Έρχονται «σκιώδη» διόδια στο Βόρειο Οδικό Άξονα;
Σε τροχιά υλοποίησης ετοιμάζεται να μπει το μεγάλο έργο ανακατασκευής του ΒΟΑΚ, που όμως αφορά στο μισό Βόρειο Οδικό Άξονα και συγκεκριμένα στο κομμάτι Ηράκλειο-Χανιά
Δεδομένου ότι κατασκευάζεται το κομμάτι Γούρνες-Χερσόνησος, μιλάμε μελλοντικά για ένα σύγχρονο, ασφαλή αυτοκινητόδρομο από τα Χανιά μέχρι τη Χερσόνησο.
Εκτός σχεδιασμού μένουν προβληματικά οδικά τμήματα, ενώ κάποια άλλα που κατασκευάστηκαν τα προηγούμενα χρόνια, σε Μάλια και Καλό Χωριό, δεν έχουν προδιαγραφές αυτοκινητόδρομου. Ανοιχτό παραμένει την ίδια ώρα το αν θα ισχύσουν "σκιώδη διόδια" ή ένα εναλλακτικό σύστημα βινιέτας που θα επιβαρύνει τους τουρίστες.
Με τις εξελίξεις να "τρέχουν" πλέον γύρω από το ΒΟΑΚ, το ποτήρι μοιάζει μισογεμάτο. Το καλό νέο είναι ότι ο Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης Α.Ε. και το υπουργείο Υποδομών "τρέχουν" τις προπαρασκευαστικές διαδικασίες, την προετοιμασία, δηλαδή, για την προκήρυξη του διεθνούς διαγωνισμού, ο οποίος σε κάθε περίπτωση δεν αναμένεται πριν τα τέλη του 2017.
ΟΑΚ και υπουργείο προχωρούν από κοινού το σχεδιασμό, μέσω προγραμματικής σύμβασης, ενώ οι δύο πλευρές έχουν μοιράσει και την προπαρασκευαστική δουλειά που πρέπει να γίνει. Στο υπουργείο ετοιμάζουν το χρηματοοικονομικό και νομικό κομμάτι του μικρού φακέλου. Ο ΟΑΚ αναλαμβάνει την καταγραφή, συλλογή και επεξεργασία κυκλοφορικών στοιχείων, που θεωρούνται απαραίτητα τόσο για την εκπόνηση του σταδίου αναγνώρισης της οδού, αλλά και για τη μελέτη κόστους, οφέλους και βιωσιμότητας του έργου, την καταγραφή και αξιολόγηση των υπαρχουσών και εν εξελίξει μελετών στα μη κατασκευασμένα τμήματα του έργου κ.ά.
Εδώ, όπως έχουμε γράψει, γίνεται επικαιροποιημένη μέτρηση κυκλοφοριακού φόρτου στο ΒΟΑΚ μέσω ειδικού οχήματος και ειδικών καλωδίων μέτρησης.
Μισός ΒΟΑΚ
Το κακό μαντάτο είναι ότι το έργο δρομολογείται "κουτσουρεμένο". Δε μιλάμε δηλαδή για ανακατασκευή όλου του Βόρειου Οδικού Άξονα, αλλά μονάχα για το κομμάτι Ηράκλειο-Χανιά.
Μιλάμε λοιπόν για το έργο "Μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του τμήματος του ΒΟΑΚ Χανιά-Ηράκλειο", ένα έργο εκτιμώμενου κόστους 1,1 εκατ. ευρώ (με τις απαλλοτριώσεις), που έχει ως αντικείμενο τα 142 χλμ. στα οποία εκτείνεται ο ΒΟΑΚ από Ηράκλειο ως Χανιά, και ένα έργο που τεχνικά προβλέπει την κατασκευή 101 χλμ., μιας και τα υπόλοιπα 41 χλμ. είναι ήδη έτοιμα, με προδιαγραφές αυτοκινητοδρόμου. Διαθέτουν, δηλαδή, 4 λωρίδες κυκλοφορίας συν ΛΕΑ (Λωρίδα Έκτακτης Ανάγκης) ανά κατεύθυνση κυκλοφορίας και διαχωριστικό στηθαίο τύπου New Jersey.
