Ξυλούρης: Η θέση της Περιφέρειας Κρήτης για ηλεκτρική διασύνδεση και αιολικά πάρκα
Ναι στα αιολικά πάρκα με όρο την μεγάλη ανταποδοτικότητα για τους Κρητικούς
Ο Αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος Νίκος Ξυλούρης, φιλοξενήθηκε στον αέρα του Ηχώ 99,8 με αφορμή τα όσα γίνονται για την ηλεκτρική διασύνδεση Μέσης Ανατολής -Κύπρου και Κρήτης.
«Το έργο για το καλώδιο που θα συνδέει την Μέση Ανατολή την Κύπρο και την Κρήτη και μέσω αυτής την υπόλοιπη Ελλάδα ήρθε προς συζήτηση στη Περιφέρεια Κρήτης», είπε ο κ. Ξυλούρης. Ο στόχος της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με τον ηπειρωτικό κορμό είναι να σταματήσουν μέχρι το 2050 να καίγονται υδρογονάνθρακες και να πάμε από αύριο κιόλας σε καθαρή ενέργεια. Στα Χανιά έχει γίνει ήδη ηλεκτρονική διασύνδεση και στον Αθερινόλακκο προχωράει με σκοπό να γίνει η Κρήτη ένα κομμάτι του Ηπειρωτικού κορμού. Το καλώδιο είναι σε αυτό το πλαίσιο διασύνδεσης της Κρήτης, της Ελλάδας και της Ευρώπης με την Μέση Ανατολή.
Σύμφωνα με τους τεχνικούς, για να φτάσει η Κρήτη στο σημείο να έχει ενεργειακή ασφάλεια και επάρκεια χρειάζεται τουλάχιστον τρεις με τέσσερις πηγές τροφοδοσίας ηλεκτρικής ενέργειας. Η μία πηγή είναι τα δύο καλώδια που υπάρχουν ήδη και μία άλλη είναι το καλώδιο για το οποίο συζητάμε τώρα. Μία τρίτη, είναι η παραγωγή ενέργειας που έχουμε στην Κρήτη και εκεί τίθεται ένα μεγάλο ερώτημα ως προς το πόσες μονάδες μπορούν να εγκατασταθούν και τι είδους. Και τέλος, η τέταρτη πηγή είναι οι μονάδες που ήδη υπάρχουν και καίνε υδρογονάνθρακες. Αυτές οι μονάδες θα πρέπει να είναι σε ψυχρή εφεδρεία ώστε εάν ποτέ χρειαστεί, να μπορούν με το γύρισμα ενός διακόπτη να λειτουργήσουν ξανά και να τροφοδοτήσουν την Κρήτη.
Ισραήλ, Κύπρος και Κρήτη συμφωνούμε στην εγκατάσταση αυτού του καλωδίου ωστόσο το πρόβλημα είναι ότι παίζεται ένα παιχνίδι το οποίο έχει να κάνει με την γεωστρατηγική σημασία του καλωδίου. Το πολιτικό αυτό παιχνίδι, είναι θέμα κρατών και ξεπερνά τη Περιφέρεια φέρνοντας κάποιες δυσκολίες. Ως Περιφέρεια συμφωνούν και ψήφισαν το έργο θέτοντας ωστόσο έναν όρο ο οποίος αναφέρει ότι το καλώδιο θα πρέπει να ωφελεί την Κρήτη και όχι απλά να περνάει από αυτή. Πέρα λοιπόν από το ότι θα πρέπει να υπάρξει μία τιμολογιακή πολιτική η οποία να είναι προς όφελος του Κρητικού θα πρέπει να δοθεί και η δυνατότητα σε ενεργειακές κοινότητες, σε ομάδες πολιτών και σε επιχειρήσεις να μπορούν να κάνουν δική τους παραγωγή ρεύματος. Επιπλέον, ένα μέρος της σχεδιαζόμενης ισχύς που θα εγκατασταθεί στην Κρήτη, θα πρέπει να δοθεί για άμεση εξυπηρέτηση του πολίτη όπως για παράδειγμα στους Δήμους. Σίγουρα πρέπει να γίνουν μεγάλες μονάδες ώστε να υπάρχει μία σταθερότητα στο σύστημα αλλά δεν μπορεί να είναι μόνο αυτές αλλά να γίνει διάχυση. Ο πολίτης πρέπει να έχει όφελος από όλο αυτό και όχι μόνο περιβαλλοντικό κόστος. Ωστόσο, σε ερώτηση που έθεσε ο κ. Βενέτης για το εάν τα δίκτυα μας είναι έτοιμα για κάτι τέτοιο, ο κ. Ξυλούρης απάντησε ότι δεν είναι και ότι το δίκτυο χρειάζεται ενίσχυση.
