναίνεση για τα επόμενα βήματα, αλλά οι προσδοκίες για τα αποτελέσματά της είναι πολύ χαμηλές.
Όπως είπε ο Αντόνιο Γκουτέρες, η διάσκεψη αυτή είναι «μια ευκαιρία να ληφθούν μέτρα που θα βοηθήσουν στην αποφυγή καταστροφών και να μπει η ανθρωπότητα σε μια νέα πορεία προς έναν κόσμο χωρίς πυρηνικά όπλα». Ωστόσο, προειδοποίησε ότι «τα γεωστρατηγικά όπλα έχουν φτάνουν σε νέα υψηλά», ότι σχεδόν 13.000 πυρηνικά όπλα βρίσκονται σε οπλοστάσια σε όλο τον κόσμο και οι χώρες που αναζητούν «ψευδή ασφάλεια» ξοδεύουν εκατοντάδες δισ. δολάρια για όπλα που μπορούν να οδηγήσουν στην απόλυτη καταστροφή.
«Όλα αυτά συμβαίνουν σε μια εποχή που οι κίνδυνοι διάδοσης των πυρηνικών όπλων αυξάνονται και οι προστατευτικές δικλίδες μπου θα μπορούσαν να αποτρέψουν την κλιμάκωση εξασθενούν», είπε ο Αντόνιο Γκουτέρες, σημειώνοντας ότι κρίσεις «με την πυρηνική ρητορική στο προσκήνιο φουντώνουν από τη Μέση Ανατολή και την Κορεατική Χερσόνησο μέχρι την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία».
Ο γ.γ. του ΟΗΕ κάλεσε τους συμμετέχοντες στη διάσκεψη να λάβουν προχωρήσουν άμεσα σε μια σειρά από δράσεις, προτείνοντας να ενισχύσουν επειγόντως και να επιβεβαιώσουν «τον κανόνα που ισχύει εδώ και 77 χρόνια ενάντια στη χρήση πυρηνικών όπλων» και να εργαστούν ακατάπαυστα για την εξάλειψη των πυρηνικών όπλων αναλαμβάνοντας νέες δεσμεύσεις για τη μείωση των πυρηνικών οπλοστασίων. Όπως είπε, πρέπει να αντιμετωπίσουν «τις εντάσεις που σιγοβράζουν στη Μέση Ανατολή και την Ασία» και να προωθήσουν την ειρηνική χρήση της πυρηνικής τεχνολογίας.
«Οι μελλοντικές γενιές βασίζονται στη δέσμευσή σας να απομακρύνεται τον κόσμο από την άβυσσο», επισήμανε. «Αυτή είναι η στιγμή να ανταποκριθούμε σε αυτή την κρίσιμη δοκιμασία και να εξαφανίσουμε τον κίνδυνο της πυρηνικής καταστροφής για πάντα».
Η Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων (NPT) είναι σε ισχύ από το 1970, και έχει την ευρύτερη συμμετοχή από οποιαδήποτε άλλη συμφωνία ελέγχου των όπλων, με περίπου 191 χώρες-μέλη.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του, οι πέντε αρχικές πυρηνικές δυνάμεις (ΗΠΑ, Κίνα, Ρωσία -τότε ΕΣΣΔ-, Βρετανία και Γαλλία) συμφώνησαν να διαπραγματευτούν για την εξάλειψη του οπλοστασίου τους κάποια μέρα και τα έθνη χωρίς πυρηνικά όπλα υποσχέθηκαν να μην τα αποκτήσουν σε αντάλλαγμα για την εξασφάλιση της δυνατότητας ανάπτυξης πυρηνικής ενέργειας για ειρηνικούς σκοπούς.
Η Ινδία και το Πακιστάν, που δεν προσχώρησαν στη NPT, συνέχισαν τις προσπάθειες να αποκτήσουν πυρηνικό όπλο. Το ίδιο έκανε και η Βόρεια Κορέα, η οποία επικύρωσε αρχικά το σύμφωνο αλλά αργότερα ανακοίνωσε ότι αποσύρεται. Το Ισραήλ που δεν έχει υπογράψει πιστεύεται ότι διαθέτει πυρηνικό οπλοστάσιο αλλά ούτε το επιβεβαιώνει ούτε το διαψεύδει.
Ξορκίζουν τον κίνδυνο, αλλά...
Μηνύματα στη διάσκεψη του ΟΗΕ έστειλαν οι ΗΠΑ και η Ρωσία, δύο από τις πέντε μεγαλύτερες πυρηνικές δυνάμεις στον κόσμο.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Κρεμλίνου, με επιστολή του προς τη Διάσκεψη είπε ότι η Ρωσία «ως κράτος μέλος της Συνθήκης για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων και ένας από τους θεματοφύλακες της, συμμορφώνεται με συνέπεια με το γράμμα και το πνεύμα της Συνθήκης». Και τόνισε: «Ξεκινάμε από το γεγονός ότι δεν μπορούν να υπάρξουν νικητές σε έναν πυρηνικό πόλεμο και δεν πρέπει ποτέ να προκληθεί, και υπερασπιζόμαστε την ίση και αδιαίρετη ασφάλεια για όλα τα μέλη της παγκόσμιας κοινότητας».
Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, που ήταν παρόν στη διάσκεψη στη Νέα Υόρκη, είπε ότι η θέση των ΗΠΑ για το ζήτημα των πυρηνικών όπλων δεν έχει αλλάξει.
Η επιστροφή στην πυρηνική συμφωνία του 2015 παραμένει η καλύτερη έκβαση για τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ιράν και τον κόσμο, είπε και επανέλαβε την προειδοποίηση ότι η Βόρεια Κορέα ετοιμάζεται να πραγματοποιήσει την έβδομη πυρηνική της δοκιμή.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, είχε δηλώσει νωρίτερα ότι η Ουάσιγκτον είναι έτοιμη να σχεδιάσει μια νέα συμφωνία για τα πυρηνικά όπλα με τη Ρωσία και κάλεσε τη Μόσχα να επιδείξει την ικανότητά της να διαπραγματεύεται με καλή πίστη στις συνομιλίες που ξεκίνησαν σήμερα