Τα ήδη κατασκευασμένα 41 χλμ. βρίσκονται περιμετρικά των τριών μεγάλων αστικών κέντρων.
Με το έργο που προωθείται θα ανακατασκευαστούν με προδιαγραφές αυτοκινητοδρόμου άλλα 101 χιλιόμετρα από Ηράκλειο ως Χανιά. Παράλληλα είναι σε εξέλιξη και το κομμάτι 9,1 χλμ. από Γούρνες μέχρι Χερσόνησο, επίσης με σύγχρονες προδιαγραφές.
Αυτό σημαίνει λοιπόν πως, εφόσον η κυβέρνηση πράγματι προχωρήσει το μεγάλο έργο του ΒΟΑΚ, μελλοντικά θα έχουμε ένα σύγχρονο, ασφαλή αυτοκινητόδρομο από τα Χανιά μέχρι και τη Χερσόνησο.
Εκτός κάδρου και το πιθανότερο με προορισμό τις καλένδες, μένουν προβληματικά κομμάτια του Βόρειου Οδικού Άξονα. Κάποια κομμάτια από εκεί και πέρα που έχουν πρόσφατα κατασκευαστεί, όπως η παράκαμψη των Μαλίων και ο δρόμος Αγίου Νικολάου-Καλού Χωριού, θυμίζουμε, αν και νέα έργα, δεν έγιναν με προδιαγραφές αυτοκινητοδρόμου!
"Σκιώδη" διόδια ή βινιέτα;
"Στοίχημα" η χρηματοδότηση
Με εκτιμώμενο κόστος στα 1,1 δισ. ευρώ, ο τελικός τρόπος, η τελική φόρμουλα χρηματοδότησης του έργου παραμένει ένα μεγάλο "στοίχημα". Ο παραχωρησιούχος που θα προκύψει μέσω του διεθνούς διαγωνισμού θα κληθεί να βάλει μεγάλα κεφάλαια, ενώ ανοιχτή παραμένει η φόρμουλα αποπληρωμής. Η "συνταγή" θα είναι η ρήτρα διαθεσιμότητας. Ο ανάδοχος, δηλαδή, θα προχωρά το έργο και θα εισπράττει συγκεκριμένα ποσά από το ελληνικό Δημόσιο, βάσει συμφωνίας.
Πώς το Δημόσιο θα βρίσκει τα λεφτά να τα αποδίδει στον παραχωρησιούχο; Ένα σενάριο που έχει πέσει στο τραπέζι έχει να κάνει με τα λεγόμενα "σκιώδη" διόδια. Προσοχή, δε μιλάμε για κανονικά διόδια, που θα πληρώνουν οι Κρητικοί, αλλά για διόδια εικονικά που θα εισπράττονται από τους Έλληνες φορολογούμενους και θα αποδίδονται στον ανάδοχο.
Ένα εναλλακτικό σενάριο αφορά στη λεγόμενη βινιέτα. Μια κάρτα που μπαίνει στο παρμπρίζ αυτοκινήτων για τη χρήση οδικού δικτύου με κριτήριο το χρονικό ορίζοντα χρήσης. Η συγκεκριμένη φόρμουλα στοχεύει κατά βάση στους τουρίστες. Χρησιμοποιείται όμως σε χώρες όπως η Αυστρία που έχουν οδική πρόσβαση. Ως εκ τούτου, μοιάζει δύσκολο να επιστρατευτεί η βινιέτα στην Κρήτη...
Ρεπορτάζ : Μπάμπης Σαββίδης
Πηγή: neakriti.gr