Όσων αφορά τη θέση της περιφέρειας Κρήτης για το θέμα των αιολικών πάρκων, ο κ. Ξυλούρης είπε ότι όταν υπάρχει μία περιοχή στην οποία το κράτος επιβάλλει την εγκατάστασή αιολικών πάρκων ή φωτοβολταϊκών, ο πολίτης θα πρέπει να έχει κάποιο όφελος με μεγάλα ανταποδοτικά. Μία πολύ μεγάλη εγκατάσταση η οποία θα παράγει τεράστιες ποσότητες ενέργειας μπορεί και πρέπει να δώσει στο δήμο τη δυνατότητα να κάνει κοινωνική πολιτική. «Γιατί να επιβαρύνεται ο πολίτης με ρεύμα όταν αυτό παράγεται στη γειτονιά του;», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Ξυλούρης. Συνεχίζοντας, ανέφερε ότι η πρόταση που ήρθε πριν από ένα χρόνο για τα υπεράκτια, μιλούσε για 1700 μεγαβάτ την ώρα που οι ανάγκες τις Κρήτης στο πικ της είναι 900 μεγαβάτ. Αυτή η πρόταση συζητήθηκε έντονα από την Περιφέρεια με τον Υπουργείο και με την συμμετοχή των δήμων Αγ. Νικολάου και Σητείας. Η αντίθεση που εξέφρασαν η Περιφέρεια και οι Δήμοι δεν είχε να κάνει με την άρνησή τους στο να πραγματοποιηθούν αλλά στο να γίνει αυτή η εγκατάσταση με σωστό τρόπο. Η Περιφέρεια δεν λέει όχι ή ναι απλά και μόνο επειδή το ζητάει η πολιτεία. Λέει ναι και όχι εκεί που πρέπει ώστε να ζητά πάντα το καλύτερο δυνατό για τις τοπικές κοινωνίες και την Κρήτη συνολικά. Για αυτό το λόγο έχει πάρει και μία απόφαση κόντρα σε όλους τους νόμους η οποία λέει όχι στα αιολικά πάρκα σε περιοχές Natura, κάτι που δεν έχει κάνει καμία άλλη περιφέρεια στην Ελλάδα. Σε πρόταση που κατατέθηκε στην περιφέρεια για αιολικά πάρκα στο Οροπέδιο, η Περιφέρεια Κρήτης είπε και πάλι όχι και τελικά αυτό δεν προχώρησε. Φαίνεται λοιπόν οι αποφάσεις της Περιφέρειας να ακούγονται και να αλλάζουν τα πράγματα. Η ΡΑΕ έχει δώσει άδειες για μελέτες και μετρήσεις σε αρκετά σημεία, είπε ο κ. Ξυλούρης, ωστόσο αυτό δε σημαίνει ότι θα εγκατασταθούν. Η ΡΑΕ κάνει τη δουλειά της και η Περιφέρεια Κρήτης τη δική της.
Υπάρχει χωροταξικό της ΑΠΕ από το 2008 το οποίο κάνει μια χωροθέτηση των μονάδων που μπορούν να μπουν το οποίο προφανώς έχει ξεπεραστεί. Αυτή τη στιγμή, θα βγει σε διαβούλευση και μελετάτε το ειδικό χωροταξικό των ΑΠΕ, με το Υπουργείο να λέει ότι μέχρι τέλος του χρόνου η Περιφέρεια θα πάρει την πρόταση ώστε να πουν τη γνώμη τους για το που μπορούν τελικά να μπουν μονάδες. Ταυτόχρονα, η Περιφέρεια Κρήτης έχει εδώ και κάποια χρόνια μία μελέτη του Πολυτεχνείου η οποία υποδεικνύει τις περιοχές που εξαιρούνται λόγω αρχαιολογικών χώρων ή προστατευόμενων περιοχών. Αυτή η μελέτη δεν είναι νόμος αλλά οδηγός, και το κυριότερο που κάνει η περιφέρεια και η επιτροπή περιβάλλοντος είναι ότι χωροθετούν και θέτουν κάποια όρια από μόνοι τους. Σίγουρα λοιπόν υπάρχει έντονος διάλογος πάνω στο θέμα.
Όσων αφορά τα μεγέθη που θα εγκατασταθούν, ο κ. Ξυλούρης μας ενημέρωσε ότι υπάρχει σε εξέλιξη μία μελέτη φέρουσας ικανότητας η οποία θα ορίζει πόσες μονάδες χρειάζεται η Κρήτη. Αυτό δεν είχε γίνει ποτέ και η Περιφέρεια Κρήτης προσπαθεί να το κάνει τώρα καθώς θα πρέπει να δουν ποιες είναι οι ανάγκες της Κρήτης και τι μπορεί να εγκατασταθεί. Η Περιφέρεια Κρήτης λέει ξεκάθαρα όχι στα αιολικά πάρκα σε αρχαιολογικούς χώρους ωστόσο η κ. Τσαγκαράκη ενημέρωσε τον κ. Ξυλούρη ότι υπάρχουν ήδη κάποιες ανεμογεννήτριες σε αρχαιολογικούς χώρους με τους κατοίκους να έχουν κάνει αρκετές διαμαρτυρίες για την απομάκρυνσή τους και τον κ. Ξυλούρη να αναφέρει ότι δεν γνωρίζει το συγκεκριμένο θέμα και ότι θα προσπαθήσει να ενημερωθεί. Σε ερώτηση της κ. Τσαγκαράκη για το εάν η Περιφέρεια Κρήτης θα σταθεί δίπλα σε κοινωνικές ομάδες οι οποίες διαμαρτύρονται και προσφεύγουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ο κ. Ξυλούρης απάντησε ότι θα σταθούν δίπλα τους εάν συμφωνούν με το αίτημα. Εάν όμως έχουν αποφασίσει και έχουν ψηφίσει διαφορετικά, προφανώς όχι. Όταν για παράδειγμα ζητάμε να βάλουμε την Σπιναλόγκα σαν μνημείο της Ουνέσκο δεν μπορούμε από την άλλη να της βάλουμε ανεμογεννήτριες. Το Υπουργείο λοιπόν δέχτηκε το συγκεκριμένο αίτημα, κάνοντας δεκτή την ένσταση.
Συνοψίζοντας, η Περιφέρεια Κρήτης λέει ναι στα αιολικά πάρκα με τον όρο να υπάρχουν ανταποδοτικά και άμεσο όφελος για τους Κρητικούς με φθηνότερο ή ακόμα και δωρεάν ρεύμα όπου αυτό πρέπει να δίνεται.